by-pass

by-pass
18.02.2002
18.02.2002
Proszę Państwa, w języku technicznym często używane jest słowo bypass (z języka angielskiego) i pisane jako bajpas. Czy poprawniej jest kanał obejściowy (obejście) – tak ja uważam, ale inżynierowie często stosują – nawet w oficjalnych tłumaczonych dokumentacjach – bajpas lub piszą bypass.
Co ciekawe, w tej chwili mam tekst niemiecki o kotle odzyskowym i jest w nim użyte słowo angielskie bypass, w pisowni niemieckiej bez spójnika, by-pass. Niemcy dawniej stosowali Umleitung, co jest polskim odpowiednikiem obejścia (przewód obejściowy), a w dużych kotłach kanał obejściowy.
Pytanie brzmi: czy wolno i jest elegancko używać słowa bypas i jak pisać? – Chyba przez jedno s?
Zbigniew Rataj
Politechnika Śląska – nauczyciel akademicki.
Angielskie słowo by-pass, tak własnie zapisywane, miało dawniej jako główne znaczenie 'szosa omijająca miasto' (z by – m.in. 'obok' i pass – m.in. 'przechodzić'). Jako słowo wygodne i krótkie, zaczęło być używane w innych odniesieniach, nie tylko zreszta ściśle technicznych (jak sądzę, większość Polaków kojarzy je z chirurgią). Pisownia oryginału wciąż, jak się zdaje, dominuje, choć nie da się wykluczyć, że z czasem spolszczone słowo będzie częściej zapisywane jako bajpas, co już sie zdarza. Na razie radzę zapisywać by-pass lub, co jeszcze lepsze, znaleźć polski odpowiednik. Jeśli słowo obejście nie jest zbyt wieloznaczne, byłoby najlepsze, ale i kanał obejściowy czy przewód obejściowy wydają się dobre.
Pozdrawiam -
Jerzy Bralczyk, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego