Znajdziesz tu informacje o pisowni, wymowie, znaczeniu lub pochodzeniu słów, które zostały zapożyczone do polszczyzny. Dowiesz się, czy dane słowo weszło już do naszego języka, albo dlaczego wejść do niego nie może. Poznasz kalki językowe i sposoby zapożyczeń.
Odmiana nazw niemieckich miast
Dzień dobry.
Mam pytanie: jak wygląda w języku polskim odmiana następujących nazw miast:
– Bad Langensalza
– Bad Urach
– Offenbach am Main
– Wiesentheid
– Donauwörth.
Dziękuję.
akredytacja
Dzień dobry.
Chodzi o słowo „akredytacja” i jego zastosowanie. Zauważyłem że jedna z grup samopomocowych organizując zloty lub warsztaty często używa tego słowa jako informację o konieczności wniesienia opłaty dla gości którzy będą na wydarzeniu tylko uczestnikami. Opłata ta jest de facto opłatą rejestracyjną lub/i organizacyjną, rodzajem biletu wstępu. I tu pojawia się moje pytanie: czy poprawnym jest użycie takiego sformułowania w powyższym kontekście? Za odpowiedź z góry serdecznie dziękuje.
Nazwisko Otto w wymowie
Szanowna Redakcjo,
mam pewne wątpliwości dotyczące porady „choroba Heinego–Medina – i podobne nazwy” i zaproponowanej w niej odmiany nazwiska Otto: „nazwisko Otto powinniśmy odmieniać tak samo jak rzeczownik lotto – Otta i Otcie”.
W słowniku A. Markowskiego rzeczownik „lotto” uznano jednak za nieodmienny, tak samo w WSJP. Przyjmijmy jednak, że może on być (w zgodzie z normą) odmieniany. Jeśli tak, to zapewne będzie się odmieniać jak getto, a więc w miejscowniku o lotcie, jak o getcie – ale w wymowie, jak stwierdza wspomniany słownik A. Markowskiego, o gećcie, więc i o loćcie. Czy zatem i nazwisko Otto w miejscowniku, ortograficznie Otcie, będzie w wymowie brzmieć Oćcie? Czy jednak lepiej wymawiać inaczej (fonetycznie: Ot–će), aby nazwisko Otto nie zbliżyło się zanadto do octu (ogórki w occie, a w szybkiej wymowie w oćcie).
Z szacunkiem
Tomasz Kurdyła
Tadao Baba
Jak odmieniać imię i nazwisko japońskiego inżyniera, w mianowniku Tadao Baba?
Arigato
Dorota
notacja wielbłądzia
Dzień dobry, chciałbym się zapytać czy w języku polskim istnieje sensowne tłumaczenie angielskiego słowa CamelCase?
Wyspy Owcze i ich mieszkańcy
Przeczytałem właśnie w serwisie sportowym Interii takie zdanie: „Piłka ręczna w wydaniu kobiecym jest na Farojach niezwykle popularna”. Czy rzeczywiście można na Wyspy Owcze (bo to o nich była mowa w artykule) mówić... Faroje? Pierwszy raz spotykam się z takim określeniem. Dalej było: „Farerzy zresztą też potraktowali ten mecz nieszczególnie poważnie” – czy mieszkańcy tych wysp to na pewno Farerzy?
portal internetowy
Dlaczego niektóre strony internetowe są nazywane „portalami”? Czy to jest kalka z angielszczyzny?
maladaptacja
Szanowni Państwo,
zwracam się z zapytaniem, czy słowo maladaptacja/maladaptacyjny ma już status słowa spolszczonego?
Słowo maladaptacja pojawia się w różnych artykułach/dokumentach w internecie, ale nie są to strony związane z poprawnością językową, więc mam wątpliwość co do jego stosowania. Kto decyduje, że jakieś słowo jest spolszczone i jaką przybiera formę?
syndrom sztokholmski
Dzień dobry,
czy zamiast nazwy „syndrom sztokholmski" można używać określenia „syndrom szwedzki"? Wiem, że czasami syndrom ten jest błędnie nazywany „syndromem helsińskim". Zastanawiam się jednak, czy słowo „szwedzki" jest akceptowalne, czy również jest niepoprawne i nie powinno być używane nawet w tekstach nieformalnych lub mowie potocznej?
saunamistrz
W związku z wnioskiem mieszkańców o nadanie nazwy ulicy „Saunamistrzów” proszę o wyjaśnienie czy pisownia „saunamistrz” jest poprawna? Według wnioskodawców „saunamistrz” to osoba, która dba o bezpieczeństwo i zdrowie gości sauny, jednakże w internetowym Słowniku języka polskiego PWN brak jest takiego pojęcia. Ponadto proszę o wyjaśnienie czy zaproponowana przez wnioskodawców odmiana – „saunamistrzów” jest poprawna?
reżim
Dzień dobry, napotkałem słowo reżim, zacząłem szukać różnych definicji i wersji pochodzenia tego słowa, główna i chyba prawdziwa podaje, że pochodzi ono od włoskiego słowa régime. Mnie interesuje, dlaczego w języku polskim występuje forma tego słowa z „żi”, która brzmi jako niepoprawna gramatycznie i trudna do wymówienia. Wiem, że jest reżym, ale nie udało mi się go usłyszeć.
Via Carpatia
Dzień dobry. Czy nazwa własna - jak rozumiem, łacińska - trasy "Via Carpatia" powinna być odmieniana przez polskie przypadki? Spotykam się dodatkowow z sytuacjami, gdy samo słowo "via" pozostaje nieodmienne, natomiast druga część tej nazwy jest deklinowana po polsku - z czego powstaje np. taka konstrukcja w dopełniaczu: "budowa Via Carpatii". A czemu w takim razie nie "Vii Carpatii"? Albo formy nieodmiennej w obu słowach? Dziękuję za pomoc, T. Ch.
Odmiana nazw niemieckich miast z członem -heim
Dzień dobry.
Mam pytanie odnośnie do odmiany nazw miejscowości zakończonych na -heim. Czy są one odmienne? Bo o ile najczęściej widzę formę „w Mannheimie”, „Jadę do Mannheimu”, to „w Hildesheimie” jest rzadkością (i mówi się np. „Katedra w Hildesheim”). Czy nazwy Mannheim, Hildesheim lub Mühlheim am Main należy odmieniać?
Dziękuję.
wetyweria pachnąca
Szanowni Państwo!
Kieruję do Państwa pytanie dotyczące polskiego zapisu nazwy rośliny z gatunku Chrysopogon zizanioides. Jaka jest jego poprawna forma? Wetiwer? Wetywer? Wetiweria? A może wetyweria?
Życzę wspaniałego dnia!
skrzynka Skinnera
Szanowni Państwo,
zastanawia mnie, czy można na gruncie języka polskiego uzasadnić skutecznie tłumaczenie „Skinner box” (a. „operant conditioning chamber”) jako "komorę sprawczą"?
Wg SJP „sprawczy” «będący przyczyną czyjegoś zachowania». Zasadniczo, aparatura ta jest „przyczyną zachowania się” badanych zwierząt, jednak w eksperymentach chodzi raczej o same zwierzęta i ich zachowania tzw. sprawcze ("operants"). Czy "komora sprawcza" ma uzasadnienie?
Z poważaniem
deser banoffee
Dzień dobry,
czy wyraz banoffee w wyrażeniu „deser Banoffee” powinien być zapisany dużą literą? Czy nie powinien być zapisywany jednak małą literą?
interfejs w znaczeniu medycznym
Dzień dobry,
chciałem się zapytać, czy użycie słowa interfejs, rozumianego jako miejsce styku dwóch powierzchni, jest poprawne? Pytanie zadaję z powodu tego, że wydaje się to wygodna forma w opisywaniu badań radiologicznych. Przykładem użycia mogłoby być np. zdanie: „Na zdjęciu rentgenowskim widoczne są obustronne wysięki w jamach opłucnowych z interfejsami, które mogą sugerować pogrubienie opłucnej przy nich”.
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
Nazwy nowych przedrostków układu SI
W listopadzie 2022 przyjęto nowe przedrostki układu SI. W oryginale ich nazwy brzmią ronna-, ronto-, quetta-, quecto- (https://www.gum.gov.pl/pl/aktualnosci/5412,Rozszerzenie-listy-przedrostkow-jednostek-miar-SI.html).
Czy zalecana polska pisownia byłaby odmienna od tej oryginalnej? Naturalne wydaje mi się, by ostatnie dwa pisać jako kwetta- i kwekto- (niewystępujące w polszczyźnie Q na KW i C zamienione na K – przez analogię do pary jotta/jokto, które po angielsku są zapisywane yotta/yocto).
minutnik do jajek
Dzień dobry!
Przy gotowaniu jajek bardzo przydatne jest urządzenie zwane po angielsku eggtimer. Zastanawia mnie, jak można by przełożyć jego nazwę na polski. W Internecie funkcjonuje jako „minutnik do gotowania jajek”, jednak minutnik bardziej mi się kojarzy z przyrządem dzwoniącym po określonym czasie. Nie mówiąc o nieporęczności tak długiego miana. Dla własnego użytku mówię „czasownik”.
Czy mieliby Państwo jakieś sugestie?
Pozdrawiam
Drogi Użytkowniku AdBlocka,
wiemy, jak cenny jest Twój czas – zajmiemy Ci tylko chwilę.
Czy dasz nam szansę, abyśmy mogli dalej tworzyć źródło Twojej sprawdzonej, darmowej wiedzy, z której właśnie chcesz skorzystać? Bez wpływu z reklam będzie to po prostu niemożliwe. Dlatego prosimy – dodaj naszą domenę, jako wyjątek lub skorzystaj z instrukcji i odblokuj wyświetlanie reklam na naszych serwisach.
Dziękujemy!
Redakcja serwisów PWN
Wydawnictwa Naukowego PWN
