przedimki i wielka litera
20.12.2011
20.12.2011
Czy istnieje jakaś ogólna zasada, która określałaby pisownię obcojęzycznych nazwisk z elementami takimi, jak: de, del, de las, di, van, von? Należy te przedimki zapisywać dużymi czy małymi literami, a może – niestety – wszystko zależy od konkretnego nazwiska i nie ma reguły?Ogólnej zasady nie mamy, a zapisy w tekstach polskich są na ogół – jak można sądzić – przejmowane z tekstów obcych. Nic więc dziwnego, że pojawiają się niemal wszystkie możliwe warianty. Mogę natomiast zamiast reguł pisowni zaproponować dwie reguły ustalania optymalnej pisowni takich nazwisk, bo rozumiem, że chodzi o staranność edytorską.
Pierwszą regułę można oprzeć na obserwacji, że w takich nazwiskach przedimki są częściej pisane małymi literami. Z niej możemy wyprowadzić arbitralną zasadę pisania wszystkich przedimków małą literą.
Lepszą metodą będzie krytyczne wykorzystanie Wikipedii. Ma ona wielki zasób haseł, a wikipedyści są skrupulatni pod względem pisowni. Krytycyzm jednak jest konieczny, bo np. w polskim haśle Giuseppe di Stefano jest mała litera, we włoskim zaś kilkakrotnie zapis literą wielką, a raz małą. Po wyszukaniu hasła w polskiej Wikipedii najlepiej przełączyć się na artykuł w rodzimym języku osoby, której nazwisko chcemy ustalić, i wybrać ten zapis.
Pierwsza metoda pozwala na szybkie rozwiązanie problemu, druga zmusza do zajmowania się nim, ale za to daje pewniejsze wyniki.
Pierwszą regułę można oprzeć na obserwacji, że w takich nazwiskach przedimki są częściej pisane małymi literami. Z niej możemy wyprowadzić arbitralną zasadę pisania wszystkich przedimków małą literą.
Lepszą metodą będzie krytyczne wykorzystanie Wikipedii. Ma ona wielki zasób haseł, a wikipedyści są skrupulatni pod względem pisowni. Krytycyzm jednak jest konieczny, bo np. w polskim haśle Giuseppe di Stefano jest mała litera, we włoskim zaś kilkakrotnie zapis literą wielką, a raz małą. Po wyszukaniu hasła w polskiej Wikipedii najlepiej przełączyć się na artykuł w rodzimym języku osoby, której nazwisko chcemy ustalić, i wybrać ten zapis.
Pierwsza metoda pozwala na szybkie rozwiązanie problemu, druga zmusza do zajmowania się nim, ale za to daje pewniejsze wyniki.
Jan Grzenia