radio

radio
18.07.2003
18.07.2003
Dzień dobry!
Mam pytanie w kwestii czysto formalnej. Otóż znowu to nieszczęsne słowo, które kiedyś było nieodmienne i był przynajmniej z nim porządek, a teraz od pewnego czasu jest, zgodnie z obowiązującym kanonem języka polskiego, odmieniane – chodzi mianowicie o wyraz radio. W związku z tym mam pewną drażniącą kwestię do rozpatrzenia: czy wyraz ten odmienia się przez wszystkie przypadki, tzn. konkretnie czy narzędnik l. poj. brzmi z radiem? I jednocześnie do tego jeszcze drugie podpytanie: czy również poprawną formą narzędnika l. poj. będzie: z radio?
Z góry dziękuję.
Pozdrawiam!
Z poważaniem,
Jarosław Dykrzak
Radio odmienia się od kilkudziesięciu lat. Oto przykład z 1938 r.: „Współdziałać będą na tym terenie z radiem T-wo Krzewienia Muzyki Kameralnej, Ormuz i T-wo Muzyki Współczesnej” (Praktyczna Pani). Narzędnik, o który Pan pyta, brzmi tak jak w cytowanym zdaniu. Konstrukcji z radio nie znaleźliśmy, a wyjątki mają charakter pozorny, np. „(…) moja współpraca z Radio Free Europe”.
Dawniej nieodmienne, dziś radio zachowuje formę nieodmienioną tylko w miejsowniku, a i tu obocznie: w Polskim Radio lub w Polskim Radiu (przy czym druga konstrukcja jest częstsza). Odmianie opiera się jeszcze dopełniacz liczby mnogiej, gdyż z niejasnych powodów unikamy formy radiów i wolimy mówić radioodbiorników lub odbiorników radiowych.
Mirosław Bańko
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego