Pokażę państwu

Pokażę państwu
10.04.2017
10.04.2017
Szanowna Redakcjo,
moje pytanie dotyczy zastępowania konstrukcji „czasownik + rzeczownik w celowniku” konstrukcją „czasownik + dla + rzeczownik w dopełniaczu”. Szukając informacji na ten temat, natrafiłem jedynie na wzmianki, że jest to cecha dialektów ze wschodniej Polski, ale coraz częściej zauważam tę konstrukcję w mowie ludzi z różnych części Polski, np. Teraz pokażę dla państwa… zamiast Teraz pokażę państwu… . Czy jest to jakiś nowy trend w języku polskim?
Jedną z cech gwarowych Podlasia jest zastępowanie celownikowych konstrukcji składniowych wyrażeniem „dla + rzeczownik” – powiedz to dla pana, pomogłam dla mamy, podziękuj dla babci itd.
Jako że w ostatnich latach wielu Polaków zmienia miejsce zamieszkania – przeprowadza się nie tylko do innych miejscowości w obrębie jednego regionu, lecz także do miast i miasteczek położonych w innych częściach Polski niż ich małe ojczyzny – różne konstrukcje o pochodzeniu gwarowym zaczynają być używane na terenach, na których uprzednio nie były znane. Może to sprawić, że z czasem nie będą odbierane jako przynależne określonym regionom i wejdą do języka mieszkańców nowych terytoriów. Tak się stało, jak się wydaje, ze zwrotem ubrać + nazwa ubrania: ubrać sukienkę, ubrać spodnie – ma on pochodzenie małopolskie, jednak obecnie jest używany przez ludzi w różnych częściach Polski, bez świadomości jego pochodzenia gwarowego. Tak być może zaczyna się dziać ze składnią „dla + rzeczownik”.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego