składnia

Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.

  • versus

    17.04.2024
    17.04.2024

    Szanowni Państwo,

    mam następujące pytanie: chodzi o stosowanie łacińskiego skrótu vs. — jak po takim skrócie powinna wyglądać odmiana? Czy powinniśmy stosować mianownik, czy celownik — tak jakbyśmy powiedzieli przy użyciu słowa przeciw. Który z przykładów jest poprawny: Komisja Europejska vs. Republika Słowacji czy Komisja Europejska vs. Republice Słowackiej?

    Z ukłonami

    Jan Rakieta

  • Szyk się w zdaniu

    16.04.2024
    16.04.2024

    Dzień dobry!

    Moje pytanie dotyczy zdań z zaimkiem zwrotnym "się". W którym miejscu należy go umieścić w zdaniach o konstrukcji analogicznej do poniższej?

    - Ojciec pomógł im się / się im przygotować.

    - Kolega pozwolił jej się /się jej wygadać.

    Często widzę i słyszę zdania typu "...pomógł się im...", ale mam wrażenie, że z logicznego punktu widzenia są one gorszym wyborem.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam serdecznie

    Magda

  • Konstrukcje z przyimkiem w

    12.04.2024
    12.04.2024

    Szanowni Państwo

    pytanie dotyczyłoby genezy zasady lub zasady pisania w pewien określony sposób. Podam dwa przykłady — i od razu będzie wiadomo, o co mi chodzi:

    1. „mam samochód kombi, diesel”, „deseczki z obłym zakończeniem”,

    2. „mam samochód w kombi, w dieselu”, „deseczki w obłym zakończeniu”.

    Przykładów można byłoby wpisać/napisać więcej — ale chodzi ogólnie o dziwną manierę łączenia wszystkiego z „w”.

    Z wyrazami szacunku

    Rafał

  • Co robi dyrygent, a co sportowiec?

    8.04.2024
    8.04.2024

    Pozdrawiam, czy poprawną konstrukcją jest: objął prowadzenie nad orkiestrą? Dziękuję za odpowiedź.

  • Schemat składniowy czasownika chcieć

    6.04.2024
    6.04.2024

    Dzień dobry,

    mam pytanie: jeśli chodzi o przycisk na stronie internetowej, poprawnie byłoby napisać „Chcę zniżki” czy „Chcę zniżkę”? Chodzi o zniżkę, o której wcześniej było wspomniano w artykule marketingowym, a przycisk będzie znajdował się zaraz pod nim. Są tutaj podobne tematy, ale tam chyba chodziło nie o rzeczowniki rodzaju żeńskiego.

    Z wyrazami szacunku,

    Katarzyna

  • Zaimek względny który

    5.04.2024
    5.04.2024

    Czy ochroniarz w centrum handlowym patrzy na witryny sklepów, „których pilnuje”, czy też raczej „które pilnuje”? Dziękuję i pozdrawiam

  • Interpunkcja tzw. określeń predykatywnych

    5.04.2024
    5.04.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy w poniższej kwestii dialogowej potrzebny jest przecinek w oznaczonym miejscu:

    „Czy ja w ogóle dam radę to udźwignąć? — jęknął(,) zmartwiony.”?

  • Przyimki łączące się z nazwą państwa Ukraina

    4.04.2024
    4.04.2024

    Dzień dobry chciałem się dowiedzieć czy powinno się mówić w Ukrainie czy na Ukrainie jeśli to możliwe proszę o odpowiedź

  • dotknąć – dotykać + B. lub D.

    1.04.2024
    1.04.2024

    Dzień dobry, moje pytanie dotyczy dwóch połączeń. Powiemy dotknąć matki, córki czy dotknąć matkę, córkę? W znaczeniu dotknąć emocjonalnie lub fizycznie. Pozdrawiam Państwa.

  • Określamy część zdania

    1.04.2024
    1.04.2024

    Dzień dobry.

    Jaką częścią zdania jest wyrażenie przyimkowe „w kulturze” w zdaniu: Autorka reportażu opisuje znaczenie straganów w kulturze hinduskiej?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    J. S.

  • modlić się na różańcu

    31.03.2024
    31.03.2024

    Czy "modlić się na różańcu” jest poprawne?

    Wydaje mi się, że powinno się używać „modlić się różańcem” w analogii do „modlić się modlitwą Ojcze Nasz...”.

    Magdalena

  • głosować, głosowanie + nad, za lub przeciw/ przeciwko

    31.03.2024
    31.03.2024

    „Głosowanie uchwał” — nie mogę się do tego przyzwyczaić, bo jestem bardziej przyzwyczajony do „głosowanie nad uchwałami”. Przed chwilą w PR III : „za chwilę rozpocznie się głosowanie uchwał”.

  • Szyk przydawki przymiotnej rozwiniętej

    30.03.2024
    30.03.2024

    Dzień dobry,

    czy następujące zdanie ma poprawną kolejność „niezgodna wartość ze słownikiem”? Wydaje mi się, że poprawnie powinno być „wartość niezgodna ze słownikiem” ponieważ fragment „ze słownikiem” odnosi się do „niezgodna” i bez tego słowa nie funkcjonuje samodzielnie. Tak samo jak ma sens fragment „niezgodna ze słownikiem”, a nie ma sensu „wartość ze słownikiem”.

  • Szukamy przydawki przyimkowej

    26.03.2024
    26.03.2024

    Proszę o pomoc w rozwiązaniu tego zadania:

    „Przydawka wyrażona wyrażeniem przyimkowym występuje w zdaniu:

    1. Poszłam do pobliskiego sklepu.

    2. Wielki żaglowiec wpłynął do portu.

    3. Przepadam za konfiturą z truskawek.

    4. Dzięki najbliższym przyjaciołom odzyskał nadzieję”.

  • Poprawność zdania

    15.03.2024
    15.03.2024

    Szanowni Państwo,

    czy to zdanie jest poprawne:

    „Wypisz z tekstu fragment o poglądach A. Mickiewicza na rolę wyobraźni w twórczości poetyckiej”?

  • na lata

    15.03.2024
    15.03.2024

    Czy sformułowania typu: „Gminny Program Rewitalizacji Gminy X na lata 2024—2030” lub „Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy Domowej na lata 2024—2030” są poprawne? Chodzi mi tu o zwrot „na lata”. Postulowałem, że lepiej brzmi „w latach”, ale usłyszałem, że takie zapisy widnieją w ustawach i rozporządzeniach, a skoro uchwały lokalne są prawem niższego rzędu, to muszą być zgodne z zapisami widniejącymi w aktach wyższego rzędu. Użycie przyimka „na” budzi moją niezgodę na takową konstrukcję. Czy słusznie?

  • Zaimek względny który

    12.03.2024
    12.03.2024

    Szanowni Państwo,

    czy w zdaniu: „Nauczyciel uwzględnia postęp, [...] uczeń dokonał” w wykropkowanym miejscu powinien znaleźć się zaimek „który” czy raczej „którego”? Ten drugi, jeśli mnie pamięć nie myli, właściwy jest w kontekście użycia orzeczenia w formie zaprzeczonej. Intuicyjnie więc skłaniałbym się więc do zaimka „który”. Proszę o pomoc.

  • Interpunkcja przydawek nierównorzędnych

    6.03.2024
    6.03.2024

    Dlaczego nie podstawiono przecinka pomiędzy przymiotnikami określającymi słowo książka: Moim zdaniem Akademia pana Kleksa to najlepsza polska książka dla dzieci?

  • Niewłaściwy szyk wyrazów w zdaniu

    6.03.2024
    6.03.2024

    Szanowni Państwo,

    jak należy rozumieć następujące stwierdzenie z regulaminu pracy:

    miejsce wykonywania pracy zdalnej okazjonalnej – miejsce wykonywania pracy poza miejscem jej stałego wykonywania określonym w umowie o pracę na terytorium RP, wskazane przez pracownika, a następnie uzgodnione i zaakceptowane przez kierownika jednostki organizacyjnej?

    Chodzi mi o okolicznik miejsca „na terenie RP”. Czy dotyczy on miejsca określonego w umowie o pracę? A może miejsca wykonywania pracy zdalnej okazjonalnej?

    Z wyrazami szacunku

    Robert Gajewski

  • Orzeczenie przy podmiocie liczebnikowo-rzeczownikowym

    3.03.2024
    3.03.2024

    Myślę, że poprawne jest użycie liczby pojedynczej / mnogiej czasownika JEST w zdaniach:

    - JEST nas 21 osób

    - SĄ nas 22 (23,24) osoby

    - JEST nas 25 (26,27,28,29,30) osób

    Czy mam rację ? Nigdzie nie mogłem znaleźć wyjaśnienia dlaczego użycie JEST / SĄ zależy w ten sposób od liczebnika.

    Z góry dziękuję

    Piotr

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego