Nocny marek a Marek

Nocny marek a Marek
14.02.2017
14.02.2017
Szanowni Państwo,
chciałbym spytać o etymologię wyrazu marek w znaczeniu 'dusza pokutująca' oraz imienia Marek.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik
Każde z tych słów ma inne pochodzenie. Imię Marek wywodzi się od nazwy rzymskiego boga wojny Marsa i wskazywało na związek chłopca (mężczyzny), które je nosi, z tym właśnie bogiem (dawało go Marsowi pod opiekę).
Rzeczownik marek, który występuje we frazeologizmach nocny marek (‘osoba, która w nocy wykonuje aktywności, które podejmuje się w dzień: pracuje, uczy się, czyta itd.’) i tłuc się jak marek po piekle (‘nie móc się na niczym skupić ani niczym zająć, a zamiast tego chodzić, spacerować itd.’), rzeczywiście początkowo oznaczał duszę pokutującą. Ma on etymologiczny związek z wyrazami: mara, marny i marzyć.
Wszystkie one mają u swych źródeł prasłowiański czasownik *mariti ‘powodować, że coś się ukazuje, pojawia, majaczy we śnie, że coś się roi’ (definicja znaczenia, jak i cały opis, na podstawie: W. Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005, s. 315–316). Polskie wyrazy należące do tej rodziny mają wspólny element znaczeniowy – ‘nierzeczywisty’: mara to ‘duch osoby zmarłej’ i ‘przywidzenie senne’, marek to ‘pokutująca dusza’, a marzyć to ‘wyobrażać sobie, że istnieje coś, czego w rzeczywistości nie ma’. Marny zaś początkowo był regularnym przymiotnikiem utworzonym od mary – znaczył ‘nic nieznaczący, bezcelowy’ (taki jak mara senna).
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego