W języku staropolskim aż do początku XVI w. istniały samogłoski długie i krótkie. Po zaniku tej opozycji powstały dwa typy samogłosek: samogłoski jasne jako kontynuanty dawnych samogłosek krótkich (a, e, y, i, o, u) oraz samogłoski pochylone, nazywane również ścieśnionymi, które były kontynuantami dawnych samogłosek długich. Najdłużej w systemie języka polskiego zachowały się dwie samogłoski ścieśnione: é, ó. Wymowa tych samogłosek pochylonych w stosunku do samogłosek jasnych była nieco wyższa i przesunięta ku przodowi (é) bądź ku tyłowi (ó). Oznacza to, że głoskę é wymawiano w zbliżony sposób jak głoskę y/i, a ściślej mówiąc – dźwięk ten był pośredni pomiędzy głoskami e a y (tam, gdzie kontekst wskazywał na twardą wymowę) bądź pomiędzy e a i (tam, gdzie kontekst wymagał wymowy miękkiej). I analogicznie – głoskę ó wymawiano podobnie jak u, choć oczywiście niezupełnie jak u wymawiane w wyrazach typu ul, umiar. Współczesna litera ó jest właśnie śladem dawnego pochylonego o.
Samogłoski pochylone były wymawiane jeszcze w XIX w., a zapisywane do początków XX w., choć proces ich identyfikacji z samogłoskami jasnymi rozpoczął się niemal równocześnie z chwilą ich powstania (tak np. pochylone á bardzo szybko utożsamiło się z a jasnym, pochylone o dążyło do utożsamienia z u, natomiast pochylone e identyfikowało się z e lub y/i). We współczesnych wydaniach tekstów literackich pochodzących sprzed XX w. edytorzy często decydują się na zachowanie w pisowni samogłosek ścieśnionych jedynie w pozycji rymowej, w innych pozycjach uwspółcześniają wymowę danego wyrażenia. Zabieg ten zresztą nie dotyczy absolutnie wszystkich kontekstów, lecz jedynie tych, w których konieczne jest uzasadnienie istnienia rymu między wyrażeniami ze współczesnego punktu widzenia nie rymującymi się, np.:

Niemniej-bo znaną rzeczą, lub znaną nabłędniéj,
Bywa Słowo – – Nałóg je codzienny podrzędni
(Cyprian Norwid, Rzecz o wolności słowa),

gdzie wyraz nabłędniéj trzeba w tym kontekście przeczytać najbłędnij, tak aby zachować rym ze słowem podrzędni. Z kolei w przykładzie:

Gdzie ten słuchacz? czytelnik gdzie? do tyla względny,
By się nie dał uwikłać w tok wiedzy podrzędnéj
(Cyprian Norwid, Rzecz o wolności słowa)

z tych samych powodów, co w pierwszym przypadku, wyrażenie podrzędnéj należałoby przeczytać jako podrzędnyj.