Delaville Le Roulx
trudziłem się ciemną nocą nad odmianą nazwiska pewnego badacza zakonów rycerskich. Powiemy: „W pokoju siedzi Joseph Marie Antoine Delaville Le Roulx, ale „Nie ma… J.M.A. Delaville Le Roulx’a? Delaville’ a Le Roulx’a? Czy może – do tej wersji bym się przychylał – „Nie ma Delaville’a Le Roulx? Podobnie – „Nie ma Jacquesa Le Goff…a?
Z wyrazami szacunku
Marek Szczygielski
26.10.2014
26.10.2014
Szanowni Państwo, trudziłem się ciemną nocą nad odmianą nazwiska pewnego badacza zakonów rycerskich. Powiemy: „W pokoju siedzi Joseph Marie Antoine Delaville Le Roulx, ale „Nie ma… J.M.A. Delaville Le Roulx’a? Delaville’ a Le Roulx’a? Czy może – do tej wersji bym się przychylał – „Nie ma Delaville’a Le Roulx? Podobnie – „Nie ma Jacquesa Le Goff…a?
Z wyrazami szacunku
Marek Szczygielski
„Nie ma Le Goffa, Le Roulxa” (bez apostrofu) – taka byłaby najprostsza odpowiedź. Niestety problem jest bardziej skomplikowany. Drugie z tych nazwisk jest złożone, co utrudnia odmianę, ale i tu sobie poradzimy.
Zasada ogólna stwierdza, że odmieniać należy obydwa człony. Takie formy byłyby więc wzorcowe: DB. Delaville’a Le Roulxa, C. Delaville’owi Le Roulxowi, N. Delaville’em Le Roulxem, Ms. Delaville’u Le Roulxie. Apostrof wystąpi tylko po pierwszym nazwisku, ponieważ jest ono zakończone na nie wymawiane -e.
W przypadku nazwisk złożonych dość częsta jest praktyka odmieniania jedynie drugiego członu (łatwo ją zaobserwować na przykładzie często używanego nazwiska Korwin-Mikke). Do zaakceptowania jest wobec tego wariant z odmienianym jedynie drugim członem, np. DB. Delaville Le Roulxa. Wariant z odmianą ograniczoną do nazwiska pierwszego lepiej odrzucić, bo trudno uzasadnić, dlaczego drugie nazwisko miałoby pozostawać nie odmieniane, skoro występuje w pozycji wyróżnionej.
Można też skrócić nazwisko do drugiego członu. Oczywiście wcześniej trzeba je podać w pełnym brzmieniu, nie można też skracać nazwiska w opisach bibliograficznych. Ze względów praktycznych byłoby to jednak najlepsze rozwiązanie.
Zasada ogólna stwierdza, że odmieniać należy obydwa człony. Takie formy byłyby więc wzorcowe: DB. Delaville’a Le Roulxa, C. Delaville’owi Le Roulxowi, N. Delaville’em Le Roulxem, Ms. Delaville’u Le Roulxie. Apostrof wystąpi tylko po pierwszym nazwisku, ponieważ jest ono zakończone na nie wymawiane -e.
W przypadku nazwisk złożonych dość częsta jest praktyka odmieniania jedynie drugiego członu (łatwo ją zaobserwować na przykładzie często używanego nazwiska Korwin-Mikke). Do zaakceptowania jest wobec tego wariant z odmienianym jedynie drugim członem, np. DB. Delaville Le Roulxa. Wariant z odmianą ograniczoną do nazwiska pierwszego lepiej odrzucić, bo trudno uzasadnić, dlaczego drugie nazwisko miałoby pozostawać nie odmieniane, skoro występuje w pozycji wyróżnionej.
Można też skrócić nazwisko do drugiego członu. Oczywiście wcześniej trzeba je podać w pełnym brzmieniu, nie można też skracać nazwiska w opisach bibliograficznych. Ze względów praktycznych byłoby to jednak najlepsze rozwiązanie.
Jan Grzenia