Rozsądna uprawa ziemniaków

Rozsądna uprawa ziemniaków
7.07.2016
7.07.2016
Szanowna Redakcjo,
mam problem z logicznym odbiorem treści zdania: Zapytał, czy w świetle najnowszych badań nie uważa, że uprawa ziemniaków na tych terenach nie jest zbyt rozsądna. Po pierwsze, czy uprawa może być rozsądna? Po drugie, czy nie jest nierozsądna, czy nie jest rozsądna?

Z poważaniem
Kasia
Uprawa ma znaczenie nie tylko rzeczownikowe (‘rośliny uprawiane na jakimś terenie…’), lecz także czasownikowe (‘uprawianie roślin’), dlatego wyraz ten można połączyć z określeniem rozsądny. Zgadzam się jednak z Panią, że brzmi to dość nienaturalnie – powiedziałabym raczej uprawianie ziemniaków… jest rozsądne. Przymiotnik rozsądny znaczy (między innymi) ‘będący objawem czyjegoś rozsądku’, a zatem można nazywaną przez niego cechę przypisać uprawianiu roślin.
W zdaniu, które Pani przytoczyła, jest dużo negacji, co komplikuje jego odbiór. Jest jednak różnica (nie znaczeniowa, lecz pragmatyczna, czyli odnosząca się do kontekstu wypowiedzi) między zdaniami: Zapytał, czy w świetle najnowszych badań nie uważa, że uprawa ziemniaków na tych terenach nie jest zbyt rozsądna a Zapytał, czy w świetle najnowszych badań nie uważa, że uprawa ziemniaków na tych terenach jest rozsądna. W zdaniu z negacją (nie jest rozsądna) sugerujemy brak rozsądku, w zdaniu bez negacji tego nie robimy. Jeśli te niuanse znaczeniowe nie są istotne, to powiedziałabym po prostu: Zapytał, czy w świetle najnowszych badań uważa uprawę ziemniaków na tych terenach za rozsądną.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego