Wykokszony

Wykokszony
13.07.2016
13.07.2016
Szanowni Państwo,
skąd się wzięło potoczne i modne określenie koks na kogoś bardzo biegłego np. w sporcie? Mówi się (wśród młodych), że ktoś jest wykokszony, że ktoś (lub coś) nieźle koksi itp.
Czy może chodzić o przejście od potocznego znaczenia słowa koks jako ‘narkotyk, środek dopingujący’ – komuś idzie coś tak dobrze, jakby był na koksie?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik
Sądzę, że jest właśnie tak, jak Pan pisze. Koks to podstawowo produkt stosowany jako opał – jest więc czymś, dzięki czemu utrzymuje się energia. Ta jego cecha stała się podstawą utworzenia znaczeń przenośnych ‘środek dopingujący w sporcie’ i ‘narkotyk’ – substancje takie bowiem dają (przynajmniej pozornie) większą siłę. Jeśli ktoś ma dużo energii, to działa sprawnie i szybko – jakby był pod wpływem koksu właśnie. Dlatego nazwano go koksem (zadziałała tu metonimia), osobą wykokszoną lub taką, która nieźle koksi.
Jeśli dobrze interpretuję wyniki uzyskane po wpisaniu hasła wykokszony w Google: słowo to funkcjonuje przede wszystkim w grach internetowych. Być może jednak ma o wiele szerszy zasięg występowania, a internet po prostu cechuje się nadreprezentatywnością wpisów dotyczących właśnie gier, jest bowiem jedynym kanałem komunikacji graczy, podczas gdy np. sportowcy (którzy być może też używają tego słowa) komunikują się także w inny sposób, nie tylko internetowo.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego