zapis nazw hinduskich

zapis nazw hinduskich
1.06.2011
1.06.2011
Czy właściwe jest pisanie od wielkiej litery pojęć Ryszi (natchniony mędrzec), Brahmariszi, Apsary (nimfy), Gandawowie (niebiańscy muzycy), Brahmaputras (synowie Brahmy) i inne temu podobne oraz termin Guru, gdy piszę o konkretnych świętych osobach, a nie o wszystkich określających siebie mianem guru. Gdy piszę o Guru konkretnej linii jogi, czy powinno to być z małej czy z wielkiej litery? Gdy wiążą mnie więzy emocjonalne z konkretnymi Guru, czy mogę w Wikipedii używać wielkiej litery dla pojęcia Guru?
1) Wymienione wyrazy nie są nazwami własnymi, należy je więc pisać małymi literami: ryszi, brahmariszi (powinno być raczej brahmaryszi), apsary, gandawowie (brahmaputras to chyba forma angielska).
2) Rzeczownik guru piszemy małą literą.
3) Encyklopedia to, przepraszam za ton górnolotny, skarbnica wiedzy. Jeśli więc pisze Pan do encyklopedii, należy wyłączyć emocje. Stanowczo odradzam zapisy emocjonalne, zwłaszcza że im świętszy guru, tym mniej mu szkodzi mała litera.
Jan Grzenia
  1. 1.06.2011
    Pana odpowiedź nie jest dla mnie jednoznaczna w świetle zapisu umieszczonego na stronie PWN o adresie: http://so.pwn.pl/zasady.php?id=629378. Według zasad tam podanych dużą literą pisze się również „nazwy zbiorowe istot mitologicznych\'\'. Cytowane przeze mnie pojęcia są istotami mitologicznymi – Brahmariszi to 9 mentalnych synów Brahmy stworzonych w pierwszym okresie tworzenia świata, Ryszi to, bardzo ogólnie rzecz ujmując, grupa natchnionych mędrców, Brahmaputras to w tłumaczeniu putra \'syn\', czyli \'synowie Brahmy\' etc. Biorąc pod uwagę zapisy cytowanej strony, proszę o wyjaśnienie, dlaczego Gracje pisze się z dużej litery, a wg Pańskiej odpowiedzi apsary powinny być pisane z małej litery. Według mojej wiedzy mitologicznej tak Gracje, jak i apsary można śmiało zaliczyć do tej samej grupy określanej ogólnie w języku polskim mianem nimfy.
    Sądzę, że wszystkie wymienione w zapytaniu pojęcia, z wyjątkiem pojęcia Guru, są pojęciami określającymi istoty mityczne. Jeśli tak, to powinno się je pisać dużą literą. Proszę o wyjaśnienie moich wątpliwości.
    Co do pojęcia Guru rozumiem, że piszemy je z małej litery, jednakże jak powinno być zapisane to pojęcie kiedy jest częścią składową nazwy własnej. Dla przykładu Guru Kowalski, gdzie osoba ta ma wpisane w paszporcie w pozycji IMIĘ – Guru, NAZWISKO – Kowalski. Co zrobić w takiej sytuacji?
    Pozdrawiam
    Piotr Moskalik
  2. 1.06.2011
    Nazwy, o których pan wspomina, nie spełniają warunku, który nie został wprawdzie podany, ale jest oczywisty po analizie przykładów z Wielkiego słownika ortograficznego PWN. Nazwy zbiorowe istot mitologicznych tam wymienione dotyczą grup wywodzących się od określonego przodka bądź przodków (zwykle też o dokładnie określonej liczebności, ale mowa o mitach, więc ścisłości w tym zakresie nie można szukać). Zasadniczo bowiem rzeczowniki zbiorowe odnoszące się do postaci mitologicznych piszemy małymi literami, np. centaury, nimfy, tytani.
    W WSO PWN jest zresztą charakterystyczna niekonsekwencja, bo Erynie nakazuje on pisać wielką literą, formę pojedynczą erynia małą, a rzeczownik zbiorowy eumenidy (o tym samym znaczeniu) też małą.
    Z mojego doświadczenia w tym zakresie wynika, że takie zapisy zostały ustalone na podstawie zwyczaju językowego, który bywa chwiejny, a nie reguły, też zresztą niezbyt ściśle ustalonej.
    Spośród wymienionych w pytaniu nazw tylko Brahmaryszi (jeszcze raz zwracam uwagę na zapis) mogłaby być zapisywana wielką literą. Tym samym mogłoby być Brahmaputrowie. Z pewnością jednak musi być apsary (niebiańskie tancerki) i gandawowie (niebiańscy muzycy, jak Pan podaje).
    Ogólnie biorąc, zalecam umiar w użyciu wielkich liter. Jeśli nie ma obowiązku ich używać, lepiej tego nie robić.
    Jeśli ktoś nosi imię Guru, należy je pisać wielką literą, to oczywiste.
    Jan Grzenia
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego