rodzynki

rodzynki
28.12.2008
28.12.2008
Proszę o podanie poprawnej odmiany słowa rodzynki w liczbie pojedynczej i mnogiej.
Dziękuję.
W liczbie pojedynczej może być ten rodzynek lub ta rodzynka, nie zawsze jednak, lecz tylko w odniesieniu do suszonych winogron, podczas gdy jedynego mężczyznę w towarzystwie samych kobiet – a nawet jedyną kobietę w towarzystwie samych mężczyzn – nazwie się tylko rodzynkiem, nie rodzynką. Także jakaś atrakcyjna rzecz, wyróżniająca się na tle innych, może być nazwana rodzynkiem, np. „Najbardziej znaczącym wydarzeniem, prawdziwym rodzynkiem, była edycja dramatów Gombrowicza (Inny słownik języka polskiego PWN).
Stąd biorą się różnice w odmianie, i to już w dopełniaczu: tego rodzynka lub tej rodzynki (owocu), ale tylko tego rodzynka (osoby lub atrakcyjnej rzeczy). Dalej jest łatwo, warto tylko zwrócić uwagę na biernik: możemy zjeść rodzynek lub rodzynka (to drugie brzmi nieco potocznie), nadto rodzynkę (wszystko to dotyczy owocu), możemy pozdrowić obecnego w jakimś towarzystwie rodzynka (osobę), ale już nie rodzynek i nie rodzynkę. Gdy chodzi o atrakcyjny przedmiot, chwalimy rodzynek lub – nieco potocznie – rodzynka.
W liczbie mnogiej róznice te częściowo znikają, bo np. i rodzynek, i rodzynka zamieniają się w rodzynki, ale znów wart jest uwagi biernik, gdzie mamy tych rodzynków (mężczyzn) lub te rodzynki (mężczyzn, kobiety lub atrakcyjne przedmioty).
A wszystko to dobrze wiedzieć przed zjedzeniem świątecznego ciasta z rodzynkami (szkoda, że już jest po Świętach).
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego