nazwy własne

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • Nazwy osobowe z vel

    23.04.2024
    23.04.2024

    Szanowni Państwo, zwracam się do państwa z zapytaniem dotyczącym istoty nazwiska pana Szymona Szynkowskiego vel Sęk. Dokładniej chodzi o to, jak Państwa zdaniem należy traktować taką konstrukcję nazwiska. Czy całość znajdująca się za imieniem to pojedyncze, jednoczłonowe nazwisko? Czy jest to może nazwisko kilkuczłonowe? Powodem tych rozważań jest zagwostka, jak należałoby traktować takie nazwisko (a może nazwiska?), kiedy ktoś pragnie połączyć swoje z nazwiskiem małżonka (np. Kowalska i Nowak w Nowak-Kowalska). Jestem świadomy, że jest to kwestia natury prawnej i dlatego prosiłbym tylko o określenie, tak jak na początku pisałem, jak należy traktować takie i podobne nazwiska.

  • Dylemat pisowniowy

    21.04.2024
    21.04.2024

    Jak zapisywać: gminna rada biznesu, gminna komisja młodzieżowa – wielką czy małą literą?

  • Luis Pío Moa Rodríguez

    12.04.2024
    12.04.2024

    Szanowni Państwo,

    jak odmieniać takie imię i nazwisko jak Pio Moa (hiszpański pisarz i publicysta)? Wprawdzie pewnym wyjściem byłoby użycie pełnej formy jego personaliów (Luis Pio Moa Rodriguez), gdzie pierwszy i ostatni człon się bez problemu odmienia, ale nie zawsze jest taka możliwość... Z góry dziękuję za pomoc.

  • Mary w Turkmenistanie

    10.04.2024
    10.04.2024

    Dzień dobry. Uprzejmie proszę o informację, czy nazwa miasta Mary w Turkmenistanie jest odmienna, a jeśli tak, to jaki jest wzorzec odmiany tej nazwy przez przypadki. Pozdrawiam.

  • Odmiana nazw własnych firmowych

    7.04.2024
    7.04.2024

    Dzień dobry,

    mam wątpliwości co do odmiany nazwy naszej firmy, więc chciałbym zapytać o jej poprawność. Nazwa firmy to Ecomail. Nie wiem, czy w j. polskim odmieniać czy nie odmieniać tej nazwy. Mogę poprosić o poradę? Dziękuję bardzo.

    Pozdrawiam serdecznie.

  • Spolszczone formy nazw greckich bogiń

    7.04.2024
    7.04.2024

    Skąd w języku polskim imię bogini sprawiedliwości Temida? Skąd taka końcówka, skoro w grece jest bez -da? W łacinie, angielskim, niemieckim i innych językach: Themis, Thémis, Temi... Dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam z Katowic.

  • Przyimki łączące się z nazwą państwa Ukraina

    4.04.2024
    4.04.2024

    Dzień dobry chciałem się dowiedzieć czy powinno się mówić w Ukrainie czy na Ukrainie jeśli to możliwe proszę o odpowiedź

  • Odmiana nazwy gdańskiego osiedla Osowa

    3.04.2024
    3.04.2024

    Dzień dobry, zwracam się do Państwa z pytaniem o poprawną odmianę gdańskiej dzielnicy „Osowa". Zastanawiam się nad dwiema formami: „W Osowej" czy „W Osowie". W 2013 r. dr Małgorzata Milewska-Stawiany, kierowniczka Poradni Językowej Uniwersytetu Gdańskiego, wypowiedziała się, że obie formy są poprawne, natomiast prof. Bogusław Kreja stwierdził, że nazwy miejscowe należy odmieniać tak, jak odmienia je lokalna ludność, co wciąż nie daje jednoznacznej odpowiedzi. Czy mogę prosić o wsparcie w tym zakresie?

  • Centrum kultu Radogosta w Radogoszczy

    14.03.2024
    14.03.2024

    Ponieważ nie znalazłam w słownikach, zwracam się do Państwa z pytaniem o odmianę nazwy Radogoszcz - przy czym nie chodzi o dzielnicę w Łodzi, tylko miejsce kultu Radogosta. Z góry dziękuję i pozdrawiam

  • Terakotowa Armia i nabrzeże brooklińskie

    13.03.2024
    13.03.2024

    Dzień dobry,

    czy określenia takie jak terakotowa armia lub nadbrzeże brooklyńskie trzeba pisać wielką literą?

    Z góry dziękuję

    D.

  • Leclerc

    10.03.2024
    10.03.2024

    Mam pytanie dotyczące odmiany nazwiska Leclerc. Czy w narzędniku powinno się ono pisać Leclerciem czy Leclerkiem? To pytanie dotyczy odmiany w celowniku i zagwozdki między Leclercowi a Leclerkowi?

  • Shangri-La

    5.03.2024
    5.03.2024

    Dzień dobry,

    czy nazwę fikcyjnej krainy stworzonej przez Jamesa Miltona — Shangri-La należy odmieniać? Pytam, ponieważ zajmuję się amatorsko tłumaczeniem i napotkałem problem przy sformułowaniu zdania: „Nie da się zniszczyć Shangri-Li”.

    Pozdrawiam

  • Nazwisko Kelce

    4.03.2024
    4.03.2024

    Dzień dobry,

    amerykański futbolista ma na nazwisko Kelce [kelsi]. Jak brzmi w dopełniaczu l. poj.? Którą zasadę należy tu zastosować?

    Serdecznie pozdrawiam

  • Słowackie nazwisko Feranec

    4.03.2024
    4.03.2024

    Dzień dobry,

    jak powinniśmy odmieniać słowackie nazwisko Feranec (właściciel wymawia je jako 'Feranek')? Czy w takim razie: Feranec, Feranca, Ferancowi — podobnie jak w przypadku odmiany niemieckiego Diesel? Czy jednak: Feranec, Feraneca, Feranecowi?

  • Humpty Dumpty

    3.03.2024
    3.03.2024

    Jak odmieniać postać znaną jako Humpty Dumpty? Humpty'ego Dumpty'ego, Humpty Dumpty'ego czy w ogóle nie odmieniać?

    Pozdrawiam

  • Delta/ delta Nilu

    3.03.2024
    3.03.2024

    Dzień dobry,

    jaka litera powinna być w zapisie Delta/delta Nilu?

    Serdecznie pozdrawiam!

    R.L.

  • Travis Kelce

    2.03.2024
    2.03.2024

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z uprzejmym pytaniem, jak należy odmieniać nazwisko amerykańskiego futbolisty, który nazywa się Travis Kelce (w internecie wymowa jest podawana jako [kelsi]). Będę wdzięczna za pomoc.

    Z poważaniem

    Weronika Girys-Czagowiec

  • Irena Bajka-Murek

    2.03.2024
    2.03.2024

    Szanowni Państwo

    Proszę o pomoc w odmianie nazwiska Irena Bajka-Murek, a dokładniej jego poprawnej formy w bierniku. Jeśli pani Irena podpisywałaby dokumenty, to byłyby one podpisane przez „Panią Irenę Bajkę-Murek” czy „Panią Irenę Bajka-Murek”? Według mnie pierwsza forma jest poprawna, gdyż powinniśmy odmienić oba człony nazwisk oraz człon „Bajka” jest zakończony na literę A poprzedzoną miękką spółgłoską J (czyli powinien być odmieniany jak rzeczownik rodzaju żeńskiego).

  • monastyr Rilski czy Rilski monastyr?
    1.03.2024
    23.12.2002
    Czy istnieje jakaś zasada, za pomocą której można by wyjaśnić, dlaczego piszemy Rilski monastyr, Baczkowski monastyr, a jednocześnie monastyr Awraamijewski czy monastyr Borysoglebski? Są to przykłady zaczerpnięte z Nowej encyklopedii powszechnej PWN. Gdyby nazwa klasztoru brzmiała monastyr Rilski, to w haśle po Rilski byłby przecinek (jak np. „Bałkański, Półwysep”), zresztą Rilski monastyr pojawia się nie tylko w nagłówkach (np. hasło „Bułgaria. Sztuka”).
    Bardzo proszę o wyjaśnienie tej kwestii.
  • PAX (Pax), LOT (Lot), RUCH (Ruch)

    28.02.2024
    28.02.2024

    W związku z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Koncowki-gramatyczne-w-zapisie-wersalikami;21227.html chciałbym zapytać, czy zapis odmiany nazwy PAX podany w Wielkim słowniku ortograficznym PWN (PAX-u itd.) jest błędny. PAX nie jest wszak skrótowcem.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego