Jedna jaskółka…

Jedna jaskółka…
10.02.2010
10.02.2010
Który wariant przysłowia jest poprawny: „Jedna jaskółka wiosny nie czyni” czy „Jedna jaskółka nie czyni wiosny”? A może oba?
Przysłowia często występują w formach obocznych, co dobitnie ilustruje Nowa ksiąga przysłów i wyrażeń pprzysłowiowych polskich pod red. Juliana Krzyżanowskiego. Zazwyczaj w wypadku oboczności jest tak, że jedna forma zdecydowanie przeważa nad pozostałymi. W wypadku przytoczonego przez Panią przysłowia tak jednak nie jest, obie postaci są mniej więcej równie częste, co widać zarówno w Korpusie Języka Polskiego PWN, jak w Narodowym Korpusuie Języka Polskiego. Według wyszukiwarki Google postać o zakończeniu wiosny nie czyni jest wręcz kilkudziesięciokrotnie częstsza, ale ten wynik wydaje mi się podejrzany. Tak czy owak, obie postaci należy aprobować.
Szkoda, że w Narodowym Teście z Języka Polskiego, które wydawnictwo PWN zamieściło w internecie, pojawiło się pytanie dotyczące omawianego przysłowia i że tylko jedna odpowiedź jest tam akceptowana. Internautom rozwiązującym test może zaniżać to wynik. Wyniki testu jednak i bez tego są nienadzwyczajne – średnio 23 poprawne odpowiedzi na 40, czyli 58%. Nawet gdyby założyć, że z winy PWN wszyscy źle odpowiedzieli na pytanie o jaskółkę i gdyby wszystkim doliczyć do wyników jeden punkt, to średnia wzrosłaby do 60%, czyli – według szkolnej skali ocen – zaledwie do trójki. Jak widać, jedna jaskółka naprawdę wiosny nie czyni.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego