pisownia

 
Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.
  • „Trans-Atlantyk” W. Gombrowicza, chociaż transatlantyk
    18.06.2018
    Szanowni Państwo,
    ciekawi mnie pisownia tytułu powieści Gombrowicza: „Trans-Atlantyk” (tak w WSO). Czy łącznik wynika z ówczesnej reguły ortograficznej, czy może chodzi tu o jakiś świadomy zabieg ortograficzny? A jeśli to pierwsze, to czy z zasady nie uwspółcześniamy ortografii w tytułach dzieł artystycznych? Kilkakrotnie pojawiło na łamach poradni zalecenie, że uwspółcześniamy ortografię, jeśli chodzi o zawartość książek. A jak z tytułami?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Ale czyby pomogło?
    15.06.2018
    Mam wątpliwość co do porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Czy-polaczone-z-by;17840.html. Reguła [160] mówi jednoznacznie, że partykułę czy zapisuje się z by łącznie, niezależnie od jej funkcji (zresztą wg SJP wyraz czy może być partykułą jedynie w funkcji pytajnej — w innych jest spójnikiem). Jest to też zgodne z: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/by-z-partykulami;3709.html. Za to w zdaniach Kto by…?, Gdzie byś…? i Kiedy byśmy… pisownia rozdzielna wynika z reguły [164]. Czyż nie?
  • Statuty kazimierzowskie; źródło czegoś; klasztor Benedyktynów/ benedyktynów
    15.06.2018
    Szanowni Państwo
    Który zapis jest poprawny: statuty kazimierzowskie czy statuty Kazimierzowskie (Kazimierza Wielkiego)?
    Czy można powiedzieć, że kronika jest źródłem do czegoś? Jaka jest prawidłowa łączliwość?
    Jak zapisać klasztor benedyktynów, jeśli chodzi o konkretny obiekt, ale znajdujący się poza Polską?
    Pozdrawiam
  • Jeszcze raz o pisowni niby (jako partykuły)
    15.06.2018
    Mam wątpliwość co do porady: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/O-pisowni-czastki-niby;18198.html. Czy w drugim przykładzie niby nie jest partykułą, a nie przedrostkiem: „(…), który niby [jako] turysta, niby [jako] badacz historyk (…)”? W pierwszym przykładzie także wydaje mi się, że chodzi o nieco inną funkcję niby. Coś jak: „nieco polska, nieco niemiecka”, „ni to polska, ni to niemiecka”, „niby to polska, niby to…”. Czy zatem w obu przypadkach pisownia rozdzielna nie byłaby odpowiednia?
  • Mogłoby
    15.06.2018
    Czy w zdaniu Mogłoby się wydawać, że... powinno się zapisać mogłoby, czy mogło by?

    Z góry dziękuję i pozdrawiam serdecznie
    Iwona
  • Powstanie Warszawskie czy powstanie warszawskie?
    14.06.2018
    Piszę Do Pani Nie Dlatego, Że Chciałbym Się z Panią Kłócić (Jako Szeregowy Użytkownik Języka Polskiego Nie Śmiem Uważać, Że Wiem Lepiej). Piszę, Bo Jako Użytkownik Języka Polskiego Czuję Się Zobowiązany Zaprotestować. Dopiero Dziś Przeczytałem Artykuł Sprzed 5 Lat.
    http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,54420,14371451,Powstanie_Warszawskie___piszemy_mala_czy_wielka_litera_.html
    W Artykule Autor Cytuje Panią Ale ze względu na szacunek dla Powstania Warszawskiego, jego bohaterów, przyjął się zwyczaj pisania tej nazwy od wielkiej litery. Obie wersje są więc poprawne. Nie Wiem Czy Autor Cytował Panią Ze Słuchu, Czy Tak Pani Napisała, Ale Zwróciłem Uwagę, Że W Tej Wypowiedzi Nieukrywany Szacunek Dla Powstania Jest.
    Szacunek Przyjmuję Bez Protestów (Choć Zastanawiam Się Czemu Tego Szacunku Nie Mają Inni Nasi Powstańcy), Ale Nie Jestem W Stanie Przyjąć Postawienia Równości Pomiędzy Dwiema Wersjami Pisowni. Nie Zarzucam Żadnej Z Wersji Niepoprawności, Ale Standardową Wersją Jest W Tym Wypadku Tylko Jedna. Tak Mi Się Przynajmniej Wydaje. I Pewnie Wydaje Mi Się, To Jest Właściwe Określenie.

    Z Poważaniem I Ogromną Sympatią
    WR

    PS. Moja pisownia jest poprawna. Nie mam co do tego żadnej wątpliwości, choć nie znajdziemy dla niej uzasadnienia w regułach pisowni. Jest ona świadoma. Ma na celu, żeby Panią oczy rozbolały (tak lekko, bardziej w przenośni). Czyż nie jest powszechne nadużywanie wielkich liter? Dlatego ja nie ośmielałbym nikogo do pisowni niestandardowej, bo się pogubimy. Nie pogubi się Pani. Może uda mi się nie pogubić, ale wykształceni ludzie, ale może nie specjaliści od ortografii, już się gubią.
  • Być złodziejem i romantykiem…
    12.06.2018
    Szanowna Redakcjo!
    Czy takie określenia jak nauczyciel despota, złodziej romantyk należy zapisywać z łącznikiem, czy ze spacją?

    Czesław Majewski
  • Góral-flisak czy góral flisak?
    8.06.2018
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie hasło góral-flisak, notowane przez WSO. Czy pisownia rozłączna nie byłaby bardziej wskazana? Jeśli dobrze rozumiem, chodzi po prostu o 'górala trudniącego się flisactwem'. W moim odczuciu trudno uznać te określenia za równorzędne w takim sensie, jak np. w wyrażeniu fryzjerka-kosmetyczka (przykład z WSO). Tak jak nie napiszemy (chyba) Pomorzanin-ślusarz. 

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kłopot z apozycyjnym top
    8.06.2018
    Jak połączyć top i oferty? Top oferty czy topoferty?
  • Gra „Papier, kamień, nożyce”
    8.06.2018
    Szanowni Państwo,

    mam pytania ortograficzne w związku z grą papier, kamień, nożyce.
    Po pierwsze: czy jej nazwę zapisywać tak jak wyżej, tj. z przecinkami, czy może z łącznikiem: „papier-kamień-nożyce”? Spotkałem się z taką praktyką i nie wydaje się to pozbawione sensu.
    Po drugie: wielkie/małe litery. Z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-gier;7890.html wnioskowałbym, żeby wszystkie wyrazy pisać małymi, ale chciałbym się upewnić.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Statut Miasta i Gminy X
    7.06.2018
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość co do porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Statut-Miasta-i-Gminy-Iks;18155.html. Czy na mocy reguły [73] nie powinno być: Statut miasta i gminy Iks? 

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Ojciec chrzestny
    29.05.2018
    Tytuł powieści: Ojciec Chrzestny czy Ojciec chrzestny?
  • Niczym niezmącona – niczym nie zmącona
    28.05.2018
    Dzień dobry,
    czy w przypadku cytatu Moja radość niczym niezmącona zasadna jest pisownia oddzielna – Niczym nie zmącona – czy też nie?

    Łączę wyrazy szacunku.
  • Procent i %, ale wyłącznie procentowy
    25.05.2018
    Dzień dobry,
    zwracam się z prośbą o wyjaśnienie, która forma zapisu jest prawidłowa.
    1. Kwota uwzględnia 11% upustu w stosunku do pierwotnej propozycji cenowej – czyli Kwota uwzględnia jedenaście procent upustu (...)
    czy
    2. Kwota zawiera 11% upust w stosunku do pierwotnej propozycji cenowej – czytam to zdanie wówczas Kwota uwzględnia jedenastoprocentowy upust (...). A może prawidłowy zapis takiego zdania powinien być Kwota uwzględnia 11-procentowy upust (...)?
  • Boyé Lafayette De Mente: odmiana i wymowa; Jensen jako [ʤensen]
    25.05.2018
    Szanowni Państwo,
    pisarz Boyé Lafayette De Mente jest Amerykaninem, zatem zgodnie z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/wymowa-obcych-nazwisk;2130.html jego imię i nazwisko powinniśmy wymawiać po amerykańsku — czyli właściwie jak? A co za tym idzie — jak je odmieniać?
    I jeszcze to samo pytanie odnośnie do amerykańskiego matematyka Ronalda Björna Jensena (wymowa drugiego imienia i nazwiska).

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Goplanie, lp. Goplanin
    25.05.2018
    Szanowni Państwo,
    czy przedstawiciel plemiona Goplan to Goplanin (pewnie tak) czy Goplan (jak zakrystian)? Co ciekawe, internetowe słowniki notują tylko hasło Goplanie bez podania liczby pojedynczej.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Pisownia form adresatywnych
    24.05.2018
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie użycie wielkich liter w formach powitalnych takich, jak mój Drogi, moja dzielna Podróżniczko etc. Chodzi mi o to, czy wielką literą wystarczy pisać wyraz bezpośrednio odnoszący się do adresata (Drogi, Podróżniczko), czy już lepiej zapisywać nią wszystkie wyrazy wchodzące w skład takiego inicjalnego wyrażenia.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kiedy w pół, a kiedy wpół
    22.05.2018
    Mam pytanie w związku z pisownią łączną połączenia w+pół. Wg podpunktu a) reguły [145] piszemy w pół w znaczeniu ’w połowie’. Jednak zgodnie z b) napiszemy wpół w znaczeniu ’na połowę, w połowie’. Podane przykłady co nieco wyjaśniają, jednak wydaje mi się to pewną sprzecznością. Czy można uznać, że zakres użycia wpół wyczerpuje hasło słownikowe wpół z dopiskiem „(objąć, przekroić, zgiąć)”? A jeśli nie, to w jakich jeszcze kontekstach napiszemy łącznie w znaczeniu ’w połowie'?
  • Pareto optymalny/ Pareto-optymalny/ pareto-optymalny/
    21.05.2018
    Szanowni Państwo,
    w ekonomii istnieje pojęcie optymalności w sensie Pareto (od nazwiska włoskiego ekonomisty), od którego tworzy się czasem skrótowy przymiotnik Paretooptymalny. Jak go zapisać? Po pierwsze: wielką literą (w końcu pochodzi od nazwiska) czy małą (jako człon przymiotnika jakościowego)? Po drugie: łącznie czy jakoś inaczej? Chyba łącznie, skoro Pareto jest tu określeniem optymalności.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Pisze się rozdzielnie lone terrorysta, solo terrorysta
    21.05.2018
    Szanowni Państwo,
    mam kłopot z zapisem nazw / pojęć, tzn. lone terrorysta i solo terrorysta (zdaniem specjalistów nie są to synonimy). O ile słowo soloterrorysta – moim zdaniem – per analogiam do cyberterrorysty można by zapisać łącznie, o tyle zapis drugiego pojęcia wzbudza moje wątpliwości z uwagi na ang. „przedrostek”. Co zrobić w sytuacji, gdy obu tych pojęć należy użyć wymiennie, tj. solo / lone terrorysci? Jak to zapisać?
    Pozdrawiam Anna

••• Więcej

Zagraj z nami!

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego