obłudność
ostatnio po raz pierwszy spotkałam się ze słowem obłudność, użytym w tym samym kontekście co obłuda (dokładnie w zestawieniu obłudność ludzka). Znalazłam tylko jedno słownikowe źródło, u Pana Doroszewskiego. Czy jest to słowo, które było po prostu częściej używane w starszej polszczyźnie, zastąpione obecnie obłudą? A może ma jednak inne znaczenie, inne zastosowanie? Będę wdzięczna za rozwianie moich wątpliwości.
6.04.2015
6.04.2015
Droga poradnio,ostatnio po raz pierwszy spotkałam się ze słowem obłudność, użytym w tym samym kontekście co obłuda (dokładnie w zestawieniu obłudność ludzka). Znalazłam tylko jedno słownikowe źródło, u Pana Doroszewskiego. Czy jest to słowo, które było po prostu częściej używane w starszej polszczyźnie, zastąpione obecnie obłudą? A może ma jednak inne znaczenie, inne zastosowanie? Będę wdzięczna za rozwianie moich wątpliwości.
W słowniku pod red. Doroszewskiego (lub Witolda Doroszewskiego, nie „Pana Doroszewskiego”) słowo to jest oznaczone jako rzadkie, nie jako przestarzałe. Można jednak je uznać za przestarzałe, skoro ma tam tylko jeden cytat z XIX w., a we współczesnych słownikach ani w NKJP jest nieobecne. Obłuda i obłudność mają równie starą historię w polszczyźnie, obie można znaleźć już w Słowniku staropolskim, później m.in. w Słowniku polszczyzny XVI wieku i w słowniku Lindego. Prawdopodobnie gdzieś na przełomie XIX i XX w. obłudność wyszła z użycia. Trzeba by dłuższych studiów, aby upewnić się, czy to przypuszczenie jest trafne.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
