świergać

świergać
27.03.2014
27.03.2014
Szanowni Państwo,
zwracam się z prośbą o pomoc w ustaleniu znaczenia i pochodzenia słowa świerkać / świergolić. Czy jest to synonim ćwierkania? A może neologizm lub archaizm?
Uprzejmie proszę o pomoc, z góry dziękuję za odpowiedź.
W słowniku etymologicznym Wiesława Borysia jest artykuł poświęcony czasownikowi świergotać. Autor traktuje go jako pochodny od dialektalnego świrgać. Słowo świergolić, o które Pani pyta, wywodzi się prawdopodobnie z tego samego źródła. Boryś rekonstruuje wspólną dla tych czasowników podstawę w języku prasłowiańskim i informuje, że – podobnie jak bardziej dziś znane, synonimiczne ćwierkać – mają one charakter dźwiękonaśladowczy.
Więcej przykładów naśladowania ptasich głosów dostarcza półżartobliwy Zarys ćwierkologii Juliana Tuwima. Można też zajrzeć do atlasów ptaków i innych książek ornitologicznych. W jednej z nich autor (Jan Sokołowski, Ptaki Polski) tak oto charakteryzuje głos czyżyka: „Głos wabiący: tete dije. Śpiew: czyk czyżyk dedije bee”. Można posłuchać ptasich głosów w naturze albo z płyty CD, aby się przekonać, na ile głosem ludzkim da się naśladować głos ptaka.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego