w pierwszej kolejności

w pierwszej kolejności
23.03.2009
23.03.2009
Szanowni Państwo,
czy wyrażenia w pierwszej kolejności, w drugiej kolejności itd. są poprawne, dopuszczalne, niedozwolone?
Nie wiem, skąd bierze się Pani niepokój, może stąd, że przytoczone wyrażenia wydają się nielogiczne – nie mówimy przecież pierwsza kolejność, druga kolejność itd. Taki „brak logiki” jest cechą wielu związków frazeologicznych. W istocie bowiem mamy tu do czynienia ze związkiem frazeologicznym w… kolejności, gdzie w miejscu kropek mogą pojawiać się formy liczebników porządkowych: najczęściej pierwszej, rzadziej drugiej, jeszcze rzadziej trzeciej, a następne już tylko potencjalnie (w Korpusie Języka Polskiego PWN ich nie ma). Używa się też zwrotów w następnej kolejności i w dalszej kolejności. Repertuar tych zwrotów jest jednak ubogi i gdyby ograniczyć się do wyrażeń realnie spotykanych, a wykluczyć potencjalizmy, to trzeba by uznać, że zamiast wyrażenia w… kolejności – zawierającego puste miejsce do wypełnienia – mamy w polszczyźnie rodzinę wyrażeń z miejscem już wypełnionym, wymienionych wyżej.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego