przymiotniki od fraz rzeczownikowych

przymiotniki od fraz rzeczownikowych
2.02.2009
2.02.2009
Dzień dobry,
chciałam zapytać,czy poniższe przymiotniki zostały poprawnie utworzone: społecznoetyczny (od etyki społecznej), teoriorefleksyjny (od teorii refleksji), filozofcznojęzykowy (od filozofii języka), potocznojęzykowy (od języka potocznego). Często trafiam podczas korekty tłumaczeń na tego typu okreśenia (najczęściej pisane z łącznikiem) i nie jestem pewna, czy od każdego dwuczłonowego pojęcia można (należy?) utworzyć przymiotnik.
Dziękuję za pomoc,
Gosia
Wymienione wyrazy są utworzone poprawnie, o czym świadczą choćby analogiczne konstrukcje notowane w słownikach, por. społecznopolityczny ('dotyczący polityki społecznej'), teoriomnogościowy ('dotyczący teorii mnogości'), historycznojęzykowy ('dotyczący historii języka'), różnojęzykowy ('inaczej: różnojęzyczny'). Łacznik w ich zapisie jest niepotrzebny, gdyż nie są to konstrukcje współrzędne. W znaczeniu wyżej przytoczonym słowo społecznopolityczny ('dotyczący polityki społecznej') piszemy razem, natomiast w znaczeniu 'społeczny i polityczny' napisalibyśmy je z łącznikiem, np. społeczno-polityczne tło tych wydarzeń.
Na końcowe pytanie – „czy od każdego dwuczłonowego pojęcia można (należy?) utworzyć przymiotnik?” – odpowiadam: teoretycznie można, a przynajmniej można próbować. Czy zaś należy? Nie należy – po pierwsze w tym sensie, że lepiej tego nie robić, po drugie zaś w tym, że nie jest tak, aby należało, tzn. przymusu nie ma.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego