trzy pytania o cudzą córkę

trzy pytania o cudzą córkę
31.05.2015
31.05.2015
Chciałbym zapytać, jak należy przekształcić pytanie „Wiesz, gdzie jest TWOJA córka?”, aby otrzymać poprawną formę grzecznościową. Oto opcje, które spotkałem i pomiędzy którymi się waham:
1. Wie pan, gdzie jest pana córka?
2. Wie pan, gdzie jest pańska córka?
3. Wie pan, gdzie jest jego córka?

Jeżeli to druga forma jest poprawna, to chcę jeszcze zapytać, jaka byłaby poprawna, gdyby pytanie było kierowane do kobiety (o ile mi wiadomo, przymiotnik pański nie ma żeńskiego odpowiednika).
Najbardziej neutralna jest wersja pierwsza. Druga też jest poprawna, ale – może przez skojarzenie ze zwrotem typu „Nie pańska sprawa” – wydaje mi się mniej uprzejma (myślę, że to jest subiektywne skojarzenie). Wersja trzecia odpowiada dawnym zwyczajom językowym, dziś mogłaby się pojawić w stylizacji, np. w powieści z życia wyższych sfer w II Rzeczpospolitej lub z jeszcze wcześniejszych czasów.
Gdyby powyższa kwestia miała być skierowana do kobiety, to miałaby postać: „Wie pani, gdzie jest pani córka?”, odpowiadałaby więc wersji pierwszej z przykładów męskich. Druga wersja nie ma odpowiednika właściwego dla kobiet, gdyż od słowa pani nie tworzymy przymiotnika o znaczeniu dzierżawczym: słowa panin i paniny już w słowniku Doroszewskiego zostały określone jako pospolite (co jest kwalifikatorem deprecjonującym), a panieński to przymiotnik od panna, nie od pani.
Jeszcze słowo o ortografii: jeśli podane przykłady mają być zapisem kwestii dialogowej, to ich grafia jest poprawna, jeżeli jednak mają się znaleźć w korespondencji, to słowa Pan i Pana/Pańska należy zapisać wielką literą.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego