W sprawie zapisu zestawień rzeczownikowych z początkowym członem pop

W sprawie zapisu zestawień rzeczownikowych z początkowym członem pop
11.05.2016
11.05.2016
  1. Dlaczego mamy połączenie głucho-ciemny (głuchy i niewidomy), ale głuchoniemy (głuchy i niemy, bez łącznika)?
  2. Dlaczego mamy pop jazz, pop metal (bez łącznika), ale pop-music, pop-rock i pop-song? Czy te wersje pisowni (WSO 2016) są jedyne dozwolone, czy też są dopuszczone inne warianty (odpowiednio z łącznikiem i bez)?

Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
Z poważaniem
Agnieszka Buczkowska
Ad 1. Już kiedyś odpowiedziałem na to pytanie.
Ad 2. Według Wielkiego słownika ortograficznego PWN pod red. E. Polańskiego rzeczywiście należy pisać pop jazz i pop metal (bez łącznika, s. 898), ale pop-music (s. 898) i pop-song (z łącznikiem, s. 900) oraz pop-rock a. pop rock (obocznie z łącznikiem i bez łącznika, s. 899).
Żeby być w zgodzie z ortografią polską, właściwie wszystkie przytoczone nazwy należałoby zapisywać z łącznikiem (pop-jazz, pop-metal, pop-music, pop-song), gdyż mamy do czynienia z zestawieniami rzeczownikowymi o członach nierównorzędnych znaczeniowo, w których kolejność elementów została przestawiona (porównaj np. wyrażenia cud-dziewczyna, cud-dieta, herod-baba i regułę [188] 51.2 Wielkiego słownika ortograficznego PWN, Warszawa 2016, s. 85).
Owa niekonsekwencja bierze się prawdopodobnie z zapisów występujących w słownikach angielskich, w których widnieją hasła pop jazz, pop metal, pop rock czy pop song (jako dwa oddzielne wyrazy). W języku angielskim rzeczownik pop (w funkcji przydawki) stoi zazwyczaj przed członem określanym (jazz, metal, rock, song) i nie oddziela się go niczym, ale w polszczyźnie jest inaczej: przydawka (i to w pełnym brzmieniu) występuje zwykle po rzeczowniku.
Powinno się więc mówić i pisać jazz popularny, rock popularny, metal popularny, muzyka popularna, song popularny.
Kiedy jednak człon przymiotnikowy (w dodatku w postaci skróconej pop) wysunięty zostaje przed rzeczownik, wówczas zasadna pozostaje pisownia z łącznikiem (pop-jazz, pop-metal, pop-music, pop-song). Szkoda, że nie ujednolicono (nie poprawiono) tego w nowo wydanym Wielkim słowniku ortograficznym PWN
Maciej Malinowski, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego