i a oraz
jaka jest różnica między spójnikami: oraz, i – czy w zdaniu można używać ich zamiennie?
Pozdrawiam!
11.09.2014
11.09.2014
Szanowni Państwo, jaka jest różnica między spójnikami: oraz, i – czy w zdaniu można używać ich zamiennie?
Pozdrawiam!
Logicznej czy też semantycznej różnicy nie ma, ale oraz jako słowo dłuższe sugeruje ważniejszy podział strukturalny. Powiemy więc raczej jabłka i gruszki oraz jeżyny i maliny niż jabłka oraz gruszki i jeżyny oraz maliny.
W konstrukcjach współrzędnych zawierających spójnik i słowo oraz kładzie się czasem na dalszym miejscu w szeregu, aby uniknąć powtórzenia spójnika, np. „Nosili od piętnastego roku życia męskie garnitury i domagali się obowiązków oraz odpowiedzialności” (A. Szczypiorski, Początek).
Nie twierdzę, że to wszystkie różnice, ale już widać, że o pełnej wymienności spójników i i oraz nie może być mowy. Z trudem dopuszczają wymienność konstrukcje sfrazeologizowane, np. achy i ochy, alfa i omega, lary i penaty, ruja i porubstwo, sodoma i gomora. W NKJP żadnej z tu wymienionych nie ma w wersji ze spójnikiem oraz.
W konstrukcjach współrzędnych zawierających spójnik i słowo oraz kładzie się czasem na dalszym miejscu w szeregu, aby uniknąć powtórzenia spójnika, np. „Nosili od piętnastego roku życia męskie garnitury i domagali się obowiązków oraz odpowiedzialności” (A. Szczypiorski, Początek).
Nie twierdzę, że to wszystkie różnice, ale już widać, że o pełnej wymienności spójników i i oraz nie może być mowy. Z trudem dopuszczają wymienność konstrukcje sfrazeologizowane, np. achy i ochy, alfa i omega, lary i penaty, ruja i porubstwo, sodoma i gomora. W NKJP żadnej z tu wymienionych nie ma w wersji ze spójnikiem oraz.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski