Futurologiczny niewołacz

Futurologiczny niewołacz
29.03.2017
29.03.2017
Moje pytanie dotyczy ewentualnych odstępstw od użycia wołacza. Sytuacja wygląda następująco: jesteśmy w świecie przyszłości, sprzęty codziennego użytku, w tym oświetlenie są sterowane głosem. Wchodząc do swojego pokoju, bohaterka wydaje komendę, po której zapalają się lampy. Czy Państwa zdaniem jest uzasadnione użycie takiej formy: Komputer, włącz światło. I analogicznie: Komputer, zakończ program? Moim zdaniem poprawne z punktu widzenia gramatyki: komputerze jest wręcz komiczne.
Mnie forma komputerze! nie wydaje się komiczna – tak jak dość naturalnie brzmią formy wołacza innych nazw przedmiotów, jeśliby tylko chciało się tych form użyć: Samochodzie, ruszże wreszcie!, Pralko, nie psuj się teraz!. Sądzę, że „dziwność” takich zdań bardziej wynika z sytuacji „rozmowy” z przedmiotem niż z samej formy wołacza.
Pani pytanie nie jest jednak bezzasadne. Coraz częściej bowiem nadajemy wołaczowi formę mianownika – mówimy: Marek, chodź tutaj!, Michał, wracaj! itd. (a oprócz tego, oczywiście: Marku!, Michale!). Skoro więc do osób zwracamy się w „niewołaczowy” sposób i duża część z nas to akceptuje, to zapewne z taką samą akceptacją spotkają się mianownikowe formy wołacza nazw przedmiotów. Byleby tylko ktoś chciał z nimi rozmawiać…
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego