Jeśli nie wiesz, z jakiego języka pochodzi dane słowo, jakie było jego pierwotne znaczenie, czy lub jak zmieniło się jego znaczenie w naszym języku, dlaczego ma taką postać - tu dowiesz się wszystkiego o słowach, które pochodzą z innych języków, a zadomowiły się w polszczyźnie.
etymologia
-
kram22.01.200922.01.2009Witam!
Czy w staropolszczyźnie spotyka się słowo kram w znaczeniu 'odbyt' ewentualnie 'dupa'? „Wetkaj okład tam,/ Gdzie boli cię kram” – to z powieści Michała Krzywickiego Plagi tej ziemi. Ciekaw jestem, czy autor dokopał się tak rzadko spotykanego znaczenia, czy je sobie wymyślił.
Z góry dziękuję za odpowiedź i pzdr serdecznie
Radek -
Skąd się wzięło niech?2.01.20092.01.2009Formy 3 os. trybu rozkazujacego w jęz. pol. tworzy się za pomocą partykuły życzeniowej niech(aj). Podobne konstrukcje spotyka się w języku scs. (da …) i rosyjskim (pust'…). Jaka jest geneza tych partykuł? Czy nie są to zniekształcone formy trybu rozkazujacego czasowników posiłkowych (do)puść albo daj, podobnie jak let him do w języku angielskim?
-
ugrofiński13.12.200813.12.2008Dzień dobry. Do języków ugrofińskim zaliczamy m.in. język węgierski. Skąd wzięła się nazwa ugrofiński (oczywiście w odniesieniu do całej rodziny języków ugrofińskich)?
Dziękuję, pozdrawiam.
-
deputaty i deputowani
11.12.200811.12.2008Dzień dobry!
Bardzo proszę o etymologiczne wyjaśnienie słowa deputowany, przy szczególnej uwadze na historycznych deputatów.
Z góry dziękuję i pozdrawiam:)
-
bedłka i betka
11.12.200811.12.20083-tomowy SJP PWN-u (dodatek do Wyborczej na CD) nie zawiera słowa betka, a w haśle bedłka podaje m.in. „fraz. pot. To dla mnie bedłka «coś nie sprawia komuś trudności (…)»”. Inaczej jest w https://sjp.pwn.pl/ oraz Uniwersalnym SJP pod red. S. Dubisza, gdzie betka i bedłka to dwa rozłączne hasła, gdzie po bedłce w roli betki ślad zaginął. Czy znaczy to, że bedłka jednorazowo tylko została pomylona z betką i we wskazanym słowniku jest błąd?
-
Chabielice8.12.20088.12.2008Witam. Piszę pracę związaną z etymologią nazw miejscowości pow. Bełchatowskiego. Jeżeli byłoby to możliwe, to prosiłbym o przybliżenie mi etymologi nazwy miejscowości Chabielice, gm. Szczerców. Z góry dziękuję, gdyż jest to dla mnie ważne, a w dostępnych mi słownikach etymologicznych nie występują te miejscowości.
Pozdrawiam
-
ubikacja26.11.200826.11.2008Skąd pochodzi i jakie miało znaczenie słowo ubikacja? Czy jego pierwotne znaczenie to po prostu pomieszczenie?
-
peloteza20.11.200820.11.2008Dzień dobry.
Szukam etymologii słowa peloteza (peloteza, jak notują słowniki techniczne, inaczej zgniatarka, służy do ugniatania płatków mydlanych w jednolity blok). Nazwa w ogóle nie brzmi technicznie, zaś najbliższy trop doprowadził mnie do francuskiego słowa pelote (=poduszeczka)… Byłbym wdzięczny za pomoc w rozszyfrowaniu pochodzenia pelotezy.
Pozdrawiam. -
-pol-20.11.200820.11.2008Szanowni Państwo,
chciałam się dowiedzieć o pochodzeniu przyrostka pol. Będę wdzięczna za wyczerpującą odpowiedź.
Z poważaniem
Janina Cunnelly -
Skąd się wziął dzban?13.11.200813.11.2008Dzień dobry.
Jaka jest etymologia słowa dzban, ewentualnie dzbanek?
Dziękuję. -
konował9.11.20089.11.2008Witam,
czy mogę prosić o przybliżenie etymologii określenia konował?
Pozdrawiam,
Natalia -
wcale i w ogóle5.11.20085.11.2008Szanowni Państwo,
mam pytanie odnośnie słów wcale i w ogóle. Czy słowo wcale ma wydźwięk negacji? Spotkałem sie w literaturze z jego użyciem jako synonimu wyrażeń w całości lub całkiem, dopiero użycie (lub nie) z przeczeniem określało zabarwienie frazy (negacja lub nie) np. „Dziura była wcale duża”.
Podobnie z wyrażeniem w ogóle. Literalnie znaczenie raczej powinno być według mnie zbliżone do ogólnie.
Pozdrawiam serdecznie,
Michał Brandt -
probówka5.11.20085.11.2008Zainteresowało mnie słowo probówka, wymieniane w słownikach obok próbówka i uznane za równie poprawne. Skąd to pro-, nieuzasadnione, jak mi się wydaje? Bo chyba w czasach, gdy mówiono probować, nie było jeszcze badań chemicznych i naczyń zwanych pro- / próbówkami?
-
budrysówka27.10.200827.10.2008Szanowni Państwo,
skąd wzięła się nazwa kurtki budrysówka?
Pozdrawiam,
Joanna -
kiła16.10.200816.10.2008Czy mogą Państwo wyjaśnić, skąd wzięło się słowo kiła? Niestety w Wielkim słowniku etymologiczno-historycznym ani w trzytomowym Słowniku języka polskiego PWN, ani u Kopalińskiego nic o tym nie ma, a w internecie nie sposób wyłowić ziarno spośród plew.
Pozdrawiam serdecznie,
Krzysztof Kiciak -
znak3.10.20083.10.2008Jakie jest pochodzenie słowa znak?
-
Jezu Chsryste!29.09.200829.09.2008Szanowni Eksperci!
Mam bardzo krótkie pytanie: dlaczego mówimy Jezu Chryste, a nie Jezusie Chrystusie?
Pozdrawiam,
Marcin Kowal -
kwalitologia17.09.200817.09.2008Proszę o potwierdzenie mojego przypuszczenia, że słowo kwalitologia, określające naukę o jakości, pochodzi od łacińskiego qualitis, czyli 'jakość'. Potrzebuję takiego wyjaśnienia użyć w pracy magisterskiej.
-
organa, urzęda, alimenta12.09.200812.09.2008Szanowni Państwo!
Interesuje mnie poprawność takich tworów, jak: organa, alimenta, urzęda itp. Słyszę tego coraz więcej i wydaje się, że ludzie używający tychże przekonani są o ich zgodności z zasadami języka polskiego. Może jednak nadal urzędy, alimenty i organy? -
Dlaczego ą to nosowe o?12.09.200812.09.2008Witam!
Mam pytanie dotyczące niepoprawności mówienia słowa włączać jako włanczać. Kiedy i kto w języku polskim zaczął stosować ą, ę, skąd się wzięły i dlaczego nie ma dzisiaj w zapisie o z ogonkiem, które tłumaczyłoby użycie owego an w błędnej wymowie wyrazu?