kłopotliwy podmiot szeregowy

kłopotliwy podmiot szeregowy
6.09.2014
6.09.2014
Której formy czasownika należy użyć w poniższym zdaniu? „Nie pozwól, żeby cokolwiek ani ktokolwiek powstrzymał/ powstrzymało/ li cię…”.
Łączę wyrazy szacunku
Dorota
Można od biedy napisać: „Nie pozwól, żeby cokolwiek ani ktokolwiek powstrzymał cię…”. Gdy orzeczenie następuje po tzw. podmiocie szeregowym (postaci X i Y), rzadko dostosowuje się do sąsiedniego składnika podmiotu. Mówimy np. „Jan i Maria przyszli”, a nie „Jan i Maria przyszła”. W Pani przykładzie analogiczna operacja jednak zawodzi: „Nie pozwól, żeby cokolwiek ani ktokolwiek powstrzymały cię…” to zdanie wadliwie zbudowane. Nie powiem, żeby konstrukcja, którą podałem na początku odpowiedzi, bardzo mi się podobała, ale nie widzę innego wyjścia, jeśli ma być zachowany skład leksykalny zdania i szyk wyrazów.
Gdybym sam był jego autorem, dążyłbym do zmian, które łatwiej byłoby zaakceptować, np. „Nie pozwól, żeby powstrzymało cię cokolwiek ani ktokolwiek…” (przy prepozycji podmiotu szeregowego normą jest uzgodnienie orzeczenia do sąsiedniego składnika). Inna możliwość: „Nie ustępuj, jeśli cokolwiek ani ktokolwiek stanie ci na drodze”. Jeszcze inna: „Nie pozwól, żeby jakakolwiek osoba lub okoliczność powstrzymała cię…”.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego