możliwość i możność

możliwość i możność

15.02.2014
15.02.2014

Szanowni Państwo,

proszę uprzejmie wyjaśnić różnicę pomiędzy wyrazami możliwość i możność, jeżeli taka istnieje. Czy może wyraz możność jest bardziej książkowy, czy częściej spotykany w tekstach urzędowych? Z góry dziękuję za odpowiedź.

Możność pokrywa się tylko z jednym z kilku znaczeń słowa możliwość. Można mieć (lub dać komuś) możność zrobienia czegoś, ale np. ludzkich możliwości nie nazywa się możnościami (słowo możność z zasady nie występuje w liczbie mnogiej).

O tym, w jakich tekstach, używa się jednego, a w jakich drugiego słowa, może się Pani sama łatwo przekonać za pomocą Narodowego Korpusu Języka Polskiego: należy uruchomić wyszukiwarkę PELCRA, wykonać kwerendę dla słowo możliwość (czyli wpisać możliwość** – z dwiema gwiazdkami – w miejsce do tego przeznaczone), potem wcisnąć guzik Profil i obejrzeć wykres. A potem oczywiście to samo zrobić dla słowa możność i porównać wyniki.

Frekwencje podawane są w przeliczeniu na milion słów, czyli im wyższy słupek na wykresie, tym częściej dane słowo jest obecne w danym rodzaju tekstów. Rodzaje tekstów są oznaczone skrótami, rozwiązania skrótów można znaleźć w materiałach pomocniczych zamieszczonych w witrynie, a także w PDF-ie książki o NKJP, który jest tam dostępny. Na początku wydaje się to skomplikowane, ale gdy następnym razem przyjdzie Pani do głowy pytanie, czym różni się dystrybucja stylistyczna np. słowa dobroć od dystrybucji słowa dobrotliwość, to nabyte umiejętności przydadzą się akurat.

Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego