kłopotliwe niż
wielokrotnie pisał Pan, że wypowiedzenie typu „Woleli oszukiwać niż/zamiast zwyciężać” nie jest zdaniem złożonym i dlatego nie należy stawiać w nim przecinka. E. Łuczyński podaje we Współczesnej interpunkcji polskiej, że wypowiedzenie z członem bezokolicznikowym uznaje się czasem za złożone, a sam bezokolicznik za równoważnik zdania. Fakt, napiszemy przecież: „Woleli oszukiwać, by / ale / lecz zwyciężać”. Dlaczego więc niż czy zamiast należy potraktować inaczej?
27.01.2015
27.01.2015
Szanowny Panie Profesorze,wielokrotnie pisał Pan, że wypowiedzenie typu „Woleli oszukiwać niż/zamiast zwyciężać” nie jest zdaniem złożonym i dlatego nie należy stawiać w nim przecinka. E. Łuczyński podaje we Współczesnej interpunkcji polskiej, że wypowiedzenie z członem bezokolicznikowym uznaje się czasem za złożone, a sam bezokolicznik za równoważnik zdania. Fakt, napiszemy przecież: „Woleli oszukiwać, by / ale / lecz zwyciężać”. Dlaczego więc niż czy zamiast należy potraktować inaczej?
Pisałem, jak rzecz ujmują słowniki ortograficzne (w WSO PWN odpowiednia zasada ma numer [379]). Nie porównywałem jednak różnych kodyfikacji i nie przyglądałem się, jak norma skodyfikowana ma się w tym zakresie do uzusu. Profesor Edward Łuczyński poświęcił interpunkcji wiele publikacji, więc ma do sprawy inny stosunek. Jego obserwacje i ustalenia można by wykorzystać w celu lepszego ujęcia wielu problemów interpunkcyjnych w następnych słownikach ortograficznych. Na razie mogę powiedzieć tylko, że w zasadzie przed niezdaniowym niż nie umieszczamy przecinka, ale są podstawy, by kiedyś ten stan rzeczy zmienić.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski