Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.
odmiana
-
Miłego wieczoru!25.06.201225.06.2012Mam pytanie, jak jest poprawnie: miłego wieczoru czy miłego wieczora? Proszę o uzasadnienie wypowiedzi.
Z poważaniem
E.K -
czas przyszły złożony21.06.201221.06.2012Dzień Dobry,
chciałabym zapytać, jak poprawnie napisać sformułowanie: „Każdego dnia o pełnej godzinie będziemy prezentować działanie systemów nawadniających” czy „…prezentować będziemy”? „Codziennie po godzinie 16 będziemy losować drobne upominki!” czy „…losować będziemy”? Jest to fragment tekstu zaproszeniu do odwiedzenia stoiska targowego, skierowanym do naszych klientów.
Z poważaniem
Ewa Napolska -
chłodnik i krupnik17.06.201217.06.2012W ostatnim czasie, kiedy coraz częściej na obiad jemy chłodnik (krupnik zostawiając na chłodniejsze dni), zauważyłem interesującą osobliwość, niejednokrotnie już w Poradni omawianą, choć nie przypominam sobie przykładów równie zaskakujących. Otóż w D. lp mówimy: chłodnika, lecz przecież także: krupniku. Oba słowa są nazwami zup, oba też tworzy się według podobnego modelu słowotwórczego, oba wreszcie mają polskie pochodzenie. Czy jedynym wyjaśnieniem tej rozbieżności fleksyjnej pozostaje zwyczaj?
-
słać i ścielić14.06.201214.06.2012W Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN czasowniki ścielić i pościelić przypisano do tej samej grupy koniugacyjnej – VIa. Dlaczego więc formę 3. os. lp. ścieli uznaje się za niepoprawną (popr. ściele), a pościeli za poprawną? Z czego wynika ta rozbieżność? Czy końcówki w przywołanych formach nie powinny być jednakowe?
-
istoty jednostkowe w liczbie mnogiej11.06.201211.06.2012Szanowni Państwo,
czy imiona własne bogów oraz jednostkowych istot mitologicznych mają jedynie liczbę pojedynczą (singulare tantum, blm)? Dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
czytelnik -
Powinieneś był…9.06.20129.06.2012Czy poprawna jest forma powinieneś był, czy powinieneś, kiedy w obu przypadkach chcemy wyrazić powinność w czasie przeszłym, mówiąc w 2 os. l. poj.?
-
dobro i piękno8.06.20128.06.2012Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN podaje oboczne postacie Ms. lp. wyrazu dobro (o dobrze jest rzadszym wariantem regularnego o dobru), nie uwzględnia jednak hasła piękno. Czy i tu dopuszczalna jest oboczność miejscownika liczby pojedynczej?
-
DAC31.05.201231.05.2012Szanowni Państwo,
jaka jest poprawna forma mianownika liczby mnogiej skrótowca DAC (przetwornik cyfrowo-analogowy)?
Z poważaniem,
Piotr Glanc -
krija31.05.201231.05.2012Dzień dobry,
mam problem z wyborem właściwej formy odmiany terminu krija przez przypadki. Czy poprawna forma celownika będzie kriji czy krii? -
mors26.05.201226.05.2012Szanowni Państwo,
mam pytanie: czy „Witam kandydatów na (kogo) morsów” jest formą prawidłową? Mam na myśli ludzi kąpiących się zimą w morzu. Dziękuję za odpowiedź.
Pozostaję z szacunkiem
Róża Gorońska -
czas teraźniejszy odniesiony do przeszłości18.05.201218.05.2012Szanowni Eksperci,
mówiąc o tekstach własnych, napisanych dajmy na to 3 lata temu, wiele razy słyszałem wypowiedzi zarówno doktorów, jak i profesorów typu: „Niech Pan tam sprawdzi, w tamtym artykule o tym piszę”, „Piszę o tym w tym artykule, który wyszedł 2 lata temu”. Odnoszę wrażenie, że to forma czasu teraźniejszego stosowana w odniesieniu do przeszłości. Czy zastosowanie słowa piszę w powyższych przykładach jest poprawne?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Mariusz W. Kaczka -
odmiana skrótowców15.05.201215.05.2012Mam pytanie o poprawną odmianę skrótowców w odniesieniu do klubów sportowych. Czy poprawne są zapisy: „Piłkarze GKS-u Katowice wygrali…”, „Drużyna zmierzy się z z KS-em Żory”, „Zawodnicy nie sprostali GKS-owi Bełchatów”? Czy raczej powinno się pisać: „Drużyna zmierzy się z z KS Żory”?
Proszę o pomoc :) -
tato12.05.201212.05.2012Tato – po raz bodaj trzeci. Podoba mi się to słowo, wolę je [!] używać niż tata. Mickiewiczowskie tęsknić do tata ujmuje mnie już szczególnie, tylko – jak to odmienić w każdym przypadku językiem z epoki? Zgaduję więcej niż jestem pewien: lp M: tato, D: tata, C: tacie, B: tata, N: tatem, Ms: tacie, W: tato; lm M: tatowie, D: tatów, C: tatom, B: tatów, N: tatami, Ms: tatach, W: tatowie.
Pozdrawiam wszystkich członków Poradni
Marcin – stały czytelnik -
żebrać11.05.201211.05.2012Moje uszanowanie.
Który z tych form jest poprawna: (on) żebra czy żebrze? -
otyle czy otyło?9.05.20129.05.2012Dzień dobry,
poseł Kalisz wygląda otyło czy otyle? W żadnym słowniku nie znalazłem przysłówka.
Pozdrawiam. -
chodzący ideał9.05.20129.05.2012Dzień dobry,
USJP podaje, że ideał jako osoba podziwiana może przyjmować w dopełniaczu końcówkę -a lub -u. Byłem przekonany, że w takich przypadkach osoby zawsze przyjmują końcówkę -a. Czy istnieją inne tego typu wyrazy z obocznością? Dlaczego akurat ideał jest taki wyjątkowy?
Pozdrawiam. -
kwadrans5.05.20125.05.2012Szanowni Państwo!
Która forma dopełniacza liczby pojedynczej słowa kwadrans jest poprawna: kwadransa czy kwadransu? Pytanie jest dość oczywiste, ponieważ w każdym słowniku podana forma to kwadransa, lecz moja znajoma studiująca filologie polską twierdzi, że w Słowniku poprawnej polszczyzny PWN pod redakcją Markowskiego widnieje forma kwadransu. Proszę o jednoznacznie rozstrzygnięcie sporu. Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku -
Rumun George27.04.201227.04.2012Dzień dobry,
jak odmieniać rumuńskie imię George? Nie wiem, jak się je wymawia.
Pozdrawiam -
nafty i benzyny27.04.201227.04.2012Czy poprawne jest zdanie: „Z ropy naftowej otrzymuje się: gazy, benzyny, nafty, oleje, asfalty i smary”. Chodzi oczywiście o liczbę mnogą rzeczowników niepoliczalnych. Podobnie czy poprawne jest zadnie: „Notowania giełdowe cen surowców biorą po uwagę trzy ropy naftowe: Ural, Brent i WTI”.
-
Kto kogo?22.04.201222.04.2012Ja Cię ostrzygę czy ostrzyże?