Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
rozmowa z panią porucznik28.05.201228.05.2012Niektóre tytuły i funkcje pozostają nieodmienione, gdy dotyczą kobiety: z panią profesor, o colonel Kowalsky, nowej ordynator. Czy dopuszczalne jest użycie tych słów w zdaniu bez tego „dodatkowego” wyrazu (panią, nazwiska, odmienionego przymiotnika), np. „Czy widziałeś porucznik?”?
Czy w ten sam sposób można używać innych „męskich” określeń kobiet, które bądź nie są funkcjami/tytułami, bądź mają powszechnie używane formy żeńskie, np. strażnik, koroner, rodzic, harcmistrz, lider…? -
stanin czy stanina?25.05.201225.05.2012Dzień dobry!
Jak brzmi w dopełniaczu forma rzeczownika: staniny? (Niezbędna przy określaniu wyników sprawdzianów zewnętrznych organizowanych przez OKE).
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Damian P. -
imiesłów przysłówkowy z przymiotnikiem23.05.201223.05.2012Czy poprawne jest umieszczanie w części zdania wyrażonej imiesłowem określeń podmiotu? Przykład: „Siedząc zgarbiona, czytała książkę”. Zdania takie jak powyższe można spotkać dość często i może nawet nie zwracają uwagi, ale następne przykłady brzmią już co najmniej dziwnie, a przecież skonstruowane są tak samo: „Przechodząc uśmiechnięty przez tłum, unikał wyjaśnień”, „Wspinając się zdyszani pod górę, spoglądali na siebie”.
-
norma13.05.201213.05.2012Zastanawiam się, które z wyrażeń jest bardzie poprawne: wejść do normy czy przejść do normy. Może oba są niepoprawne i należy je zastąpić innym, o synonimicznym znaczeniu? Proszę o pomoc i propozycje zbliżonych znaczeniem fraz.
-
żelek i żelka27.04.201227.04.2012Witam,
mój tata jest farmaceutą i tworzy bazę danych leków, z której korzystają apteki w całej Polsce. Prosił o skonsultowanie, która forma jest lepsza: ta żelka (odmiana jak pastylka) czy ten żelek (odmiana jak cukierek)? Wiem, że podobne pytanie już padło, ale chodzi mi raczej o stwierdzenie, która forma jest właściwsza lub bardziej rozpowszechniona – tę należałoby wybrać, aby ustandaryzować kodowanie w bazie.
Pozdrawiam
Anna F. -
nie wystarczy22.04.201222.04.2012Szanowni Państwo!
Mam pytanie dotyczące zdania: „Nie wystarczy otworzyć oczy (czy oczu)”. Czy przeczenie przed wystarczy zmienia przypadek rzeczownika na końcu zdania?
Agnieszka Kajak
-
składnia
21.04.201221.04.2012Dzień dobry,
jak ustalić prawidłowy przyimek w wyrażeniu pozycja na/w nocie kredytowej? A może powinno być pozycja noty kredytowej? Jeśli dobrze interpretuję definicję słowa pozycja (https://sjp.pwn.pl/szukaj/pozycja), to jedynym dopuszczalnym przyimkiem jest w, jednak powszechnie mówi się o pozycjach na fakturze lub pozycjach na rachunku.
Dziękuję,
Jarek Hirny
-
na Słowacji czy w Słowacji?19.04.201219.04.2012Szanowni Państwo!
Która forma jest poprawna: miasto na Słowacji czy miasto w Słowacji? Dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
słowacki czytelnik -
mnożyć18.04.201218.04.2012Dzień dobry,
czy wyrażenie pomnożyć przez jest poprawne? Używane jest ono powszechnie, także w środowiskach akademickich. Jednak przecież dziesięć przez dwa to pięć, a dziesięć razy dwa to dwadzieścia. W moim odczuciu mnożyć powinno się jedynie razy. Czy jestem w błędzie?
Pozdrawiam serdecznie i dziękuję.
Józef Rak -
jak latawca17.04.201217.04.2012Czy sformułowanie „Wiatr unosi ją jak latawca” jest poprawne, czy też powinno się powiedzieć „Wiatr unosi ją jak latawiec”? Druga wersja wydaje mi się brzmieć trochę niejednoznacznie.
-
żółw i żaba16.04.201216.04.2012Jaka powinna być końcówka czasownika (i dlaczego) w zdaniu: „Żółw i żaba weszły do kałuży” (czy „…weszli do kałuży”)?
Za rozstrzygnięcie dylematu końcówkowego dziękuję i pozdrawiam
Bożena -
na drugim roku15.04.201215.04.2012W rozporządzeniu MON z 2003 r. użyto dwóch wyrażeń: na trzecim roku nauki i w trzecim roku nauki – czy to są tożsame wyrażenia, czy zawierają różnicę – jaką? Wykonawcy mówią na trzecim roku nauki – tzn. student jest na trzecim roku bez powtarzania roku; w trzecim roku nauki – tzn. student może być również na drugim roku nauki – bo powtarzał rok i ogólnie uczy sie juz trzy lata, i chociaż jest na drugim roku nauki, to w trzecim roku uczenia się.
-
punto i renault14.04.201214.04.2012„Nowe punto da Ci radość”, „Nowe renault megane czeka w salonie” – to formy stosowane w reklamach. Czy nie powinno być raczej: nowy punto i nowy renault…
-
studium przypadku12.04.201212.04.2012Szanowna Redakcjo,
bardzo proszę o poradę, jak odmieniać studium przypadku w sytuacji, gdy mówimy o różnych, całkiem odrębnych przypadkach dotyczących jednak [tej] samej tematyki. Czy liczba mnoga brzmieć powinna studia przypadku, czy studia przypadków?
Pozdrawiam -
sprawozdanie z… za…10.04.201210.04.2012Kiedyś oczywiste wydawało mi się, że za rzeczownikiem sprawozdanie, w momencie gdy chcemy określić, czego dotyczyło sprawozdanie, należy umieścić wyrażenie przyimkowe z przyimkiem z. Ostatnio przekonałam się jednak, że w pewnych przypadkach używa się wyłącznie przyimka za: sprawozdanie za rok/miesiąc/kwartał/okres. Nie spotkałam się z wersją sprawozdanie z roku/miesiąca/…. Popularność popularnością, ja jednak wciąż mam wątpliwości, czy takie wyrażenia są poprawne.
-
w Bronowicach10.04.201210.04.2012Witam,
w zeszłym tygodniu w jednym z portali informacyjnych pojawiła się informacja o tym, że wykoleił się tramwaj na Bronowicach w Krakowie. Teraz moje pytanie, jaka jest poprawna forma: „Wykoleił się tramwaj na Bronowicach” czy „…w Bronowicach”? Gdyby Bronowice były miastem, to naturalne wydawałoby się w Bronowicach, natomiast z racji, iż są one dzielnicą/osiedlem, dopuszczalne wydaje się być użycie określenie na Bronowicach.
Proszę o rozwianie moich wątpliwość.
Pozdrawiam. -
suflować6.04.20126.04.2012Dzień dobry,
Uniwersalny słownik języka polskiego notuje imiesłowy pod czasownikami suflować oraz suflerować, jednak nie wynikają one ze znaczenia. Czy można suflować kwestie, gesty, słowa itp.?
Pozdrawiam. -
w porównaniu do6.04.20126.04.2012Dlaczego wyrażenie w porównaniu do… jest błędne? Czy tylko w porównaniu z… jest poprawne?
-
tenis3.04.20123.04.2012Witam,
oglądając transmisje telewizyjne z zawodów kobiecego tenisa, niejednokrotnie słyszałem, jak komentator chwali zawodniczkę słowami: „Grała doskonały tenis”. Z jednej z innych odpowiedzi w Poradni wiem, że tenis to rzeczownik dwurodzajowy i dlatego tenis, a nie tenisa, ale zawsze zdawało mi się, że poprawnie powinno być w tenis/tenisa, a nie samo tenis/tenisa. Czy taka forma jest poprawna? -
znaki migane3.04.20123.04.2012Dzień dobry,
Uniwersalny słownik języka polskiego notuje:
migany imiesł. przym. bierny od migać.
migany w użyciu przym. Alfabet migany zob. alfabet w zn. 1.
W jaki sposób można uzasadnić imiesłów migany i jeśli jest on poprawny, czy imiesłów mignięty także będzie poprawny (USJP go nie zanotował)?
Pozdrawiam.