Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.
jak by czy jakby
Szanowni Państwo,
proszę o wskazanie poprawnej formy zapisu 'jakby' / 'jak by' w konstrukcjach typu:
Jakby / Jak by co, jestem w domu.
Jakby / Jak by mi zależało, napisałbym wcześniej.
W słowniku na Państwa portalu jest podany taki przykład użycia spójnika 'jakby':
Jakbyś znalazł chwilę, wpadnij do nas jutro.
Czy w przesłanych przeze mnie zdaniach będzie podobnie?
Łączę pozdrowienia
Jacek Zwierzyński
żyd i Żyd
Dzień dobry,
chciałabym zadać pytanie dotyczące rozróżnienia pisowni na Żyd (członek narodu żydowskiego) i żyd (wyznawca judaizmu). Wyznawca judaizmu musi być jednocześnie członkiem narodu żydowskiego. Czy np. zdanie: „Dochodziły do nas wieści, że władze wojskowe są wrogo usposobione względem żydów” jest poprawne? Nie wiadomo, czy owe władze prześladują tylko wyznawców judaizmu, a np. spolonizowanych Żydów już nie. Jak praktycznie rozwiązywać problem takiego zapisu?
Pisownia wykrzyknika
Dzień dobry. Wśród młodzieży (ale nie tylko) można czasami usłyszeć frazę oznaczającą rozbawienie, brzmiącą /hue hue/ lub raczej /hłe hłe/. Wydaje się, że jest to forma zbliżona do „ha, ha” czy „he, he”. Jakkolwiek rozumiem, że słowo to nie znalazło się w słownikach języka polskiego, to jaki powinien być jej językowo poprawny zapis? Hłe, chłe, hue, chue? Naturalnie wygląda chłe, lecz chyba trudno uzasadnić rozpoczęcie od „ch”. Byłbym wdzięczny za Państwa opinię.
(NIE)POMOŻESZ MI
Szanowni Państwo,
mam dylemat, jak zapisać tytuł książki:
(Nie)pomożesz mi
(Nie)Pomożesz mi
A może jeszcze inaczej? I dlaczego?
Ten nawias musi zostać, tak sobie życzy autor i wydawca wydawca. Bardzo proszę o wskazanie właściwego rozwiązania.
Z góry dziękuję za pomoc.
Monika T.
catering albo katering
Która pisownia jest poprawna: katering czy catering?
employerbrandingowy
Dzień dobry,
jak prawidłowo utworzyć przymiotnik od takich zwrotów, jak np. employer branding? Czy właściwa forma to employerbrandingowy, a może employer brandingowy?
Z poważaniem
Agnieszka
z powrotem
Dzień dobry,
chiałem spytać o wyrażenie „z powrotem”.
Ze zdziwieniem zauważyłem, że słowo „spowrotem” nie występuje w słowniku. Mimo to wydaje się, że „z powrotem” i „spowrotem” odnoszą się do różnych sytuacji np. „Spóźniłem się na pociąg i miałem problem z powrotem do domu” oraz „Pracownika przyjęto spowrotem do pracy”. Jeżeli mógłbym otrzymać odpowiedź, skąd taki brak słowa „spowrotem” w słownikach?
Pozdrawiam serdecznie.
ententa i inne określenia sojuszy, paktów i porozumień
ententa, trójporozumienie, państwa osi
Jakich liter należy używać dla pojęć określających historyczne bloki wojskowe z czasów I oraz II wojny światowej: ententa, trójporozumienie, państwa osi? WSO zaleca pisownię małymi literami. Ale prof. Davies w dziejach wojny 1920 r. używa już Ententy. Czy mamy tu może przykład tego, że wyrazy pospolite stały się częścią nazwy własnej? A może obie formy są dopuszczalne?
Andrzej, Toruń
big tech
Szanowni Państwo,
jaką pisownię w języku polskim powinno przyjąć określenie gigantów wśród firm technologicznych (Google, Amazon, Meta, Apple i Microsoft) – Big Tech, big tech, a może bigtech?
Z pozdrowieniami
Sylwia
religia abrahamowa
Czy piszemy "religa/wiara abrahamowa" czy raczej "religia/wiara Abrahamowa"?
Terakotowa Armia i nabrzeże brooklińskie
Dzień dobry,
czy określenia takie jak terakotowa armia lub nadbrzeże brooklyńskie trzeba pisać wielką literą?
Z góry dziękuję
D.
Oznaczenia pyłu zawieszonego
Dzień dobry!
Trafiłem ostatnio na informację, że zapis typu „PM 2,5” (chodzi o pył zawieszony) wymaga albo zapisu ze spacją przed liczebnikiem (jak wyżej), albo umieszczenia liczebnika (czyli „2,5”) w indeksie dolnym. Czy rzeczywiście tak jest? Jeśli tak, z czego wynika konieczność zapisu właśnie w indeksie dolnym?
Oznaczanie pseudonimów
Czy wyrażenie „partyzant ps. »Ponury«” jest zgodne z zasadami pisowni? Czy w tym przypadku można równocześnie stosować skrót „ps.” i cudzysłów? Taka forma jest dość często stosowana w literaturze, choć osobiście mam wątpliwości czy zapis taki jest prawidłowy. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Delta/ delta Nilu
Dzień dobry,
jaka litera powinna być w zapisie Delta/delta Nilu?
Serdecznie pozdrawiam!
R.L.
PAST, PAST-a, mała PAST-a, PASTA, Pasta
Dzień dobry,
chciałbym się zapytać co spowodowało, że do skrótu PAST, który był pierwotnie czteroliterowy i każda litera miała swój odpowiednik w nazwie „Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna” została dołożona na końcu litera A ? Popularnym zapisem nazwy budynku jest PAST-a, który łączy oficjalną nazwę z ułatwieniem w wymowie. Pojawienie się litery A w mianowniku sugeruje, że też jest to pierwsza litera jakiegoś wyrazu w skracanej nazwie, a tak przecież nie jest. Dlaczego w takim razie zapis PASTA stał się zapisem poprawnym ortograficznie?
https://sjp.pwn.pl/so/PASTA;4484625.html
Pozdrawiam
Litera ó
Dzień dobry, mam dwa zapytania odnośnie wymiany w następujących słowach, czy dobrze to interpretuje?
Koszykówka — w przyrostku „-ówka” używamy „ó” również wymienne na „o” (piłka) koszykowa.
Kraków — krakowski, krakowskie ,„ó” wymienne na „o”.
Dziękuję
PAX (Pax), LOT (Lot), RUCH (Ruch)
W związku z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Koncowki-gramatyczne-w-zapisie-wersalikami;21227.html chciałbym zapytać, czy zapis odmiany nazwy PAX podany w Wielkim słowniku ortograficznym PWN (PAX-u itd.) jest błędny. PAX nie jest wszak skrótowcem.
siebie
Szanowni Państwo!
Interesuje mnie użycie dużej litery w zdaniu: „Istnieje tylko jedna ostateczna władza – miłujący Bóg, tak jak może On wyrażać Siebie w naszym grupowym sumieniu” – chodzi oczywiście o „Siebie”. Czy nie jest prawdą, że „siebie” jest odmianą „ja”, podobnie jak „moim”, czy „mnie”? Nawet w Dekalogu napisano: „Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną”, a nie „przede Mną”.
Z poważaniem — Dociekliwy
chaszcze / haszcze
Dlaczego Doroszewski notuje pisownię „haszcze”, a nie przez „ch”?
Nie jako spójnik
Szanowna Poradnio!
Proszę o podanie poprawnej pisowni wyrażenia mąż(?)nie(?)mąż, dama(?)nie(?)dama. Dane z różnych poradni i blogów językowych są rozbieżne. Czy na ortografię ma wpływ znaczenie? Mam na myśli, że może chodzić o niepewność, czy to jest mąż, czy nie, ale może też chodzić o cechę (na wzór biało-czerwona), że np. osoba wygląda jak dama, ale zachowuje się jak (np.) kuchta; że ubiera się po męsku (mąż), ale zachowuje jak kobieta.
Drogi Użytkowniku AdBlocka,
wiemy, jak cenny jest Twój czas – zajmiemy Ci tylko chwilę.
Czy dasz nam szansę, abyśmy mogli dalej tworzyć źródło Twojej sprawdzonej, darmowej wiedzy, z której właśnie chcesz skorzystać? Bez wpływu z reklam będzie to po prostu niemożliwe. Dlatego prosimy – dodaj naszą domenę, jako wyjątek lub skorzystaj z instrukcji i odblokuj wyświetlanie reklam na naszych serwisach.
Dziękujemy!
Redakcja serwisów PWN
Wydawnictwa Naukowego PWN
