Przysechłszy i rozechłszy
interesuje mnie, jak poprawnie utworzyć imiesłowy uprzednie od czasowników: rozeschnąć, przyschnąć, podeschnąć. Poprawnie utworzone będą: rozeschłszy, przyschłszy, podeschłszy, czy raczej: rozsechłszy, przysechłszy, podsechłszy?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
7.10.2016
7.10.2016
Szanowni Państwo,interesuje mnie, jak poprawnie utworzyć imiesłowy uprzednie od czasowników: rozeschnąć, przyschnąć, podeschnąć. Poprawnie utworzone będą: rozeschłszy, przyschłszy, podeschłszy, czy raczej: rozsechłszy, przysechłszy, podsechłszy?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
Zacznijmy od częściej używanego czasownika z tej samej rodziny – uschnąć. Jak podaje Uniwersalny słownik języka polskiego PWN pod red. S. Dubisza, ma on dwie formy imiesłowu uprzedniego: uschnąwszy i uschłszy.
Podobnie jest z innymi czasownikami przedrostkowymi utworzonymi od schnąć:
przyschnąć – przysechłszy oraz (rzadkie, tak przynajmniej podaje Słownik gramatyczny języka polskiego pod red. Z. Saloniego i in.) przyschnąwszy
rozeschnąć – rozeschłszy, rzadko: rozeschnąwszy (znów: porównaj SGJP)
podeschnąć – podeschłszy, rzadko: podeschnąwszy (zob. SGJP)
Wskazana dwoistość form imiesłowów przysłówkowych uprzednich wynika z tego, że w odmianie tych czasowników w czasie przeszłym, którego temat stanowi podstawę tworzenia form imiesłowowych, także mamy wariantywność – podeschłem / podeschnąłem, podeschliśmy / podeschnęliśmy itd. Od tematu obecnego w formach podeschłem, podeschłam itd. tworzony jest imiesłów podeschłszy, natomiast od tematu występującego w postaciach podeschnąłem, podeschnęłam itd. utworzono imiesłów podeschnąwszy.
Podobnie jest z innymi czasownikami przedrostkowymi utworzonymi od schnąć:
przyschnąć – przysechłszy oraz (rzadkie, tak przynajmniej podaje Słownik gramatyczny języka polskiego pod red. Z. Saloniego i in.) przyschnąwszy
rozeschnąć – rozeschłszy, rzadko: rozeschnąwszy (znów: porównaj SGJP)
podeschnąć – podeschłszy, rzadko: podeschnąwszy (zob. SGJP)
Wskazana dwoistość form imiesłowów przysłówkowych uprzednich wynika z tego, że w odmianie tych czasowników w czasie przeszłym, którego temat stanowi podstawę tworzenia form imiesłowowych, także mamy wariantywność – podeschłem / podeschnąłem, podeschliśmy / podeschnęliśmy itd. Od tematu obecnego w formach podeschłem, podeschłam itd. tworzony jest imiesłów podeschłszy, natomiast od tematu występującego w postaciach podeschnąłem, podeschnęłam itd. utworzono imiesłów podeschnąwszy.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski