imperia
19.06.2006
19.06.2006
Dzień dobry. Jak należy zapisywać nazwy imperiów: Imperium Rzymskie, Imperium Brytyjskie czy też od małej litery? W portalowym NSPP jest Imperium Rzymskie, w SJP imperium rzymskie, brytyjskie, w SO z kolei Imperium Romanum (R/rzymskiego brak), Imperium Rosyjskie. Nie jestem w stanie wychwycić reguły.Zwykle odróżniamy nazwę własną danego państwa (może ona mieć charakter obiegowy, np. Włochy, lub oficjalny, np. Republika Włoska) od określeń opisowych, np. państwo włoskie. Jeśli jednak w nazwie występują wyrazy pospolite, z reguły dopuszczalny jest zapis małymi literami, moglibyśmy w takim razie napisać również państwo włoskie, włoska republika, a nawet republika włoska.
Wyraz imperium tym się jednak różni od np. rzeczownika republika, że nie występuje w nazwie żadnego współczesnego państwa. Nie mamy w takim razie nazw oficjalnych z tym wyrazem, które trzeba by koniecznie zapisywać od wielkich liter (jest chyba tylko jeden wyjątek, o czym niżej). Stanowi to podstawę do stwierdzenia, że polskie nazwy imperiów najlepiej zapisywać od liter małych. Co więcej, w razie wątpliwości radziłbym stosować właśnie takie formy, a wielkiej litery użyć, gdy ma to jakieś szczególne uzasadnienie.
Z tego, co udało mi się ustalić, wynika, że najlepiej pisać imperium brytyjskie. Z kolei Imperium Rzymskie ma uzasadnienie jako polski odpowiednik formy Imperium Romanum, równie dobrze jednak można stosować zapis małymi literami. O nazwie Imperium Rosyjskie wiadomo, że była to oficjalna nazwą Rosji w latach 1700-21, więc tylko w odniesieniu do tego okresu wielkie litery miałyby istotne uzasadnienie.
Wyraz imperium tym się jednak różni od np. rzeczownika republika, że nie występuje w nazwie żadnego współczesnego państwa. Nie mamy w takim razie nazw oficjalnych z tym wyrazem, które trzeba by koniecznie zapisywać od wielkich liter (jest chyba tylko jeden wyjątek, o czym niżej). Stanowi to podstawę do stwierdzenia, że polskie nazwy imperiów najlepiej zapisywać od liter małych. Co więcej, w razie wątpliwości radziłbym stosować właśnie takie formy, a wielkiej litery użyć, gdy ma to jakieś szczególne uzasadnienie.
Z tego, co udało mi się ustalić, wynika, że najlepiej pisać imperium brytyjskie. Z kolei Imperium Rzymskie ma uzasadnienie jako polski odpowiednik formy Imperium Romanum, równie dobrze jednak można stosować zapis małymi literami. O nazwie Imperium Rosyjskie wiadomo, że była to oficjalna nazwą Rosji w latach 1700-21, więc tylko w odniesieniu do tego okresu wielkie litery miałyby istotne uzasadnienie.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski