wybór końcówki rzeczownika

wybór końcówki rzeczownika
15.01.2015
15.01.2015
Witam,
czasowniki męskie żywotne i nieżywotne mogą dostać w dopełniaczu końcówkę -u lub -a, a czasowniki męskie osobowe i żywotne w celowniku -owi lub -u. Skąd zwykły użytkownik języka widzieć ma, którą z końcówek dostanie dane słowo? A może końcówki te zależne są od regionalnych zwyczajów mówiących?
Pozdrawiam
Kamil
Najpierw uściślenie: nieżywotne mają w dopełniaczu -u lub -a, żywotne tylko -a. Poza tym, pisząc czasowniki, miał Pan na myśli rzeczowniki.
Jeśli chodzi o meritum, to nie mam dobrej wiadomości. Pół biedy z celownikiem: te z końcówką -u są nieliczne i ich listę trzeba po prostu zapamiętać. Jeśli jednak chodzi o dopełniacz, to rywalizują ze sobą różne kryteria, semantyczne i formalne, a wynik tej rywalizacji nie zawsze daje się przewidzieć. O złożoności zagadnienia daje wyobrażenie nie raz już przywoływana w tej poradni książka Wiesława Stefańczyka: Kategoria rodzaju i przypadka polskiego rzeczownika.
Ciekawe, że dzieci radzą sobie z tymi trudnościami znakomicie i po kilku latach dorastania w polskim środowisku językowym intuicyjnie dokonują poprawnych wyborów. Cudzoziemcy też, jeśli bardzo chcą, sobie radzą.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego