wyszogorny i gornoszeroki

wyszogorny i gornoszeroki
29.05.2014
29.05.2014
Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać, co oznaczają przymiotniki wyszogorny oraz gornoszeroki i jakie jest ich pochodzenie. Natknąłem się na nie w staropolskiej pieśni pt. Wyszogornych Krolewno krain.
Z poważaniem,
Michał Zubel
Oba wskazane przez Pana przymiotniki nie są notowane przez słowniki dawnej polszczyzny. Przymiotnik wyszogorny zawiera w sobie dwa rdzenie: pierwszy z nich to wysz-, obecny w takich staropolskich wyrazach jak wysza (‘wysokość, wyżyna’) czy wyszni / wyżni (‘wysoko położony’). Druga część to przymiotnik gorny (górny), oznaczający tyle co górski. Zatem wyszogorne krainy to ‘krainy wysokich gór’. Mimo że przymiotnik ten nie zachował się w języku polskim, to podobne złożenie (o tej samej etymologii) obecne jest w nazwie miejscowej Wyszogóra, położonej w pow. gryfickim (woj. zachodniopomorskie). Podobnie zbudowany jest drugi ze wskazanych przez Pana przymiotników – gornoszeroki. Szeroki to bowiem również ‘rozległy, przestronny’, a zatem góry, do których się odnosi, zajmują dużą powierzchnię.
Monika Kresa, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego