Krzyknął a krzykną

Krzyknął a krzykną
14.02.2017
14.02.2017
Jestem mamą czwartoklasisty(SP) i chciałabym Państwa prosić o zweryfikowanie odpowiedzi na sprawdzianie z czasownika. Problem dotyczy zadania z czasownikami krzyknął i krzykną. Należało podać czym różnią się te dwa czasowniki.
Według wiedzy nauczyciela oraz autora programu pt. Teraz polski te dwa czasowniki nie różnią się osobą, liczbą i czasem, a tylko liczbą i czasem. Według poradni językowej UG różnią się osobą liczbą i czasem.
Proszę o wyjaśnienie moich wątpliwości.
D. Kozłowska
Aby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba obie formy czasowników umieścić w zdaniach, które będą zawierały podmioty i będą wskazywać na czas wykonania czynności. A zatem:
Wczoraj Janek krzyknął.
Dzieci zaraz krzykną.

Nie ma wątpliwości co do tego, że obie formy różnią się kategorią czasu – krzyknął to czas przeszły (bo: wczoraj), krzykną to czas przyszły (bo: zaraz). Nie ma też wątpliwości co do tego, że forma krzyknął mówi o jednym wykonawcy czynności, a forma krzykną – o wielu. Tak więc formy te różnią się kategorią liczby. Nie różnią się jednak kategorią osoby – w obu zdaniach występuje czasownik w 3. osobie (w zdaniu pierwszym, jak już wiemy, jest to 3. osoba liczby pojedynczej, a w zdaniu drugim – 3. osoba liczby mnogiej).
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego