• Czy wiesz, że...
    BIUSTONOSZ
    Biustonosz pochodzi od niemieckiego Büstenhalter i jest tzw.
    półkalką – w pierwszej części wynikiem oddania w piśmie niemieckiej wymowy słowa Büste, w drugiej wynikiem przetłumaczenia niemieckiego Halter ‛pojemnik lub inny przedmiot służący do trzymania czegoś’. Bliższy oryginałowi biusthalter nie zdążył się na dobre zadomowić w polszczyźnie, gdy stał się słowem przestarzałym. Rodzimy stanik (od rzeczownika stan) jest zaś słowem mniej precyzyjnym, gdyż oznacza też część damskiej sukni od ramion do pasa. Wśród słów, które przychodzą na myśl, jest jeszcze napierśnik – część kuchennego fartucha albo część zbroi. Różnica między kobiecym a męskim napierśnikiem dobrze ilustruje dawny społeczny podział ról kobiet i mężczyzn.
    Mirosław Bańko
     
  • Łatwo pomylić
    WIDZIMISIĘ
    Mamy trochę rzeczowników zakończonych na ę, jak imię czy cielę, ale tego rzeczownika nie
    odmieniamy i nie ma form widzimisienia ani widzimisięcia. Ten rzeczownik oznacza ‘kaprys’ i jest swojego rodzaju ortograficznym kaprysem, dziwnym zrostem rzadko dziś używanej frazy, którą dziś zastępują wydaje mi się i zdaje mi się. Zdaje mi się, że w widzi mi się był silniejszy odcień braku możliwości uzasadnienia. Coś mi się tak widzi. Może to moje widzimisię.
    Jerzy Bralczyk
     
  • To ciekawe
    Życie usłane różami
    Czyli: życie łatwe, wygodne, przyjemne, bez kłopotów. Życie porównujemy do
    drogi, którą idziemy przez świat. Droga usłana kwiatami jest miła i piękna. Nie muszą to wprawdzie być właśnie róże, skądinąd pełne kolców, ale w przenośni kolców się nie uwzględnia. Oczywiście nie sami sobie usłaliśmy tę drogę. Zwykle kwiaty sypią nam pod nogi ci, co pragną naszego zadowolenia. A my łaskawie stąpamy po różach. Ale najczęściej to niestety nie o nas mowa.
    Jerzy Bralczyk
     
Słowo dnia: szczególnie

Zagraj z nami!

Chcesz sprawdzić swoją znajomość języka?

Zagraj teraz

Zasady pisowni

97.7. [437] Nawias obok innego znaku interpunkcyjnego
W miejscu zbiegu nawiasu i innego znaku interpunkcyjnego stosujemy następujące zasady:
a) Pytajnik, wykrzyknik i wielokropek umieszczamy przed wstawką nawiasową, np.
Czy mam jeszcze czas? (Zastanawiał się przez moment).
b) Przecinek, średnik, pauzę i kropkę umieszczamy po wstawce nawiasowej, np.
Zdziechowski — to nagość uczucia religijnego (czy jak je nazwiemy) — to również bezkompromisowość etyczna [...].
(C. Miłosz)
Mnoży się liczba rzeźb z 3 i 2 wieku [...]. Do najsłynniejszych należą tutaj Wenus z Milo (ryc. 106), Grupa Laokoona (duszonego przez węże na rozkaz Apolla), Nike z Samotraki (ryc. 107).
(K. Estreicher)
Wyjątkowo, jeśli wstawka nawiasowa zawiera pełne zdanie rozpoczynające się wielką literą, kropkę możemy umieścić przed nią, natomiast całe zdanie nawiasowe kończymy kropką po nawiasie zamykającym, np.
— A cóż z trzecią, z Klimą? — spytała Sewerowa. (Tetmajer miał wówczas trzy córki).
(T. Boy-Żeleński)
c) Pytajniki, wykrzykniki i cudzysłowy, odnoszące się do tekstu umieszczonego w nawiasie, stawiamy przed nawiasem zamykającym, np.
W końcu postanawiają (bardzo przytomnie!) pójść drogą eksperymentów i doświadczeń.
(R. Kapuściński)
Każdy adwokat, inaczej „mecenas”, pławi się w górnym mniemaniu o swojej „kulturze ogólnej” (bo to przecież „prawo kształci”), a były inżynier od wodociągowej rury uważa siebie za naukowca pełną gębą, niczym Heisenberg.
(W. Gombrowicz)
d) W miarę możności należy unikać zbiegu nawiasu zamykającego i otwierającego. Zbieg taki jest dopuszczalny w następujących wypadkach:
— kiedy podajemy informacje o autorach cytatu, a cytat kończy się nawiasem, np.
Można więc mówić [...] o synonimach zróżnicowanych pod względem emocjonalnym (np. łazik, włóczęga, włóczykij, obieżyświat; żołdak, wojak; ateusz, ateista; kmiotek i chłop).
(H. Kurkowska, S. Skorupka)
— kiedy bezpośrednio po nawiasie zamykającym pojawia się znak skrócenia przytoczonego tekstu, np.
Z czasem z elementem starej szopki krakowskiej zespalał się charakter rewii paryskiej (tej z kabaretów artystycznych, nie z music-hallów) [...].
(T. Boy-Żeleński)
 
 
... >>

Zmieniają się czasy,
zmieniają się słowa

Zobacz w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, jak przez pół wieku zmieniło się słowo hymen
Więcej słów

Powiedz to inaczej

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego