W tym miejscu dowiesz się wszystkiego o polskich związkach frazeologicznych: skąd się wzięły, co znaczą, jaką mają postać, czy można je odmieniać lub w jakich kontekstach mogą być użyte.
frazeologia
-
hołd
20.04.202420.04.2024Proszę o wskazanie właściwej formy (może obydwie dopuszczalne?)
1. Działalność ta sprawowana będzie w hołdzie dla bohaterów ...
2. Działalność ta sprawowana będzie w hołdzie bohaterom ...
Dziękuję za odpowiedź.
-
Frazeologizm z gajowym18.04.202413.07.2020Szanowni Eksperci,
uprzejmie proszę o wyjaśnienia genezy ironicznego powiedzenia być odważny jak żydowski gajowy, spotykanego jeszcze dziś wśród starszego pokolenia Polaków. Jeśli dobrze rozumiem, porzekadło to odwołuje się do stereotypowej tchórzliwości Żydów, ale dlaczego pojawia się w nim akurat gajowy?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
-
limit przelewów
17.04.202417.04.2024Dzień dobry,
słownikowo limit łączy się z dopełniaczem, czyli np. limit płatności, ale gdy mówimy o limicie dziennym w poniższych połączeniach, to która wersja jest prawidłowa?
1. Limit dzienny dla przelewów
2. Limit dzienny do przelewów
3. Limit dzienny przelewów - ale czy to nie brzmi, jakby chodziło o liczbę przelewów?
4. Limit dzienny do konta
5. Limit dzienny dla konta.
Z pozdrowieniami
Ewelina
-
Tzw. ciepły guzik
15.04.202415.04.2024Szanowni Państwo!
Na drzwiach autobusu zobaczyłem wezwanie: UŻYJ CIEPŁEGO GUZIKA. Sprawdziłem, żaden guzik nie jest cieplejszy od innych elementów, więc doszedłem do wniosku, że to pewnie przenośnia. Czy jednak w przypadku przenośni nie powinien ten napis wyglądać tak: UŻYJ „CIEPŁEGO” GUZIKA?
Z poważaniem – Witold Dociekliwy
-
podium
14.04.202414.04.2024Dzień dobry,
Czy zwrot „zdobyć podium” jest poprawny? Wydaje się, że można „zdobyć miejsce na podium” lub „zdobyć puchar”, jednak używany także bywa zwrot „zdobyć podium”.
-
Konstrukcje z przyimkiem w
12.04.202412.04.2024Szanowni Państwo
pytanie dotyczyłoby genezy zasady lub zasady pisania w pewien określony sposób. Podam dwa przykłady — i od razu będzie wiadomo, o co mi chodzi:
1. „mam samochód kombi, diesel”, „deseczki z obłym zakończeniem”,
2. „mam samochód w kombi, w dieselu”, „deseczki w obłym zakończeniu”.
Przykładów można byłoby wpisać/napisać więcej — ale chodzi ogólnie o dziwną manierę łączenia wszystkiego z „w”.
Z wyrazami szacunku
Rafał
-
Co robi dyrygent, a co sportowiec?
8.04.20248.04.2024Pozdrawiam, czy poprawną konstrukcją jest: objął prowadzenie nad orkiestrą? Dziękuję za odpowiedź.
-
najeść się wstydu, strachu
4.04.20244.04.2024Dzień dobry,
w ostatnim czasie zacząłem się zastanawiać jaka jest etymologia wyrażenia „najeść się wstydu” i podobnego „najeść się strachu”?
-
modlić się na różańcu
31.03.202431.03.2024Czy "modlić się na różańcu” jest poprawne?
Wydaje mi się, że powinno się używać „modlić się różańcem” w analogii do „modlić się modlitwą Ojcze Nasz...”.
Magdalena
-
A nuż (widelec)13.03.202416.10.2017Dlaczego we frazeologizmie a nuż, widelec stawiamy przecinek po nuż?
-
Ani Antoni...
2.03.20242.03.2024Dobry dobry,
interesuje mnie powiedzenie: „Ani Antoni na morzu wiatru nie dogoni”. Czy wiadomo, o jakim Antonim mowa w tym zdaniu oraz jaki jest kontekst tej wypowiedzi? Tzn. czy jest to ogólne sformułowanie, twierdzące, że niemożliwych rzeczy, nie sposób wykonać, czy może jednak kryje się za nim jakaś głębsza historia? Byłbym wdzięczny za odpowiedź.
Pozdrawiam i życzę miłego dnia
-
możliwe, że
16.02.202416.02.2024Szanowni Państwo,
było już zadane podobne pytanie, ale wydaje mi się, że moja sprawa jest trochę inna niż tam. Mianowicie zastanawiam się, czy między „możliwe” a „że” powinien być przecinek?
Prosiłbym również o stwierdzenie, czy ma w tej sprawie znaczenie, czy to wyrażenie:
1. znajduje się na początku zdania („Możliwe że dojdzie do rozruchów”), czy nie („Trudno powiedzieć, ale to możliwe że cię okłamała”)
2. wprowadza zdanie podrzędne („Możliwe że już nigdy jej nie ujrzymy”), czy nie („Możliwe że tak”)
3. jest poprzedzone kolejnym „że” (Myślę, że to możliwe że ciocia Petunia nas odwiedzi)
4. albo jest poprzedzone przez „to” („To dość możliwe, że wygra całe zawody”)?
Pozdrawiam
-
przyjaciel kozy
11.02.202411.02.2024Z kolegą z pracy przypomnieliśmy sobie stare (a przynajmniej wydaje się nam, że stare) powiedzenie „Przyjacielu Mojej Kozy”, które słyszeliśmy od lat, pytając osoby z pracy, wiele innych osób również potwierdziło, że słyszało to powiedzenie, nie wiedząc jednak co ono oznacza. Pamiętam, że tego powiedzenia używali nawet moi rodzice, a po szybkim przejrzeniu przeglądarki znalazłem tylko losowe użycia tego przysłowia bez większego kontekstu. Czy istnieje jakaś definicja tego powiedzenia? Czy jest to powiedzenie bez żadnej definicji które jakoś znalazło się w obiegu w pewnym momencie. Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
biskup Rzymu
10.02.202410.02.2024Szanowni Państwo, chciałbym się dowiedzieć, dlaczego świętego Piotra nazywa się zaledwie biskupem Rzymu, a nie arcybiskupem czy kardynałem? Z uszanowaniem stały czytelnik Poradni
-
Tajemniczy frazeologizm/idiom?
8.02.20248.02.2024Nazywam się Svitlana, jestem obcokrajowcem, lecz bardzo fascynuje mnie język polski.Pytanie dotyczy wyrazu frazeologicznego, a może to idiom (?), zatem co właściwie oznacza wyraz — w dobrej pralni nie krochmali się chusteczek?
Możliwe, że częściowa pisownia tego wyrazu jest niepoprawna, ale nie znalazłam żadnej wzmianki o tym wyrazie oprócz audio książki Agaty Christie "Zabójstwo Rogera Acroyda". Będę wdzięczna za wszelkie wskazówki.
Z wyrazami szacunku czytelniczka Poradni językowej.
-
Jak to z wrażeniami było?
4.02.20244.02.2024Szanowni Państwo!
Zwracam się z pytaniem dotyczące używania wyrazu wrażenie.
Jak poprawnie powiedzieć:
- U mnie pozostały przyjemne wrażenia czy
- Miałam przyjemne wrażenia?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
Julia.
-
jechać w dwa samochody
24.01.202424.01.2024Szanowni Państwo!
Czy wyrażenia ,,jechać w dwa samochody,, i ,, jechać w dwa wozy,, są poprawne. Czy tylko ,,jechać dwoma samochodami,, i ,, jechać dwoma wozami,, jest prawidłowe?
Z poważaniem
-
Określanie temperatury w prognozach pogody
22.01.202422.01.2024Czy poprawna jest forma "5 stopni na plusie, 2 stopnie na minusie", która tak bardzo rozpanoszyła się w mediach?
-
niczego sobie
15.01.202415.01.2024Skąd wziął się zwrot „niczego sobie”?
Przykład użycia: Kiedy mi o nim opowiadałaś, wyobrażałam sobie paskudnego brzydala, ale jest niczego sobie!
Czy jest on skróceniem jakiegoś dłuższego wyrażenia? Czy jest on powiązany z konstrukcją „nic sobie z czegoś nie robić”?
-
klin
14.01.202414.01.2024Dzień dobry, ciekawi mnie etymologia wyrażenia „klin”/"„walić klina”, tj. spożycia z rana alkoholu, żeby zredukować objawy kaca. Kiedy to określenie pojawiło się w mowie potocznej i skąd skojarzenie klina z rzeczoną czynnością? Serdecznie pozdrawiam
