durszlak i druszlak
5.05.2014
5.05.2014
W Słowniku etymologicznym… A. Brücknera jest hasło druszlak, skąd cytuję: „ogólniejszy (z odwrotną przestawką) niż dawne durszlak”. Dlaczego druszlak znikł ze słowników? Pytam przede wszystkim dlatego, że w dzieciństwie znałem tylko formę druszlak i wciąż nie mogę się przestawić na tę współczesnosłownikową.Z tych dwóch postaci durszlak jest formą lepiej uzasadnioną, por. niem. Durchschlag. Nie jest to wcale forma „współczesnosłownikowa”, skoro notuje ją już Linde, a za nim słownik wileński i warszawski. Z tych trzech tylko ostatni daje druszlak, ale odesłany do durszlaka. Nie mogę więc odpowiedzieć wprost na pytanie, dlaczego druszlak znikł ze słowników. Chyba że również pytaniem: czy on tam w ogóle był (pomijając Brücknera, który zanotował go jako formę zajmującą, i słownik warszawski, w którym zarejestrowano wiele wyrazów dziwnych, gdzie indziej nieobecnych).
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski