Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.
znaczenie
-
tymczasem
19.04.202419.04.2024Dzień dobry,
ostatnio moi koledzy z pracy zaczęli na pożegnanie mówić „tymczasem”, co jest zgodne z definicją „tymczasem III” dostępną na stronie PWN-u, jednak nie do końca dla mnie intuicyjne. Nie rozumiem, skąd wzięło się użycie tego słowa w tym kontekście. Tutaj jest moje pytanie — jaka jest etymologia tego słowa w tym kontekście? Czy to jest skrót od jakiegoś dłuższego pożegnania typu „tymczasem póki się nie widzimy, to trzymaj się”?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
limit przelewów
17.04.202417.04.2024Dzień dobry,
słownikowo limit łączy się z dopełniaczem, czyli np. limit płatności, ale gdy mówimy o limicie dziennym w poniższych połączeniach, to która wersja jest prawidłowa?
1. Limit dzienny dla przelewów
2. Limit dzienny do przelewów
3. Limit dzienny przelewów - ale czy to nie brzmi, jakby chodziło o liczbę przelewów?
4. Limit dzienny do konta
5. Limit dzienny dla konta.
Z pozdrowieniami
Ewelina
-
żałować
15.04.202415.04.2024Szanowni Państwo, mam pytanie odnośnie do słowa żałować. Nie wiem, czy się Państwo ze mną zgodzą, ale osobiście nigdy nie używam go w zdaniach, które nieraz słyszę, np. Żałuję, że się wcześniej nie urodziłem. Moim zdaniem, żałować można czegoś, na co się ma wpływ. Tymczasem często słyszę wypowiedzi, w których mówiący używają tego słowa w takim sensie, jak wyżej przytoczone zdanie. Jak Państwo to widzą? Z uszanowaniem stały czytelnik Poradni
-
placówka
15.04.202415.04.2024Dzień dobry, moje pytanie dotyczy słowa placówka w znaczeniu przedszkole, szkoła, żłobek. Zauważyłam, że jest ono ostatnio używane bardzo często. Szczególnie w przestrzeni social mediów. Rodzice, terapeuci mówią "oddając dzieci do placówki", "dziecko w placówce". Mam wrażenie, że w tego typu wyrażeniach brakuje dookreślenia o jaką placówkę chodzi. Mamy przecież placówki różnego typu. Placówki wychowawcze, oświatowe itp.
-
Neologizm rywalizator
14.04.202414.04.2024Dzień dobry, czy istnieje polski odpowiednik słowa competitive w znaczeniu osoby, która lubi rywalizację, ale w negatywnym znaczeniu. Taka, która nie potrafi odpuścić i zawsze musi wygrywać. Drugie pytanie — czy istnieje słowo rywalizator w języku polskim?
-
Co robi ciąg liczbowy?
14.04.202414.04.2024Proszę o opinię o wyrażeniu „zbiegać do” używanym w kontekście matematycznym.
Jednym z ważniejszych pojęć współczesnej matematyki jest granica, np. granica ciągu liczbowego. Intuicyjnie rzecz biorąc, ciąg liczbowy ma granicę równą g gdy jego kolejne wartości zbliżają się do liczby g. Mówimy wtedy, że ciąg „jest zbieżny do g” lub „dąży do g”. Czasem mówi się też, że ciąg „zbiega do g”, ale niektórzy wykładowcy matematyki uważają takie sformułowanie za błędne (i dodają, że „zbiec można z więzienia”). Proszę o opinię o takim wyrażeniu. A może należałoby mówić, że „ciąg zbiega się w g”?
-
podcast, audycja, słuchowisko, powieść radiowa
11.04.202411.04.2024Dzień dobry!
Jakie jest właściwe polskie słowo dla angielskiego podcast — rozumianego nie jako nazwa własna (broadcast on iPod), ale jako nagrany wcześniej materiał dźwiękowy, na tematy dowolne, np. publicystyczne? Audycja? Zdaje się, że cechą audycji jest transmisja na żywo.
Słuchowisko? To zaś kojarzy się ze sztuką i kulturą — forma teatru właściwa dla radia.
Dziękuję z góry za pomoc!
-
celebrować
6.04.20246.04.2024Dzień dobry!
Chciałbym zapytać o brak wstrzemięźliwości w używaniu danego słowa w sytuacjach powszechnych, zwyczajnych.
Mam na myśli wyraz celebrować. Słowo to istnieje dla mnie tylko w znaczeniu odprawiania Mszy Świętej lub ewentualnie robienia czegoś z naprawdę wielkim dostojeństwem. Tymczasem w ostatnich latach coraz częściej słyszy się je w kontekście potocznym np. ,,celebrować życie’’, ,,celebrować chwilę’’ (podczas picia herbaty), piłkarze ,,celebrują strzelenie gola’’ (bo tak bardzo się z tego powodu cieszą) etc.
Chciałbym się dowiedzieć, czy to słowo oprócz swego klasycznego znaczenia posiadło nagle dodatkową funkcję, by używać go przy zwykłych, typowych momentach życia?
-
ekonomia biegu
4.04.20244.04.2024Ekonomia biegu czy ekonomika biegu? Wiem, że są to dwa różne słowa, natomiast nie mogę się zdecydować na jedno prawidłowe. W różnych artykułach również słowa te są używane zamiennie.
-
komfortowy
2.04.20242.04.2024Czy osoba może być „komfortowa”?
-
skarb
31.03.202431.03.2024Do której z podanych w „Słowniku języka polskiego PWN” definicji słowa skarb pasuje przykład:
"Pogodzili się jednak w podeszłym wieku, a ich bogata korespondencja jest jednym z największych skarbów literatury amerykańskiej"?
Z góry dziękuję i pozdrawiam,
Hubert
-
zakaz kontaktowania się
30.03.202430.03.2024Co zawiera w sobie tzw. zakaz kontaktu osobistego, czy ogranicza się to tylko do kontaktu bezpośredniego, na przykład dwóch osób?
-
Hybrydy, tautonimy i fikcyjni fałszywi przyjaciele
27.03.202427.03.2024Szanowni Państwo,
czy istnieje specjalne określenie na zjawisko językowe, jakim jest neologizm udający zapożyczenie z obcego języka, ale w tym języku faktycznie nieznany osobom używającym go jako ojczystego?
Wydaje się, że przykładem takiego słowa jest "smoking", które udaje słowo angielskie, ale w znaczeniu w jakim używa się go w języku polskim, w ogóle w języku angielskim nie występuje. W języku francuskim też występuje przynajmniej kilka takich pseudoangielskich słów.
Łukasz
-
potencjalna możliwość
11.03.202411.03.2024Czy poprawne są zwroty takie jak „potencjalnie możliwe”, „potencjalna możliwość”? Czy to nie jest masło maślane?
-
Eliminujemy tautologię
11.03.202411.03.2024Czy to jest poprawne zdanie: „Przenieśliśmy się do historii sprzed 250 milionów lat temu”?
-
Przymiotnik od rzeczownika rada
9.03.20249.03.2024Szanowni Państwo
Chciałem jeszcze dopytać w sprawie przymiotnika „radziecki”. W udzielonej, wartościowej odpowiedzi przez eksperta Adama Wolańskiego, zabrakło mi zakończenia tematu. Mianowicie: jak dzisiaj, w XXI wieku, brzmi przymiotnik od rzeczownika „rada", który nie będzie historyzmem?
Uprzejmie dziękuję ekspertom Poradni Językowej PWN za użyteczne podpowiedzi i wyjaśnienia.
Grzegorz Olszewski
-
porazić i przerazić
8.03.20248.03.2024Szanowni Państwo, zauważyłem, że w ostatnich kilku latach prawie wyłącznie mówi się i pisze, że coś, jakaś sytuacja, czyjeś zachowanie poraża. Już słowo przeraża nie wystarcza. Jak Państwo odnoszą się do tego neosemantyzmu, bo chyba tak słowo porażać można nazwać. Kiedyś miało ono inne znaczenie niż dziś. Z uszanowaniem Mirek
-
Niewłaściwy szyk wyrazów w zdaniu
6.03.20246.03.2024Szanowni Państwo,
jak należy rozumieć następujące stwierdzenie z regulaminu pracy:
miejsce wykonywania pracy zdalnej okazjonalnej – miejsce wykonywania pracy poza miejscem jej stałego wykonywania określonym w umowie o pracę na terytorium RP, wskazane przez pracownika, a następnie uzgodnione i zaakceptowane przez kierownika jednostki organizacyjnej?
Chodzi mi o okolicznik miejsca „na terenie RP”. Czy dotyczy on miejsca określonego w umowie o pracę? A może miejsca wykonywania pracy zdalnej okazjonalnej?
Z wyrazami szacunku
Robert Gajewski
-
radziecki
6.03.20246.03.2024Szanowni Państwo,
najserdeczniej proszę o udzielenie mi objaśnienia wobec następującego zagadnienia. Mianowicie są osoby, które podnoszą, że słowo „radziecki” odnosi się do ZSRR. Ale to przecież nieprawda, bowiem to słowo jest przymiotnikiem od rzeczownika „rada”. Ja jestem historykiem i na co dzień opisuję najróżniejsze sprawy, których zapisy są potwierdzone w księgach rady miasta (Nowego Sącza), czyli w księgach radzieckich.
Moje pytanie jest następujące, krótkie i na temat: jak brzmi przymiotnik od słowa „rada” (rada miasta, rada gminy, rada powiatu)?
Pozdrawiam najserdeczniej cały zespół specjalistów Poradni Językowej PWN!!!
Grzegorz Olszewski
-
Zaimki gdzie i dokąd
4.03.20244.03.2024Dobry wieczór. Zauważyłem, że wielu Polaków, może nawet większość, unika jak ognia słowa gdzie, a zamiast niego mówi dokąd. Wiem, że obie formy są poprawne, ale dla mnie dokąd ma charakter książkowy, oficjalny. Tymczasem słyszę w filmie rozmowę, w której bohaterowie rozmawiają językiem potocznym i zamiast powiedzieć gdzie idziesz, mówią dokąd. Brzmi to nienaturalnie, sztucznie, a jest to wręcz nagminne. Wydaje mi się, że bierze się to stąd, że kiedyś mówiono, że używanie słowa gdzie jest niepoprawne i powinno się mówić dokąd. Co Państwo na to? Z uszanowaniem stały czytelnik
