składnia

Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.

  • Co tam pisze?
    14.09.2011
    14.09.2011
    Czy można uznać, że konstrukcja coś pisze (w znaczeniu 'jest napisane') mieści się w normie użytkowej współczesnej polszczyzny, i potraktować ją na równi z biernikowym (które jest w WSPP opatrzone kwalifikatorem potoczności)?
  • powierzać
    12.09.2011
    12.09.2011
    Czy poprawne jest sformułowanie: „Oświadczamy, iż nie zamierzam(y) powierzać do podwykonania żadnej części niniejszego zamówienia”. Chodzi o konstrukcję powierzać do… Według mnie powierza się coś komuś, a więc podwykonanie lub podwykonawstwo. Jednak chcę uzyskać potwierdzenie.
  • zaniedbywać
    12.09.2011
    12.09.2011
    Czy pacjent zaniedbywał leczenia, czy leczenie?
    Pozdrawiam
    Marek
  • obejść się i obyć się
    11.09.2011
    11.09.2011
    Dzień dobry,
    „Bez kłótni się nie obejdzie/obędzie…”, „Nie potrafił się obejść/obyć bez kieliszka na wieczór…”. Czy te czasowniki są synonimami, czy użycie któregoś jest może błędem?
    Z góry dziękuję za pomoc!
    ŁB
  • o tzw. przydawce orzekającej
    6.09.2011
    6.09.2011
    Szanowna Poradnio!
    Czy następujące zdanie jest poprawne składniowo: „Stylowy i praktyczny, ten skórzany neseser będzie doskonałym prezentem dla partnera biznesowego”? Jest to tłumaczenie angielskiej konstrukcji typu left-hander. W języku polskim taka budowa zdania wydaje mi się niepoprawna i nie brzmi dobrze. Oczywiście mogę zmienić to na „Ten stylowy i praktyczny neseser wykonany ze skóry…”, ale nie chciałbym zmieniać czegoś, co jest poprawne. Proszę o poradę.
    Pozdrawiam,
    Michał Głowacki
  • Prezydent Miasta…
    3.09.2011
    3.09.2011
    Witam!
    Przeglądałem ostatnio swoje dokumenty, ku mojemu zdumieniu zobaczyłem, że organ wydający oba dokumenty, mimo że w rzeczywistości wydał je ten sam podmiot, jest podpisany inaczej. Mianowicie, dowód osobisty został wydany przez Prezydenta Miasta Suwałk, zaś prawo jazdy przez Prezydenta Miasta Suwałki. Moje pytanie brzmi: która forma jest poprawna?
    Dziękuję.
  • przymiotnik w funkcji orzecznika
    5.07.2011
    5.07.2011
    Dzień dobry,
    czy (zwracając się do Boga np. w modlitwie) należy powiedzieć „Ty jesteś Potężnym i Wszechmocnym”, czy „Ty jesteś Potężny i Wszechmocny”? A może obydwie formy są poprawne?
    Pozdrawiam serdecznie,
    JRepeć
  • Gdzie ja pracuję?
    27.06.2011
    27.06.2011
    W wyższej uczelni czy na wyższej uczelni?
  • przyswoić
    27.06.2011
    27.06.2011
    Czy można przyswoić coś czemuś? Np. przyswoić książkę językowi (w znaczeniu przetłumaczyć książkę na dany język)? Moja intuicja, a także SJP, mówią mi, że nie. Wydaje mi się, że także sama budowa słowa świadczy o tym, że ma ono charakter zwrotny, czyli, że przyswoić coś można tylko sobie, a nie komuś/czemuś. Czy mam rację?
    Serdecznie pozdrawiam Poradnię
    Magda Chudzik
  • miejsce dla się
    23.06.2011
    23.06.2011
    Droga Redakcjo,
    proszę o rozstrzygnięcie, która z poniższych lokalizacji zaimka zwrotnego jest poprawna, względnie bardziej poprawna, a w ostateczności przynajmniej preferowana:
    1) Obywatel UE może swobodnie osiedlać SIĘ i przemieszczać w ramach Wspólnoty.
    2) Obywatel UE może swobodnie osiedlać i przemieszczać SIĘ w ramach Wspólnoty.
    3) Obywatel UE może swobodnie osiedlać SIĘ i przemieszczać SIĘ w ramach Wspólnoty?

    Z góry dziękuje za odpowiedź
  • 14 czerwca
    16.06.2011
    16.06.2011
    W pewnym druku należy wpisać datę urodzenia. Miesiąc ma być podany słownie. Która forma jest poprawna? 14 czerwca 1984 r. czy 14 czerwiec 1984 r.?
  • opozycja
    15.06.2011
    15.06.2011
    Czy zdanie: „Skorzysta na tym opozycja prezydenta miasta” jest prawidłowe? Chodzi mi o opozycja prezydenta miasta. Czy nie należałoby użyć raczej opozycja dla/ wobec prezydenta lub opozycja przeciw prezydentowi? Zaznaczam, że chodzi o klub radnych będących w opozycji do prezydenta.
  • znowu natomiast
    6.06.2011
    6.06.2011
    Szanowni Państwo,
    chciałabym nawiązać do porady www.poradnia.pwn.pl/lista.php?id=12205. Z zaskoczeniem przyjęłam rozszerzenie zalecenia dotyczącego szyku spójników zaś i bowiem na spójnik natomiast. SPP PWN 2010 podaje przykłady: „Większość ptaków jest aktywna w dzień, natomiast sowy polują w nocy”, „Starszy syn był okazem zdrowia, natomiast młodszy często chorował”. Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, dlaczego natomiast znajduje się tu na pierwszej pozycji po przecinku.
    Z wyrazami szacunku
    Anna
  • Jak studiować?
    6.06.2011
    6.06.2011
    Witam,
    czy forma studiować na kierunkach ścisłych jest poprawna? Czy raczej należy mówić studiować kierunki ścisłe?
    Pozdrawiam i czekam na odpowiedź.
  • bowiem, natomiast, zaś
    3.06.2011
    3.06.2011
    Spotkałem się z zasadą, że po przecinku nie należy używać takich słów, jak zaś czy bowiem. Czy zasada ta dotyczy również słowa natomiast?
  • accusativus cum infinitivo
    31.05.2011
    31.05.2011
    Czy zwroty w rodzaju „Zrób mi coś jeść/pić’’ można uznać za polski odpowiednik łacińskiej składni a. c. i.?
  • uroczysko
    31.05.2011
    31.05.2011
    Czy powinno być zmordowany (na czy w) uroczysku?
    Zawczasu dziękuję.
  • w coś czy w czymś?
    29.05.2011
    29.05.2011
    Proszę o wyjaśnienie, od czego zależy dobranie przypadka do przyimka w. Czy od rzeczownika, czy czasownika? Czasami czytam: „Ktoś wpisuje w komórkę (w programie komputerowym) wyraz” lub „W odpowiednim polu wpisz…”. Być może któraś z tych konstrukcji jest niepoprawna.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Która godzina?
    28.05.2011
    28.05.2011
    Dzień dobry.
    Proszę o wyjaśnienie następującej kwestii. A chodzi o liczebniki. Czy niepoprawną formą jest mówienie, że jest godzina pierwsza (po popołudniu) lub czwarta (po popołudniu) itd.? Uczono mnie, że mówi się czternasta, siedemnasta, dwudziesta pierwsza, dwudziesta czwarta itd. Ostatnio coś zachwiało moją pewność w tej kwestii, to znaczy, że można równie dobrze mówić dwunasta (w nocy), szósta wieczorem czy siódma. Dlatego proszę o jej wyjaśnienie. Dziękuję.
    Pozdrawiam serdecznie
    Patrycja
  • podać do wiadomości
    28.05.2011
    28.05.2011
    Witam serdecznie.
    Czy można przedłożyć coś do wiadomości? Wg mnie coś można do wiadomości podać, przedłożyć zaś można coś materialnego, domyślnie dokument (wniosek, podanie itp.).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego