tym bardziej że – tym bardziej, że

tym bardziej że – tym bardziej, że
29.06.2004
29.06.2004
Witam.
Moje pytanie dotyczy zasady interpunkcyjnej w części frazy: tym bardziej że. Tzn. kiedy należy pisać: …, tym bardziej że…, a kiedy … tym bardziej, że…? Z obydwiema pisowniami spotkałem się w literaturze, lecz mimo to nie dopatrzyłem się logicznej reguły rządzącej tą interpunkcją.
Z poważaniem,
Grzegorz Mazur
Wyrażenie tym bardziej że funkcjonuje jako spójnik, w związku z tym przecinek należy postawić przed nim. Przecinek postawimy przed że wówczas, gdy na tym bardziej pada akcent zdaniowy (jest ono w tym wypadku okolicznikiem w zdaniu nadrzędnym).
Proszę porównać dwa przykłady (zdanie 2 pochodzi z Gazety Wyborczej, zdanie 1 jest jego przekształceniem):
1) „Szwedzi boją się, tym bardziej że ich system opieki jest wyjątkowo hojny”.
2) „Szwedzi boją się tym bardziej, że ich system opieki jest wyjątkowo hojny”.
Mimo drobnej różnicy w przestankowaniu różnica treści jest oczywista, w zdaniu 1 wyjaśniamy przyczynę lęku, w 2 podkreślamy intensywność obaw. W języku mówionym w miejscu przecinka zrobimy pauzę, a w przykładzie 2 wyrażenie tym bardziej wyróżnimy za pomocą akcentu.
Więcej objaśnień znajdzie Pan w Nowym słowniku ortograficznym, reguły [363-365].
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego