warszawiacy
Moje pytanie dotyczy używania określeń Warszawiak i Warszawianka. Czy osoba, która urodziła się w Warszawie, może powiedzieć o sobie, że jest Warszawiakiem lub Warszawianką? Czy osoba, która nie urodziła się w Warszawie, jednak mieszka w stolicy np. od 7 lat, może użyć określenia: „Jestem Warszawiakiem (Warszawianką) od 7 lat”?
Moje pytanie jest oparte na konkretnym przykładzie, jednak w istocie dotyczy ogólnych pojęć.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam.
29.10.2007
29.10.2007
Witam! Moje pytanie dotyczy używania określeń Warszawiak i Warszawianka. Czy osoba, która urodziła się w Warszawie, może powiedzieć o sobie, że jest Warszawiakiem lub Warszawianką? Czy osoba, która nie urodziła się w Warszawie, jednak mieszka w stolicy np. od 7 lat, może użyć określenia: „Jestem Warszawiakiem (Warszawianką) od 7 lat”?
Moje pytanie jest oparte na konkretnym przykładzie, jednak w istocie dotyczy ogólnych pojęć.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam.
Pytanie dotyczy znaczenia słowa, ale najpierw muszę sprostować jego pisownię. Otóż nazwy mieszkańców miast piszemy małą literą, stąd – warszawiak, warszawianka.
O ile jednak sprawa pisowni jest prosta, to sprawa znaczenia dużo mniej. Podobnie zresztą jest z nazwami narodowości: czy Polakiem jest ten, kto się w Polsce urodził, czy ten, kto w niej dawno zamieszkał i zdobył polskie obywatelstwo? Wątpliwości pojawiają się zwłaszcza wtedy, gdy różne kryteria decydujące o polskości – np. miejsce urodzenia, język, obywatelstwo – nie są spełnione jednocześnie.
Myślę więc, że rację może mieć i ten, kto powie: „Jestem warszawiakiem od 7 lat”, i ten, kto zaoponuje: „Owszem, mieszkasz tu od 7 lat, ale warszawiakiem nie jesteś”. Co więcej, osoby takie mogą wprowadzić do rozmowy kategorię „prawdziwego warszawiaka”, czyli stopniować „warszawskość”. Mieszkańcy innych miast mogliby się przyłączyć do dyskusji, np. pytając, czy „prawdziwy” krakowiak (krakowianin) może być z Nowej Huty.
To, jakim słowem określamy daną osobę lub rzecz, zależy w pewnym stopniu od naszej intencji, od oceny, którą chcemy przekazać, od punktu widzenia. Ponieważ zaznaczyła Pani, że pytanie odnosi się do „ogólnych pojęć”, więc pozwoliłem sobie na takie ogólne zakończenie.
O ile jednak sprawa pisowni jest prosta, to sprawa znaczenia dużo mniej. Podobnie zresztą jest z nazwami narodowości: czy Polakiem jest ten, kto się w Polsce urodził, czy ten, kto w niej dawno zamieszkał i zdobył polskie obywatelstwo? Wątpliwości pojawiają się zwłaszcza wtedy, gdy różne kryteria decydujące o polskości – np. miejsce urodzenia, język, obywatelstwo – nie są spełnione jednocześnie.
Myślę więc, że rację może mieć i ten, kto powie: „Jestem warszawiakiem od 7 lat”, i ten, kto zaoponuje: „Owszem, mieszkasz tu od 7 lat, ale warszawiakiem nie jesteś”. Co więcej, osoby takie mogą wprowadzić do rozmowy kategorię „prawdziwego warszawiaka”, czyli stopniować „warszawskość”. Mieszkańcy innych miast mogliby się przyłączyć do dyskusji, np. pytając, czy „prawdziwy” krakowiak (krakowianin) może być z Nowej Huty.
To, jakim słowem określamy daną osobę lub rzecz, zależy w pewnym stopniu od naszej intencji, od oceny, którą chcemy przekazać, od punktu widzenia. Ponieważ zaznaczyła Pani, że pytanie odnosi się do „ogólnych pojęć”, więc pozwoliłem sobie na takie ogólne zakończenie.
Mirosław Bańko, PWN
