pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • homofobia

    30.04.2023
    30.04.2023

    Szanowni państwo,

    uczestnicząc w wielu dyskusjach zauważyłem, że naprzemiennie używane są słowa homophobia oraz homofobia. Sam do tej pory używałem jedynie słowa homofobia, jednak czy wyraz homophobia można używać w pisownie języka polskiego na równi z homofobia?

  • Tytuły książek

    27.04.2023
    27.04.2023

    Chciałbym zapytać jak pisze się tytuł książki, gdy są 2 słowa przykładowo "Tekst Podstawowy", jeśli cytujemy fragment a konkretnie o drugie słowo czy piszemy z dużej, czy z małej litery

    Spotykam się z takim oznaczeniem przy tłumaczeniu:

    Basic Text, p. 22 = Tekst podstawowy, str. 22


    Czy to jest prawidłowe oznaczenie a może powinno być - Tekst Podstawowy...


    Dzięki bardzo za państwa pomoc

  • Kropka po cyfrach arabskich oznaczających liczebniki porządkowe

    26.04.2023
    26.04.2023

    Jaka pisownia jest poprawna? W 17 tygodniu roku czy w 17. tygodniu roku, a może w 17tym tygodniu roku?

  • LaLiga

    25.04.2023
    25.04.2023

    Dzień dobry,

    proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących pisowni LaLiga. W internecie znajduję formę La Liga i LaLiga, jest forma nieodmienna "w La Liga" i odmienna "w La Lidze". Będę wdzięczna za pomoc

    Anna J.

  • ChatGPT

    25.04.2023
    1.04.2023

    Czy (i ewentualnie jak) powinno się odmieniać nazwę szalenie ostatnio popularnej aplikacji ChatGPT? Spotkałam się z artykułami w mediach, w których nazwa ta nie była odmieniana, ale widziałam też, że część autorów decyduje się na odmianę, posiłkując się przy tym spacją, np. „Chatowi GPT”. Które rozwiązanie jest właściwe (a jeśli odmiana, to ze spacją czy bez)?

  • Feminatyw (ta) doktora i jego skrót

    22.04.2023
    22.04.2023

    Dzień dobry,

    jak wygląda odmiana skrótu od feminatywu „(ta) doktora”?

    Z góry dziękuję za odpowiedź

    DN

  • hala Jaworzyna, hala Rysianka

    20.04.2023
    20.04.2023

    Dzień dobry,

    chciałam zapytać, czy słowo hala w nazwie Hala Jaworzyna piszemy wielką literą.

    Podobnie Hala Rysianka.

    Dziękuję

    pg

  • Kropka dziesiętna czy przecinek dziesiętny?

    19.04.2023
    19.04.2023

    Kropka czy przecinek? Czy w pisowni wartości miar amerykańskich oraz imperialnych, w których występują ułamki dziesiętne korzystamy z kropek czy przecinków? Np. 12.5" czy 12,5"? 100.4 lbs czy 100,4 lbs? Dylemat ten występuje zwłaszcza w publikacjach technicznych wydawanych po polsku, gdy w tekście obok podajemy również wartości metrycznie (cm, kg). Wygląda więc to na niekonsekwencję w stosowaniu interpunkcji.

  • Wymowa i odmiana zapożyczeń francuskich

    15.04.2023
    15.04.2023

    Szanowni Państwo,

    dlaczego według WSO PWN rzeczownik camembert, który przecież wymawiamy [kamãber], odmienia się jak koncert? Czy nie należałoby podać przy nim takiej samej odmiany jak w przypadku spolszczonego wariantu kamamber (oczywiście z zachowaniem właściwej ortografii)?


    Pozdrawiam serdecznie

    Wieloletni Czytelnik Poradni

  • Nazwy zagranicznych aktów normatywnych

    10.04.2023
    10.04.2023

    Szanowni Państwo, jak należy zapisać Akt/akt nawigacyjny (jeden z kilku) i Akt/akt supremacji z 1534 r.? Czy w odniesieniu do Deklaracji niepodległości w skrócie należy pisać: Deklaracja, czy też raczej: deklaracja? Dziękuję i pozdrawiam przedświątecznie, A.B.

  • Interpunkcja kwestii dialogowej

    8.04.2023
    8.04.2023

    Czy poniższy dialog jest poprawnie zapisany?

    – Jak dotąd… – zaczęłam wolno – Chociaż ta świadomość zaskoczyła mnie samą… – ważyłam słowa, a Louis i Claude słuchali w napięciu.

    Czy „chociaż" powinno być zapisane z małej litery, ponieważ w komentarzu nie ma kropki?

  • Spolszczanie przypisów bibliograficznych

    4.04.2023
    4.04.2023

    Szanowna Poradnio! Czy w przypisach do książki tłumaczonej z j. angielskiego pozostawiamy w formie niezmienionej skróty typu: trans., ed. and rev. cited in, vol., p (page) i inne, czy należy je przetłumaczyć? I czy w przypisach należy zachować interpunkcję angielską, czy zastosować polską?

    Z góry dziękuję

    Dagmara

  • al. czy Al.

    3.04.2023
    3.04.2023

    Dzień dobry,

    proszę o informację, czy poniższy adres jest prawidłowo zapisany:

    „Al. Armii Krajowej 254 (Aleja Armii Krajowej)

    85-689 Bydgoszcz”.

    Właściwe jest al. czy Al.? Dodatkowo jak wygląda sytuacja z ulicą, ul. czy Ul.?

    Czy skróty na początku nowego akapitu należy pisać wielką czy małą literą?

  • Wyliczenia wypunktowane

    27.03.2023
    27.03.2023

    Czy jeśli w jednym wierszu zaczynam zdanie jakimś czasownikiem i daję wielokropek, a w następnych wierszach pod spodem wylistowuję drugą część, to czy zacząć w tych wierszach słowa wielkimi czy małymi literami? Przykład:

    „Wymagamy...

    – doświadczenia

    – komunikatywności”

    czy

    „Oferujemy...

    – Umowę o pracę

    – Stabilne zatrudnienie”?

  • Zapis cyfrowy i słowny liczb i numerów w prozie beletrystycznej

    26.03.2023
    26.03.2023

    O ile mi wiadomo, praktyka redaktorska w powieściach przynajmniej w niektórych wydawnictwach jest taka, że wszystkie liczby w dialogach muszą być zapisane słownie.


    Prowadzi to, w moim odczuciu, do dialogów, które sie naprawdę bardzo ciężko czyta. Przykład: Nielegalni Severskiego, str. 718:


    - Dwudziestego pierwszego marca tysiąc dziewięćset sieddmendziesiątego trzeciego roku wystawiłem dokumenty dla (...)


    Tymczasem już na str. 719 narrator pisze:


    "Obaj doskonale wiedzieli, jaką wartość ma zielony notatnik (...) z 1953 roku"


    W moim odczuciu zapis słowny dużych liczb jest zwyczajnie nieczytelny.


    Skąd się wzięła ta praktyka?

  • Interpunkcja pozdrawiam po raz n-ty

    23.03.2023
    23.03.2023

    Chciałabym jeszcze raz odnieść się do kwestii kończenia listów. Wiem, że napisano już na ten temat sporo, jednak brakuje mi logicznego uzasadnienia przejęcia tylko w części (w nagłówku) ortografii angielskiej.

    Pozostawienie zakończenia listu, np. „Pozdrawiam” bez żadnego znaku interpunkcyjnego wydaje mi się sprzeczne z naszą normą językową. „Pozdrawiam” to zdanie, czyż nie?

    Jeśli potraktujemy podpis jako kropkę, to i tak zmierzymy się z kwestią pierwszej osoby w słowie „pozdrawiam” i trzeciej w podpisie.

    W moim odczuciu sens miałoby zakończenie typu: „pozdrawia Janusz” ale „pozdrawiam, Janusz”.

    Czy mogliby się Państwo do tego ustosunkować?

  • Historia grafemów złożonych

    22.03.2023
    22.03.2023

    Napatoczyłem się niedawno na Wikipedii (strona: „Alfabet polski”) na cytat z Brücknera dotyczący polskiego abecadła i opisujący problemy jego zapisu. I jest tam taki fragment: „tak się mściło niedbalstwo wobec języka narodowego, zrozumiałe chyba u mieszczan pół-Niemców, karygodne śród kół uczonych, nie uznających, jak i WĘGIERSKIEGO, niczego niełacińskiego”. Dobrze rozumiem, że były pomysły wprowadzenia węgierskich dwuznaków itd. do naszego abecadła? Wszakże mamy dużą zbieżność „nietypowych” głosek (zapisywanych jako: zs-ż, s-sz, dz-dz!, dzs-dż, gy~dź, ny-ń itd.), więc ma to sens, ale w ogóle nie jestem w stanie znaleźć potwierdzenia czegoś takiego.

  • żebyś

    22.03.2023
    22.03.2023

    Dzień dobry, nie mogę znaleźć odpowiedzi na pytanie,o łączność słów „że” i „byś" w zdaniu: "no już dobra, dobra, nie sądziłem, że byś wiedział" – w zdaniu tym osoba wypowiadająca poddaje pod wątpliwość fakt, że odbiorca coś wiedział. Czy odpowiednie jest tutaj skorzystanie z pozycji "że by" (w słowniku ortograficznym opisującą tryb przypuszczający), a może "żeby" (spójnik wprowadzający zdanie podrzędne oznaczające niespełniony warunek tego, o czym mowa w zdaniu nadrzędnym)? Wyżej wymienione zdanie można analogicznie zapisać jako: "no już dobra, dobra, nie sądziłem, że ty byś to wiedział"

  • Pani/Pan w pytaniach ankiety

    21.03.2023
    21.03.2023

    Proszę o pomoc w ustaleniu czy sformułowane w ankiecie pytanie, z którym zwracam się do nieokreślonego adresata („pani” albo „pana”), może zawierać sformułowanie wskazujące w pierwszej kolejności na mężczyznę, tj. „czy Pan/Pani”, czy też powinno w pierwszej kolejności wskazywać na kobietę „czy Pani/Pan”? Czy wyrazy „Pan”, „Pani” powinny być zapisane wielką czy małą literą?

  • Transkrypcja ukraińska

    18.03.2023
    18.03.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym spytać, jak poprawnie w polskiej transkrypcji powinno się zapisać tytuł ukraińskiego filmu Кіборги. Герої не вмирають oraz nazwisko jego reżysera Ахтем Сеїтаблаєв (w szczególności nurtuje mnie, czy powinno to być Achtem i dalej Sej-, czy Achtiem i Siej-).


    Z góry dziękuję za odpowiedź

    W.B.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego