W tym miejscu dowiesz się wszystkiego o polskich związkach frazeologicznych: skąd się wzięły, co znaczą, jaką mają postać, czy można je odmieniać lub w jakich kontekstach mogą być użyte.
frazeologia
-
Dunder 26.10.201826.10.2018Szanowni Państwo,
co oznacza i skąd pochodzi słowo dunder w powiedzeniu/przekleństwie Niech mnie/cię/to dunder świśnie?
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
Precz z przysłowiowym!
26.10.201826.10.2018Szanowni Państwo!
W pewnej książce natknąłem się na fragment zdania: …trzymamy kilka przysłowiowychtrupów w szafie. Uważam, że to błąd. Podobnie byłoby z przysłowiowym Kowalskim, bo rzecz w tym, że nie ma żadnego przysłowia z Kowalskim, ani z trupami w szafach. Ale teraz dwa pytania:
1. Czy rzeczywiście nie ma w języku polskim żadnego przysłowia z trupem w szafie?
2. Jeśli nie ma, to jak nazywa się taki błąd – logiczny? stylistyczny? merytoryczny? pojęciowy?
-
W wypadku, w przypadku11.10.201811.10.2018Czy mówi się w tym wypadku, czy w tym przypadku?
-
Cieszyć się powodzeniem i języczek u wagi5.10.20185.10.2018Szanowni Państwo,
nurtuje mnie, czy zwrot cieszyć się powodzeniem jest poprawny? W Słowniku języka niby-polskiego z 1978 roku autorstwa Walerego Pisarka natrafiłam na ten zwrot (jak również inne: cieszyć się zdrowiem / popularnością) wymieniony wśród pozostałych „rażących poczucie językowe”, niepoprawnych.
Poproszę również o rozwianie wątpliwości dotyczące zwrotu języczek u wagi – czy oprócz dosłownego ma on także znaczenie przenośne? Co oznacza, w jakich sytuacjach się go używa?
Dziękuję.
-
Ciemny jak tabaka w rogu21.09.201821.09.2018Witam, ostatnio spotkałem się z określeniem ciemny jak tabaka w rogu. Nie za bardzo rozumiem jego znaczenie. Byłbym bardzo wdzięczny, gdyby ktoś wytłumaczył mi, co ono oznacza i skąd pochodzi.
Pozdrawiam
-
Spadające nieszczęścia5.07.20185.07.2018Czy poprawne są związki frazeologiczne:
Spadło na nas pasmo nieszczęść.
Spadła na nas seria nieszczęść.
-
Na jednej nodze 4.06.20184.06.2018Szanowni Państwo,
na pewne moje pytanie usłyszałem odpowiedź: w niedzielę to na jednej nodze!, co miało znaczyć: ‘w niedzielę z wielką chęcią!’ (choć autor tych słów zastrzegł, że na ogół ma się przez to na myśli: ‘zrobić coś szybko’). Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym frazeologizmie. Czy jest to regionalizm pochodzenia wiejskiego? (taka była sugestia mojego rozmówcy).
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Jeszcze o chochliku drukarskim 30.05.201830.05.2018Szanowna Pani Profesor,
w poradzie pt. Chochlik drukarski (7.05.2018) udzielona odpowiedź, w mojej ocenie, dotyczy raczej znaczenia tego zwrotu/określenia, a mnie w swoim pytaniu chodziło o jego etymologię, historię: kiedy, gdzie i jak powstał.
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
Zjadłem boeuf Strogonow, czyli strogonowa29.05.201829.05.2018Szanowni Państwo,
mam pytanie w związku z potrawą boeuf Strogonow. Zazwyczaj mówimy (lub piszemy) po prostu o strogonowie. Pisałbym go wtedy raczej małą literą, ale WSO nie notuje takiego hasła, więc chciałem się upewnić, czy mam słuszność.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Istotne znaczenie 29.05.201829.05.2018Szanowni Państwo,
czy możemy napisać, że coś ma istotne znaczenie? Według mnie to pleonazm, ale w Korpusie znalazłam wiele przykładów użycia.
Pozdrawiam i dziękuję – nie tylko za tę odpowiedź, ale za wszystkie inne, z których korzystam codziennie.
HP
-
Warszawa Centralna 28.05.201828.05.2018Szanowni Państwo,
mam pytanie odnośnie nazw: Łódź Główna, Opole Główne czy Szczecin Główny. Trochę o tym myślałem i doszedłem do wniosku, że coś jest nie tak. Wydaje mi się, że określenie po nazwie miasta nie należy logicznie do samego miasta, (bo gdzieś jest inna Łódź? poboczna?), ale sam zwrot jest skrótem Łódź dworzec Główny i samo określenie opisuje dworzec/stację, a nie miasto. Tak więc, czy zwrot Łódź Główna jest poprawna, czy może zawsze określenie powinno mieć jeden rodzaj.
-
Czego wart jest dobry żart?24.05.201824.05.2018Tynf to dawna polska moneta, której nazwa pochodzi od nazwiska mincerza – Andrzeja Tymfa. Słownik PWN uwzględnia co prawda obie wersje – tynf oraz tymf. Szybkie badanie pokazuje jednak, że tynf występuje parokrotnie częściej. Skąd wzięło się to N w nazwie monety? Czy nie powinniśmy raczej mówić dobry żart tymfa wart?
-
Co robimy z empatią?17.05.201817.05.2018Czy można powiedzieć: okazywać empatię (komuś), np. okazał mi empatię?
-
Cały boży dzień11.05.201811.05.2018Szanowni Państwo,
chciałbym się dowiedzieć, jak zapisać przymiotnik boży w zdaniu: Byłem zajęty cały boży dzień. Sądzę, że małą literą, ale wiem, że z tym przymiotnikiem różnie bywa.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Full wypas 9.05.20189.05.2018Szanowni Państwo,
WSO notuje hasło ful (potocznie ‘pełno’), a także na ful. Czy zatem napiszemy tylko ful wypas, czy może być też full wypas?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Jaja jak berety 15.03.201815.03.2018Szanowni Państwo,
chciałam zapytać o etymologię powiedzenia jaja jak berety. Dlaczego używa się tego wyrażenia w kontekście czegoś zabawnego?
Z wyrazami szacunku
-
W cieniu (czegoś)6.03.20186.03.2018W jednym z czasopism branżowych stwierdzono, że wyrażenie W cieniu medialnego szumu wokół popularnych start-upów rodzą się w Polsce firmy, które po cichu i bez żadnego rozgłosu budują swoją pozycję zarówno na rodzimym, jak i międzynarodowym rynku.
Mam pytanie, zatem w jakich sytuacjach dopuszczalne jest użycie takiej konstrukcji w cieniu czegoś.
-
Ośle uszy 6.03.20186.03.2018Szanowni Państwo,
interesuje mnie frazeologizm ośle uszy w odniesieniu do książek. Czy ma on wyłącznie negatywne znaczenie? Czy użyć można go jedynie w sytuacji, w której zagięte rogi są wynikiem np. niedbalstwa, czy wymowa może być też bardziej pozytywna?
Czy można o książce ulubionej, wielokrotnie czytanej, której strony są pozaginane także celowo (zaznaczając jakiś fragment) powiedzieć, że jest to książka z oślimi uszami?
-
Przysiąść fałdów 2.03.20182.03.2018Czy idiom przysiąść fałdów odnosi się tylko do nadrabiania zaległości? Czy można go użyć ogólniej, w znaczeniu ‘zapracować sobie na coś’. Szukam odpowiednika angielskiego to earn your chops (dosł. zarobić na swoje kotlety).
Będę wdzięczna za pomoc.
Dorota
-
Jak pisać o załączniku?21.02.201821.02.2018Piszę do Państwa, ponieważ chciałam spytać o prawidłową formę informowania o pliku załączonym do wiadomości e-mail. Czy powinno się napisać, że coś przesyła się w załączeniu, czy w załączniku, a może jako załącznik?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
AK
