słowotwórstwo

Znajdują się tu szczegółowe informacje o budowie wyrazów i sposobach ich tworzenia. Można tu poznać neologizmy i dowiedzieć się, jakie są powody ich powstawania.

  • Trzebieńczyce – trzebieńczyczanin

    16.04.2022
    16.04.2022

    Dzień Dobry,

    jako mieszkaniec niewielkiej miejscowości, o nazwie Trzebieńczyce, zwracam się do państwa z zapytaniem; jaka jest poprawna forma na nazwanie mieszkańca tej wioski?

    Pozdrawiam serdecznie i liczę na odpowiedź Jakub Kozak

  • Pani wiking

    5.04.2022
    5.04.2022

    Jaki jest rodzaj żeński rzeczownika Wiking?

  • trzycyfrowy i trójcyfrowy

    28.03.2022
    28.03.2022

    Dzień dobry,

    Chciałbym zapytać o istnienie słowa trójcyfrowy. W PWN nie da się go wyszukać, jednak np pod tym linkiem istnieje przykład historyczny, w formie pisanej https://www.nfjp.pl/lemma/tr%C3%B3jcyfrowy

    Oprócz tego tam jest kilka innych podobnych np trójdzietny, trójelementowy, trójboczny jak i samo słowo trójkątny.

    Mówimy: jednocyfrowy, dwucyfrowy, pięciocyfrowy, a dlaczego trzycyfrowy? Wręcz nie mówimy: "trzykątny".

    Czy naprawdę brak źródeł z trójcyfrowym?

    Pozdrawiam,

    Paweł Niewiadomski

  • przęsłowiczanin czy przesławiok

    27.03.2022
    27.03.2022

    Szanowni Państwo,

    zgodnie z regułami językowymi mieszkańców wsi Przęsławice położonej w gminie Brochów, dawniej Tułowice, nazywamy: przęsłąwiczanin/ przęsłąwiczanka. Jednak nazwy te nie są powszechnie używane. Natomiast dla określenia osób zamieszkujących w tej miejscowości okoliczna ludność, zwłaszcza z sąsiednich wsi, stosuje określenie: przesławioki (bardziej gwarowo przesuawioki) lub przesławiczoki. Czy te potoczne nazwy, używane częściej niż właściwe, można również uznać za poprawne?

  • Stotalizować czy stotalitaryzować?

    24.03.2022
    24.03.2022

    Stotalizowany system władzy czy Stotalitaryzowany system władzy?

    Serdecznie pozdrawiam

  • Dyssocjalny

    24.03.2022
    24.03.2022

    Witam,

    ostatnio dość często spotykam się ze słowem dyssocjalny w kontekście pojęcia osobowość dyssocjalna. Słyszałem to słowo wypowiadane przez jedno "s" i tak samo zapisane w artykułach prasowych, lecz wydaje mi się, że z uwagi na jego znaczenie powinniśmy używać formy z dwoma "s". Jaka jest poprawna pisownia i wymowa tego słowa?

  • Mańczyk, Manka, Mańczycy

    15.03.2022
    15.03.2022

    Dzień dobry,

    z uwagi na fakt, że opracowany przez KSNG Urzędowy wykaz nazw państw i terytoriów niesamodzielnych nie notuje rzeczownika określającego mieszkańca wyspy Man, czy poprawnym jest nazywanie mieszkańca wyspy „mańczykiem”, a przedstawiciela rdzennej nacji „Mańczykiem”?

    Mieszkanki zaś „manką”, a mieszkańców „mańczykami”?

  • Status cząstek -yka, -yk

    14.03.2022
    14.03.2022

    Dzień dobry,


    Moją uwagę zwróciły niedawno wyrazy z końcówkami -yka, -yk. Chociaż duża ich część została zapożyczona z łaciny czy greki (np. matematyka, fizyka), w przypadku niektórych (np. alegoryka) nie mogę znaleźć takich odpowiedników. Czy -yka i -yk możemy uznać za samodzielne formanty w języku polskim?


    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Mieszkaniec Tel Awiwu

    11.03.2022
    11.03.2022

    Szanowni Państwo,

    jak poprawnie nazywać mieszkańca Tel Awiwu? Telawiwczyk czy Telawiwiak?

    Będę wdzięczna za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam

    Agata

  • parkometr czy parkomat?
    3.03.2022
    28.01.2008
    Który z wariantów: parkomat czy parkometr Szanowna Poradnia uznałaby za lepszy? Obydwa słowa są w użyciu, a żadne z nich nie ma jakiejś wyraźnej przewagi.
  • Błękitnokrwisty

    28.02.2022

    Czy słowo błękitnokrwisty może zostać użyte podczas rozmowy w kantynie, pomiędzy pułkownikiem i arystokratycznym chirurgiem?

  • Pracowniczka

    27.02.2022

    Dzień dobry,

    chciałam zapytać o bardzo rozpowszechnioną dziś formę pracowniczka. Nie za bardzo rozumiem, dlaczego stała się ona popularna, skoro mamy, funkcjonujący od dawna i chyba ładniej brzmiący, wyraz pracownica. Rozumiem, że pod względem słowotwórczym pracowniczka została utworzona poprawnie, ale czy zyskała aprobatę językoznawców?

    Czytelniczka z Wrocławia

  • Przymiotniki od nazw regionów ze świata Pokémonów

    25.02.2022

    W grach i serialu Pokémon występują regiony, które wymieniłem poniżej. Jak poprawnie utworzyć od nich przymiotniki (przydają się, gdy mowa o regionalnych formach pokemonów)? Czy dodawanie końcówki "-(i)ański" to zbytnie uproszczenie (kalka z angielskiego)? Czy najprościej dodać po prostu końcówkę "-(ń)ski"? Kanto, Johto [dżoto], Hoenn [hoen], Sinnoh [sino], Unova, Kalos, Alola, Galar, Hisui (nie wiem czy w polskiej wersji będzie czytane jak nazwa [hisuj], czy [hisłej]).

  • Rekompletacja, rekompletowanie

    21.02.2022

    Czy w języku polskim występuje słowo rekompletacja lub inne słowo, które oddawałoby to samo znaczenie, tzn. 'ponowna kompletacja czegoś, co zostało wcześniej zdekompletowane'?

  • Milenialska

    7.02.2022

    Szanowna Poradnio!

    Jak brzmi rodzaj żeński od słowa milenials?


    Serdecznie pozdrawiam w Nowym Roku!

    Mira

  • Zdrobnienie a spieszczenie

    5.02.2022

    Dzień dobry,

    jak odróżnić zdrobnienie od spieszczenia?

    Czy zdrobnieniem jest domek, a spieszczeniem domeczek? Czy gdy zwracamy się do ukochanej osoby  skarbeczku, to zdrabniamy czy spieszczamy?

    Dziękuję

  • Kosobówka

    2.02.2022

    Szanowni Państwo,


    chciałabym zapytać, jak brzmi poprawny przymiotnik od nazwy wsi Kosobówka.


    Łączę ukłony i pozdrowienia

    Dorota Ucherek

  • Palindromowy czy palindromiczny?

    10.01.2022

    Szanowni Państwo,


    chciałbym zapytać, jak brzmi poprawnie utworzony przymiotnik od rzeczownika „palindrom”. „Palindromowy” czy „palindromiczny”? Spotkałem się bowiem z co najmniej dwoma terminami, które używają obu tych form. Np. w genetyce: „sekwencja palindromowa” oraz w matematyce: „liczby palindromiczne”. Czy w związku z powyższym powinienem przyjąć, że obie te formy są poprawne i równoważne?


    Pozdrawiam

    Karol Szewczyk

  • Piszczyk

    6.01.2022

    Dzień dobry!


    Mam pytanie odnośnie wyrazu piszczyk. W mojej rodzinie w ten sposób mówi się na pisklę gołębia. Jednakże nigdy nie spotkałem się, aby ktokolwiek spoza mojej rodziny używał tego słowa, a internet zdaje się go zupełnie nie znać. Chciałbym się spytać, czy taki wyraz w ogóle funkcjonuje gdziekolwiek w Polsce, czy jest wynalazkiem tylko mojej rodziny? A także: czy jest jakoś spokrewniony z popularnym nazwiskiem Piszczek? Dodam, że jestem z Mazowsza.


    Pozdrawiam

  • Starościni i starościna

    2.01.2022

    Szanowni Państwo,


    czy poprawna jest forma starościni jako żeńska forma starosta? Zauważyłam, że starościni zaczyna panoszyć się na uczelniach i w powiatach, czy słusznie? Czy nie wystarczyłaby starościna?


    Pozdrawiam

    Czytelniczka

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego