Czy był(a)by pan(i) uprzejmy/a?
– lumay
2.03.2010
2.03.2010
Jak poprawnie należy oznaczać rodzaj czasownika lub zaimków w zdaniach, gdy płeć odbiorcy nie jest nam znana? (Zwykle takie zwroty, zapisywane są w różny sposób, np. na portalach – aplikacjach społecznych, tłumaczonych z angielskiego, gdzie komunikacja odbywa się automatycznie przez system, frazy rozpoczynają się imieniem: „[imię] był…”). Np. był(a), był(-a), był/była; usunąłeś(aś), usunąłe(a)ś, usunąłeś(ęłaś); usunąłeś/usunęłaś itd.; jej/jego, jemu/ jej; dodali(ły), dodali/ły, dodali/dodały. – lumay
W sytuacjach, gdy komunikaty generowane są automatycznie przez system, nie ma możliwości eleganckiego zwrócenia się do adresata, w tym zastosowania form dostosowanych do jego płci. Trzeba więc szukać form kompromisowych, nawiązujących w stopniu możliwie największym do polskiego zwyczaju grzecznościowego.
Używanie imienia adresata nie jest zgodne z tym zwyczajem. Po imieniu jesteśmy z kimś, kogo znamy. Nawet szerzące się obecnie w innych sytuacjach komunikacyjnych (gdy nadawca nie zna osobiście adresata lub jest osobą podporządkowaną) formy panie Adamie, pani Ewo nie zyskują aprobaty jezykowego savoir-vivre'u.
Omawiany typ komunikacji odpersonalizowanej – podobnie jak w reklamach, których nadawca jest z nami na ty – powinien zawierać formy najbardziej czytelne, nie będące końcówkami, np. był(a), czy pseudokońcówkami, np. usunąłeś(ęłaś).
Dlatego spośród podanych form polecałabym pełne formy wyrazów zapisanych za pomoca ukośnika, oznaczającego wybór: był / była czy usunąłeś / usunęłaś albo jemu / jej itp. Przed ukośnikiem i po ukośniku dobrze byłoby – dla uzyskania przejrzystości graficznej – zastosować spację.
Używanie imienia adresata nie jest zgodne z tym zwyczajem. Po imieniu jesteśmy z kimś, kogo znamy. Nawet szerzące się obecnie w innych sytuacjach komunikacyjnych (gdy nadawca nie zna osobiście adresata lub jest osobą podporządkowaną) formy panie Adamie, pani Ewo nie zyskują aprobaty jezykowego savoir-vivre'u.
Omawiany typ komunikacji odpersonalizowanej – podobnie jak w reklamach, których nadawca jest z nami na ty – powinien zawierać formy najbardziej czytelne, nie będące końcówkami, np. był(a), czy pseudokońcówkami, np. usunąłeś(ęłaś).
Dlatego spośród podanych form polecałabym pełne formy wyrazów zapisanych za pomoca ukośnika, oznaczającego wybór: był / była czy usunąłeś / usunęłaś albo jemu / jej itp. Przed ukośnikiem i po ukośniku dobrze byłoby – dla uzyskania przejrzystości graficznej – zastosować spację.
Małgorzata Marcjanik, prof., UW
