ona czy Ona?

ona czy Ona?
13.02.2003
13.02.2003
W notatce o spotkaniu autorskim z pisarką w Adelajdzie pojawiło się między innymi następujące zdanie: „Na zakończenie noty o pisarce należy chyba dodać, że ma Ona wiele wcieleń i dlatego niektórzy z Państwa znają Ją jako nauczycielkę, inni dziennikarkę radiową, jeszcze inni felietonistkę”.
Pisanie o kimś, nawet znanym i szanowanym, z dużej litery (Ona, ) jakoś mnie razi, tym niemniej nie mogę znaleźć odpowiednich zasad pisowni określających tego rodzaju przypadek.
Nowy słownik ortograficzny PWN (Warszawa 1999) określa użycie wielkiej litery ze względów uczuciowych i grzecznościowych i w mojej opinii pisanie Państwa dużą literą jest prawidłowe, gdyż jest to grupa osób, do których notatka jest adresowana. Niemniej jednak w słowniku tym znajduje się także zdanie o dużej swobodzie pozostawionej piszącemu, ponieważ użycie wielkiej litery jest wyrazem jego postawy uczuciowej. Mam pytanie. Czy pisanie o pisarce Ona, dużą literą mieści się w ramach tej swobody, pozostawionej piszącemu, czy też jest sprzeczne z zasadami polskiej pisowni?
Załączam wyrazy szacunku,
Paul Jaworski
Autor przytoczonej notatki rzeczywiście skorzystał ze swobody, o której pisze słownik.
Powszechnie przyjęte jest zapisywanie wielką literą wyrazów nazywających adresata wypowiedzi (w podanym przykładzie Państwo). Nazwy osób, które są jedynie przedmiotem wypowiedzi, zapisuje się na ogół literą małą. Wyjątkiem są wyrazy odnoszące się do osób dostojnych, zasłużonych, w zaawansowanym wieku. A także wyrazy nazywające rodziców (matkę i ojca) piszącego. W zacytowanej notatce wyrazy odnoszące się do autorki powinny więc być zapisane małą literą.
We współczesnej polszczyźnie obserwuje się nieraz brak wyczucia piszących w stosowaniu małych i wielkich liter ze względów grzecznościowych.
Małgorzata Marcjanik, prof., Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego