pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • Terakotowa Armia i nabrzeże brooklińskie

    13.03.2024
    13.03.2024

    Dzień dobry,

    czy określenia takie jak terakotowa armia lub nadbrzeże brooklyńskie trzeba pisać wielką literą?

    Z góry dziękuję

    D.

  • Oznaczenia pyłu zawieszonego

    7.03.2024
    7.03.2024

    Dzień dobry!

    Trafiłem ostatnio na informację, że zapis typu „PM 2,5” (chodzi o pył zawieszony) wymaga albo zapisu ze spacją przed liczebnikiem (jak wyżej), albo umieszczenia liczebnika (czyli „2,5”) w indeksie dolnym. Czy rzeczywiście tak jest? Jeśli tak, z czego wynika konieczność zapisu właśnie w indeksie dolnym?

  • Oznaczanie pseudonimów

    7.03.2024
    7.03.2024

    Czy wyrażenie „partyzant ps. »Ponury«” jest zgodne z zasadami pisowni? Czy w tym przypadku można równocześnie stosować skrót „ps.” i cudzysłów? Taka forma jest dość często stosowana w literaturze, choć osobiście mam wątpliwości czy zapis taki jest prawidłowy. Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Delta/ delta Nilu

    3.03.2024
    3.03.2024

    Dzień dobry,

    jaka litera powinna być w zapisie Delta/delta Nilu?

    Serdecznie pozdrawiam!

    R.L.

  • PAST, PAST-a, mała PAST-a, PASTA, Pasta

    29.02.2024
    29.02.2024

    Dzień dobry,

    chciałbym się zapytać co spowodowało, że do skrótu PAST, który był pierwotnie czteroliterowy i każda litera miała swój odpowiednik w nazwie „Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna” została dołożona na końcu litera A ? Popularnym zapisem nazwy budynku jest PAST-a, który łączy oficjalną nazwę z ułatwieniem w wymowie. Pojawienie się litery A w mianowniku sugeruje, że też jest to pierwsza litera jakiegoś wyrazu w skracanej nazwie, a tak przecież nie jest. Dlaczego w takim razie zapis PASTA stał się zapisem poprawnym ortograficznie?


    https://sjp.pwn.pl/so/PASTA;4484625.html


    Pozdrawiam

  • Litera ó

    29.02.2024
    29.02.2024

    Dzień dobry, mam dwa zapytania odnośnie wymiany w następujących słowach, czy dobrze to interpretuje?

    Koszykówka — w przyrostku „-ówka” używamy „ó” również wymienne na „o” (piłka) koszykowa.

    Kraków — krakowski, krakowskie ,„ó” wymienne na „o”.

    Dziękuję

  • PAX (Pax), LOT (Lot), RUCH (Ruch)

    28.02.2024
    28.02.2024

    W związku z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Koncowki-gramatyczne-w-zapisie-wersalikami;21227.html chciałbym zapytać, czy zapis odmiany nazwy PAX podany w Wielkim słowniku ortograficznym PWN (PAX-u itd.) jest błędny. PAX nie jest wszak skrótowcem.

  • siebie

    27.02.2024
    27.02.2024

    Szanowni Państwo!

    Interesuje mnie użycie dużej litery w zdaniu: „Istnieje tylko jedna ostateczna władza – miłujący Bóg, tak jak może On wyrażać Siebie w naszym grupowym sumieniu” – chodzi oczywiście o „Siebie”. Czy nie jest prawdą, że „siebie” jest odmianą „ja”, podobnie jak „moim”, czy „mnie”? Nawet w Dekalogu napisano: „Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną”, a nie „przede Mną”.

    Z poważaniem — Dociekliwy

  • chaszcze / haszcze

    19.02.2024
    19.02.2024

    Dlaczego Doroszewski notuje pisownię „haszcze”, a nie przez „ch”?

  • Nie jako spójnik

    15.02.2024
    15.02.2024

    Szanowna Poradnio!

    Proszę o podanie poprawnej pisowni wyrażenia mąż(?)nie(?)mąż, dama(?)nie(?)dama. Dane z różnych poradni i blogów językowych są rozbieżne. Czy na ortografię ma wpływ znaczenie? Mam na myśli, że może chodzić o niepewność, czy to jest mąż, czy nie, ale może też chodzić o cechę (na wzór biało-czerwona), że np. osoba wygląda jak dama, ale zachowuje się jak (np.) kuchta; że ubiera się po męsku (mąż), ale zachowuje jak kobieta.

  • wyspa Bolko

    12.02.2024
    12.02.2024

    Szanowni Państwo,

    mam wątpliwości dotyczące pisowni miana jednego z ulubionych miejsc opolan - zwykłem pisać „wyspa Bolko”, ale w uchwale rady miejskiej w sprawie zmiany nazwy widnieje „Wyspa Bolko”. Na dodatek od pewnego czasu obszar ten nie jest otoczony ze wszystkich stron wodą, więc nie jest już wyspą, w związku z czym nie należy chyba traktować tego wyrazu jako pospolitego, ale jako element nazwy własnej.

    Zastanawia mnie też, czy ze względu na uzus powinno się nie odmieniać w tekście (np. książki) wyrazu Bolko (opolanie mówią: „Idę na Bolko”, „Byłem na Bolko”). Odmianę taką, a raczej jej brak, uwzględnia Wikisłownik: https://pl.wiktionary.org/wiki/Bolko.

    Z poważaniem

    Łukasz

  • mały sabotaż

    11.02.2024
    11.02.2024

    Dzień dobry,

    jak zapisać Mały Sabotaż — wielkimi czy małymi literami?

    Dziękuję za pomoc :)

  • Litka

    10.02.2024
    10.02.2024

    Witam. Irytuje mnie strasznie używanie przez H. Sienkiewicza w „Rodzina Połanieckich” jak również w recenzjach do Filmu, imienia Litka. Ta pisownia ma się nijak do Lidii, do której nie znalazłem żadnych odnośników. Czy to wina Mistrza czy wynik pisowni tamtych lat? Dzięki za odp. i Pozdrawiam Serdecznie. Stefan.

  • niezbytnio

    10.02.2024
    10.02.2024

    Dzień dobry, chciałem zapytać, czy poprawnie pisze się niezbytnio, czy nie zbytnio? Spotkałem się z pisownią rozdzielną, natomiast podążając za zasadą, że przysłówki odprzymiotnikowe powinny być pisane łącznie z nie, skłaniałbym się ku pisowni łącznej. Czy idę dobrym tropem? Pozdrawiam.

  • Redukcja podwojonych spółgłosek tt podczas adaptacji ortograficznej anglicyzmu

    6.02.2024
    6.02.2024

    Czy poprawny jest zapis słowa "spotters" z jednym t, czyli "spoters"?

  • Pani Mikołajowa

    6.02.2024
    6.01.2024

    Która wersja jest poprawna i dlaczego?

    Dzieci udały się na wycieczkę do skrzatów i Pani Mikołajowej.

    Dzieci udały się na wycieczkę do skrzatów i pani Mikołajowej.

  • Nazwa instytucji działającej w dwóch dzielnicach

    5.02.2024
    5.02.2024

    Dzień dobry,

    instytucja XYZ miała w nazwie określenie Warszawa-Żoliborz. Obecnie objęła swoim działaniem również Bielany. Który zapis jest prawidłowy:

    XYZ Warszawa-Żoliborz-Bielany

    czy

    XYZ Warszawa Żoliborz-Bielany?

    Z góry dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam serdecznie.

  • Dywiz w nazwach miejscowych oraz w nazwach przystanków

    29.01.2024
    3.10.2021

    Szanowni Językoznawcy,

    co rządzi użyciem lub nieużyciem łącznika w nazwach miejscowych niektórych osiedli lub przystanków? Czym różnią się nazwy osiedli w Warszawie, takie jak Marymont-Potok, Marymont-Ruda od np. nazwy Bemowo Lotnisko (bez łącznika)? Czy stosowanie łącznika w nazwach przystanków typu: Podleśna-IMiGW, Łomianki-Szkoła, Nowy Świat-Uniwersytet, Wola-Ratusz jest poprawne? W jakim zakresie używa się w tych przypadkach norm dot. nazw miejscowości?

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

  • Zapis słowny kwot

    28.01.2024
    28.01.2024

    Czy zapis słowny kwot pisany łącznie jest prawidłowy? Czy zapis/system księgowy może wymusić łączny zapis słowny kwot?

  • Zapis liczebników porządkowych

    27.01.2024
    27.01.2024

    Właściwie jest to bardziej pytanie, niż prośba o poradę, ale to zagadnienie mnie dość interesuje, a nigdzie nie potrafię znaleźć na nie odpowiedzi.

    Otóż konstrukcja liczebników liczbowo-słownych taka jak „4-ty”, „15-ta”, „200-ny” jest niepoprawna, jednak za czasów II Rzeczypospolitej była ona używana powszechnie (np. w tytule piosenki Eugeniusza Bodo „Umówiłem się z nią na 9-tą”); (nawet mój dziadek uczył mnie, że zapis ten jest poprawny).

    Jestem bardzo ciekaw, dlaczego uznano ją za błędną, skoro na pierwszy rzut oka jest ona niezwykle praktyczna.


    Pozdrawiam,

    Dominik Maksymilian

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego