rozkład Pareto czy Pareta?

rozkład Pareto czy Pareta?
14.10.2014
14.10.2014
Szanowni Państwo,
czy należy odmieniać nazwisko Vilfreda Pareto (optymalny w sensie Pareto, rozkład Pareto – czy właśnie Pareta)? Pareto był Włochem urodzonym we Francji. Zgodnie z SJP nazwiska włoskie zakończone na -o powinny być odmieniane. Jednak przez wiele lat spotykałem się z formą nieodmienioną i nadal, zwłaszcza w tekstach drukowanych, ta forma dominuje – również w korpusie językowym. Czy nazwa od nazwiska może stać się terminem fachowym, który nie podlega regułom odmiany nazwisk?
Nie tylko w terminach fachowych, ale też i w odniesieniu osobowym tego typu nazwiska mogą się nie odmieniać, jeśli odmieniamy w kontekście imię lub tytuł, zob. np. Nowy słownik poprawnej polszczyzny, hasło problemowe nazwiska, punkt III, podpunkt 3, s. 1694 (w wydaniu z 1999 r.). W wyrażeniach optymalny w sensie Pareto, rozkład Pareto wprawdzie nie ma w sąsiedztwie imienia ani tytułu w apozycji, który mógłby wskazywać na określony przypadek, ale życie pokazuje, że jak się powiedziało A, to kiedyś trzeba będzie powiedzieć B. Innymi słowy, przewiduję dalszą liberalizację normy w zakresie odmiany niektórych nazwisk obcych. Używanie ich w terminach naukowych (jak w pytaniu) może temu procesowi torować drogę.
Czy jednak warto ów proces przyspieszać, mam wątpliwości. Godne uwagi, że chociaż na stronach WWW rozkład Pareta ustępuje liczebnie rozkładowi Pareto, to jednak polska Wikipedia ma pierwsze z tych wyrażeń w nagłówku hasła. Uważam, że dokonano tam słusznego wyboru.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego