Z tym przecinkiem nie wiadomo jak jest

Z tym przecinkiem nie wiadomo jak jest
20.02.2013
20.02.2013
1. W Słowniku interpunkcyjnym J. Podrackiego i A. Gałązki znalazłem zdania: „Idzie diabli wiedzą dokąd”, „A z nami, diabeł jeden wie, co będzie” (s. 131). Jeśli dobrze zrozumiałem, autorzy traktują drugie zdanie jako zdanie złożone. Czy możliwe byłoby usunięcie przecinków w drugim zdaniu lubi wstawienie ich w pierwszym?
2. Gdy autorzy mówią o swoim podręczniku, zawsze nazywają go Słowniczek (z dużej litery), a przecież na okładce widnieje Słownik. Czy taka praktyka jest prawidłowa?
Szyk zdania podrzędnego wobec nadrzędnego może być trojaki. Na ogół zdania te stoją koło siebie: „Nikt jeszcze nie wie, co z nami będzie” lub „Co z nami będzie, nikt jeszcze nie wie”. Rzadziej zdanie podrzędne znajduje się w środku zdania nadrzędnego: „Nikt, co z nami będzie, jeszcze nie wie”. Najrzadziej zdanie nadrzędne wchodzi w środek zdania podrzędnego: „Z nami, nikt jeszcze nie wie, co będzie”. Przykłady, które Pani wymieniła w pytaniu, reprezentują ten trzeci, najrzadziej spotykany typ.
Względna rzadkość takich konstrukcji sprawia, że praktyka interpunkcyjna w ich wypadku jest niejednolita. W zasadzie zdanie składowe zanurzone w innym zdaniu składowym powinno być wydzielone przecinkami, niezależnie od tego, czy na zewnątrz jest zdanie nadrzędne, czy podrzędne. Odstępstwa mogą dotyczyć zdań sfrazeologizowanych, które odbierane bywają jako jeden wyraz. Tym można tłumaczyć pominięcie przecinków w pierwszym z przykładów, które Pani podała.
Jeśli chodzi o tytuł wymienionej książki, to w pierwszym wydaniu brzmiał on Kieszonkowy słowniczek interpunkcyjny PWN i jego pozostałością jest słowo Słowniczek w treści drugiego wydania. Ciekawe, że zmianie tytułu na Słownik w wydaniu drugim towarzyszyło zmniejszenie (!) formatu. Wydawnictwo dało do ręki czytelnikom książeczkę mniejszą i poręczniejszą, ale by podnieść jej prestiż, nazwało ją słowem „poważniejszym”.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
  1. 20.02.2013
    Czyli potwierdza się moja obserwacja, że broszurki zwykle zwą się Wszystko o…, a wielotomowe dzieła Zarys / podstawy / wprowadzenie do….
    jt
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego